мінерал падкласа ланцужковых сілікатаў, самы пашыраны з групы піраксенаў (Ca, Na) (Mg, Fe2+, Fe3+, Al, Li) [(Si, Al)2O6]. Састаў вельмі зменлівы. Звычайна з прымесямі хрому, марганцу і інш.
Крышталізуецца ў манакліннай сінганіі. Крышталі кароткапрызматычныя, характэрны двайнікі, агрэгаты пласціністыя, зярністыя. Колер цёмна-зялёны да чорнага. Паўпразрысты. Бляск шкляны. Цв. 5—6. Шчыльн. 3,2—3,6 г/см³. Вельмі пашыраны пародаўтваральны мінерал, пераважна ў магматычных асноўных (габра, базальты) і ультраасноўных (пірыты, перыдатыты) вывергнутых пародах.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Мярэжыцца, мерэжыцца ’здавацца ў сне’ (ТС). Рус.мережить ’мігцець’, чэш.mřežit se ’мігцець перад вачыма’. Да прасл.merg‑, роднаснай да літ.mirgė́ti ’мігцець, міргаюць’, лат.mirgt ’зіхцець, бліскаць’, marga ’бляск, ззянне’, літ.márgas ’стракаты’ (Фасмер, 2, 601–602; Махэк₂, 382).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
splendor
[ˈsplendər]
n.
1) бляск -у m.
2) пы́шнасьць, велікапы́шнасьць f.; раско́ша f., шык -у m., по́мпа f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
dazzle
[ˈdæzəl]1.
v.
1) асьляпля́ць
2) рабі́ць вялі́кае ўра́жаньне, ура́жваць
2.
n.
асьляпле́ньне n., бляск -у m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
цы́нкавы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да цынку. Цынкавая вытворчасць. Цынкавы завод.// Які складаецца з цынку або змяшчае ў сабе цынк. Цынкавы парашок. Цынкавая руда.// Зроблены з цынку або ацынкаваны. Цынкавае вядро. □ Белы вясёлы бляск цынкавага даху заўсёды радаваў вока.Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мішура́
(ар. mozavvir = падробка)
1) пазалочаныя або пасярэбраныя металічныя ніткі, з якіх вырабляюць парчу, галуны, ёлачныя ўпрыгожанні і інш.;
2) перан. знешні бляск, паказная раскоша.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
połysk, ~u
м.бляск; глянец;
z ~iem — з бляскам;
nadawać połysk — наводзіць глянец
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Schmelz
m -es, -e
1) тэх. эма́ль; палі́ва; глазу́ра
2) бляск, пералі́вы (колераў, гукаў)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
БЯЛІ́ЛЫ,
неарганічныя пігменты белага колеру. Найб. пашыраны бялілы цынкавыя (цынку аксід, ZnO) і тытанавыя (тытану дыаксід, TiO2).
Цынкавыя бялілы не ядавітыя, устойлівыя да ўздзеяння святла, надаюць пакрыццю бляск, які доўга захоўваецца. Тытанавыя бялілы не ядавітыя, маюць высокую покрыўную здольнасць і інтэнсіўнасць, але пад дзеяннем святла страчваюць бляск, найб. святлоўстойлівая рутылавая форма (гл.Тытану аксіды). Атрымліваюць бялілы сінтэтычна. Выкарыстоўваюць у вытв-сці ўсіх відаў фарбаў і эмаляў, разведзеныя на пакосце для фарбавання паверхняў з розных матэрыялаў (дрэва, металаў, гумы, пластмасаў, паперы).