про́рва, -ы, мн. -ы, -аў, ж.
1. Стромкі і глыбокі абрыў; бездань.
Сарвацца ў прорву.
На краі прорвы (таксама перан.: на краі гібелі).
2. перан. Прынцыповае разыходжанне ў чым-н.
Пасля гэтай спрэчкі паміж імі лягла п.
3. Вельмі вялікая колькасць каго-, чаго-н. (разм.).
Паспрабуй накарміць такую прорву.
П. грошай.
4. Пра каго-, што-н., што паглынае, пажырае многа чаго-н. (разм., неадабр.).
Якая п.: не ўкарміць яго!
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
по́зех, ‑у, м.
Міжвольны глыбокі ўдых і выдых з шырока разяўленым ротам, а таксама гук, які ўзнікае пры гэтым; зявок. Я веру поўдню. Казкі не лапоча ён І позехам даўгім не крывіць рот, А моўчкі ўсмак працуе заклапочана Ды рукавом з ілба сцірае пот. Бураўкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фундамента́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Трывалы, моцны, вялікі. Фундаментальнае збудаванне. // перан. Грунтоўны, глыбокі па зместу. Фундаментальны твор. □ «Гісторыя беларускай савецкай літаратуры» .. задумана як фундаментальная абагульняючая праца. «Полымя».
2. Асноўны, галоўны. Фундаментальная бібліятэка.
•••
Фундаментальныя даследаванні — тэарэтычныя працы, якія вывучаюць глыбінныя заканамернасці развіцця прыроды, грамадства і мыслення.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ко́ма1
(н.-лац. coma, ад гр. koma = глыбокі сон)
мед. выключна цяжкі паталагічны стан арганізма са стратай прытомнасці, парушэннем кровазвароту, дыхання, працэсу абмену.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Дно ’дно’ (БРС). Параўн. рус. дно, укр. дно, польск. dno, чэш. dno, серб.-харв. дно і г. д. Прасл. *dъno з больш старога *dъbno. Роднаснымі формамі лічацца літ. dubùs ’глыбокі’, dùgnas ’дно’ (*dubnas). Гл. Фасмер, 1, 519. Падрабязны агляд у Трубачова (Эт. сл., 5, 174–175), дзе даецца новае тлумачэнне і прыводзяцца новыя факты.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
indelible
[ɪnˈdeləbəl]
adj.
1) нязмы́ўны, трыва́лы
indelible disgrace — нязмы́ўная га́ньба
an indelible ink — нязмы́ўнае чарні́ла
2) непазбы́ўны, незабы́ўны, глыбо́кі (пра ўра́жаньне)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
reverence
[ˈrevərəns]
1.
n.
1) глыбо́кая паша́на
2) глыбо́кі пакло́н, рэвэра́нс -у m.
2.
v.t.
ста́віцца з глыбо́кай паша́най; глыбо́ка паважа́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
бязме́рны, ‑ая, ‑ае.
1. Які немагчыма або цяжка вымераць. Бязмерная глыбіня. Бязмерная вышыня.
2. перан. Надзвычайна глыбокі, моцны (пра пачуцці). Заламаў дзед на галаве рукі і з бязмерным горам пазіраў на Панаса. Колас. [Колышаў] адчуваў бязмерную нянавісць да тых, хто прымушаў пакутаваць і катаваў гэтых людзей. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
недаро́блены, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад недарабіць.
2. у знач. прым. Незакончаны, незавершаны. Недароблены мост. □ Пры перапрацоўцы [аповесці] я паставіў сабе задачай: даць больш глыбокі паказ арганізуючай ролі рабочага класа і партыі ў справе калектывізацыі, пазбавіць аповесць па магчымасці ад слабых, схематычных, недаробленых месц. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разбро́д, ‑у, М ‑дзе, м.
Адсутнасць згоднасці ў чым‑н.; разлад, беспарадак. Заўвагі дзяўчат выклікалі глыбокі разброд і спрэчкі ў сям’і Арцёма Іванавіча. Утварыліся дзве непрымірымыя групы. Мележ. Янка Купала працаваў над «Словам аб палку Ігаравым», калі ў асяроддзі старой пісьменніцкай інтэлігенцыі назіраўся разброд, ідэйная раз’яднанасць. Палітыка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)