Gehrn

n -(е)s, -e

1) (галаўны́) мозг

2) мазгі́ (страва, ежа)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

паво́йнік 1, ‑у, м.

Травяністая або кустовая расліна сямейства казяльцовых.

паво́йнік 2, ‑а, м.

Спец. Жгут з тонкіх галін, накшталт перавясла, якім змацоўваюць бярвёны плыта. Вада шумна клекатала ў тоўстых павойніках. Савіцкі.

паво́йнік 3, ‑а, м.

Даўні жаночы галаўны ўбор; намітка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кі́вер, ‑а, м.

Цвёрды высокі галаўны ўбор без палёў, які насілі ў еўрапейскіх арміях у 18–19 стст. [Юрага] быў апрануты ў сіні шынель з бліскучымі эпалетамі, на галаве ківер з султанам, шабля пры баку і звонкія шпоры на абцасах. С. Александровіч.

[Польск. kiwior.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апапле́ксія

(гр. apopleksia)

раптоўнае кровазліццё ў які-н. орган, часцей у галаўны мозг (гл. інсульт).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

каміла́ўка

(гр. kamelaukion)

высокі цыліндрычны галаўны ўбор з аксаміту як знак адрознення ў праваслаўных свяшчэннікаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

клабу́к

(ад цюрк. kalpak = шапка)

манаскі галаўны ўбор у выглядзе высокай цыліндрычнай шапкі з пакрывалам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

перысто́міюм

(ад перы- + гр. stoma = рот)

першы галаўны сегмент кольчатых чарвей, дзе размешчана ротавая адтуліна.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Гірля́нда ’гірлянда’. Магчыма, з рус. гирля́нда (а гэта з ням. Girlande або франц. guirlande; гл. Фасмер, 1, 408; Шанскі, 1, Г, 82). Параўн. і гірля́нда ’жаночы галаўны ўбор’ (Сцяшк.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

БРАНТАЗА́ЎР, апатазаўр (Brontosaurus, Apatosaurus),

род вымерлых гіганцкіх паўзуноў атр. яшчаратазавых дыназаўраў. Каля 5 відаў. Рэшткі вядомы з юрскіх адкладаў. Насялялі Паўн. Амерыку, Мадагаскар, Усх. Афрыку, Англію, Францыю, Партугалію. Шкілет дыназаўра, блізкага да брантазаўра, знойдзены ў Фергане.

Самая вял. наземная жывёла (даўж. да 25 м, маса каля 30 т) з высокім чэрапам, доўгай масіўнай шыяй і параўнальна невял. галавой. Галаўны мозг вельмі маленькі (маса не больш як 400 г), спінны мозг значна большы за галаўны і кіраваў мускулатурай задніх канечнасцей і хваста. Чатырохногі брантазаўр паводле спосабу жыцця наземна-водная жывёла, вандраваў па мелкаводдзі, карміўся раслінамі.

т. 3, с. 244

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГАЛО́ВАЧКА,

даўні галаўны ўбор замужніх жанчын у давыд-гарадоцка-тураўскім строі. Бытавала да сярэдзіны 20 ст. Складалася з уласна галовачкі (цвёрды каркас-аснова ў выглядзе шапкі без верху, надлобная частка якой пераходзіла ў трапецападобны грэбень), своеасаблівага чапца з паркалю ці кужэльнага палатна, што надзяваўся на грэбень, рабушкі (пасак з тых жа матэрыялаў для ахінання каркаса) і сярпанкі (складзеная ў некалькі столак, яна абвівала грэбень, праходзіла пад падбародкам і свабоднымі канцамі драпіравалася на спіне). Святочную галовачку аздаблялі вышыўкай, нашыўкамі залацістай тасьмы, набіванага пярэстага паркалю. Блізкі да галовачкі галаўны ўбор жанчын Давыд-Гарадка і Століна — падушачка.

М.Ф.Раманюк.

т. 4, с. 467

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)