аліві́н, ‑у, м.

Сілікат магнію і жалеза; паўкаштоўны камень зеленаватага колеру розных адценняў.

[Ад лац. oliva — масліна.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жалезаспла́ў, ‑лаву, м.

Сплаў жалеза з іншым металам, які выкарыстоўваецца ў прамысловых мэтах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пудлінгава́нне, ‑я, н.

Устарэлы спосаб перапрацоўкі чыгуну ў зварачнае жалеза ў асобых печах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

радо́вішча, ‑а, н.

Прыроднае скопішча карысных выкапняў; залежы, паклады. Радовішча алмазаў. Радовішча жалеза.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

метэары́тны метеори́тный; метеори́ческий;

~нае жале́за — метеори́тное (метеори́ческое) желе́зо;

○ м. дождж — метеори́тный дождь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

фераспла́ў, ‑лаву, м.

Спец. Сплаў жалеза з іншымі элементамі, які выкарыстоўваецца пры выплаўцы сталі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

да́хавы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да даху. Дахавыя перакрыцці. // Якім крыюць дахі. Дахавае жалеза.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жалезавугляро́дзісты, ‑ая, ‑ае.

Утвораны шляхам хімічнага злучэння жалеза (у 1 знач.) з вугляродам. Жалезавугляродзістыя сплавы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цэменты́т, ‑у, М ‑тыце, м.

Спец. Хімічнае злучэнне жалеза з вугляродам. Цэментыт першасны. Цэментыт другасны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Зяле́за ’жалеза’ (Багушэвіч, Мар. дыс.). Рус. дыял. зеле́зо, укр. залі́зо. Прасл. želězo (гл. жалеза 1). Формы на з‑ у выніку дыстантнай асіміляцыі, як зязюля, залоза (Сабалеўскі, Лекции, 143; Трубачоў, ВСЯ, 2 (1957), 31), ці ў сувязі з вар’іраваннем *gh — *gʼh. Параўн. яшчэ Іванаў, История славянских и балканских названий металлов, 1983, 100–101.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)