пашырэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.

Разм. Стаць шырокім, шырэйшым. За апошні час Юрка пашырэў у плячах, наліўся сілаю. Карпаў. Пашырэла раптам дарога — гэта да яе далучылася другая, што вяла з Хадакоў праз ельнік. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

-бласты

(гр. blastos = парастак)

другая састаўная частка складаных слоў, якая выражае паняцце «зародак».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

-крат

(гр. kratos = улада)

другая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае паняццю «валадар».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

-кратыя

(гр. kratos = улада)

другая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае паняццю «ўлада».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

другі́

1. ліч Zwite (sub) m -n, -n;

друго́га лю́тага am zwiten [den zwiten – пры напісанні дат] Fbruar;

друга́я старо́нка Site zwei;

другі́ паве́рх rster Stock;

другі́ паво́дле я́касці zwitbest;

другі́ паво́дле велічыні́ zwitgrößt;

друга́я гадзі́на es geht auf zwei, es ist noch eins; es ist eins durch (разм);

другая скры́пка die zwite Gige;

другі́ го́лас die zwite Stmme;

друга́я ху́ткасць der zwite Gang (аўта);

на другі́м ме́сцы an zwiter Stlle;

2. (інакшы, не такі) nderer; von nderer Art, ndersartig, nders gertet;

і той і другі́ sowhl der ine, als auch der ndere; dieser und jner;

ні той ні другі́ kiner von biden;

ніхто́ другі kein nderer, nemand nders;

другі́м ра́зам ein ndermal;

у другі́м ме́сцы andersw;

у друго́е ме́сца nderswohn;

з друго́га ме́сца nderswohr;

з друго́га бо́ку ndererseits;

3. (наступны) der nächste, der flgende, der zwite;

на другі́ дзень am flgenden [nächsten] Tg(e); nderntags;

4. у знач наз м der ndere [ndere];

5. (страва):

друго́е н der zwite Gang m -(e)s, Gänge;

знайсці́ друго́е дыха́нне nue Kräfte [Kraft] schöpfen vt;

даве́дацца з другі́х рук aus zwiter Hand erfhren*;

купі́ць з другіх рук durch Vermttlung kufen;

гэ́та друга́я спра́ва разм das ist (et)was nderes, das ist ine ndere Sche;

другі́мі сло́вамі mit nderen Wrten

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

...галосы, ‑ая, ‑ае.

Другая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае: а) з такім голасам, які паказваецца ў першай частцы, напрыклад: звонкагалосы, рознагалосы; б) з такой колькасцю галасоў, якая названа ў першай частцы, напрыклад: двухгалосы, шматгалосы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уту́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

Дэталь машын або якога‑н. прыстасавання, якая мае восевую адтуліну, куды ўстаўляецца другая дэталь. Калёсныя ўтулкі. Канічныя ўтулкі. □ Колы глыбока.. уядаліся ў пясок. Утулкі пішчалі. Броўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

На́дубель ’гэбель выбіраць канты ў дошках’ (Сцяшк. Сл.). Запазычанне з нямецкай мовы (?), другая частка выразна адлюстроўвае ням. Hebel.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сухапа́ны ’кмен пясчаны’ (Шмярко). Гл. сухазелле ’тс’; другая частка складанай назвы да пан (панны?, параўн. панна2, гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

тру́нак, ‑нку, м.

Абл. Алкагольны напітак. Прыемна ў дом зайсці з дарогі, Дзе рады вам гаспадары, Дзе вас частуюць, што ёсць змогі, Дзе трунак знойдзецца стары. Такі, што чарачка-другая Вам разагрэе ў сэрцы кроў. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)