камерцыйны, ‑ая, ‑ае.

1. Звязаны з камерцыяй; гандлёвы. Камерцыйныя аперацыі. Камерцыйны банк. Камерцыйныя адносіны паміж краінамі. Камерцыйны чыноўнік. // Разм. Разлічаны на прыбытак, даход. Камерцыйныя адносіны да справы. Камерцыйны разлік. ▪ [У Дзялендзіка] свой камерцыйны інтарэс: жыць .. на хабарах. Скрыган. // Разм. Спрытны, лоўкі ў атрыманні даходу, прыбытку. Са святой натурай Альбіны Сільвестраўны ўжывалася.. і натура камерцыйная. Ёй няблага дапамагалі сыны і дочкі, усю гародніну сваю збывала на рынку, пастаяльцы плацілі за кватэру. Ракітны.

2. Звязаны з гандлем без картачак па павышаных цэнах пры картачнай сістэме забеспячэння. Камерцыйны магазін. Камерцыйныя цэны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

national

[ˈnæʃənəl]

adj.

1) нацыяна́льны; наро́дны

national assembly — нацыяна́льная асамбле́я

national economy — наро́дная гаспада́рка

national minority — нацыяна́льная ме́ншасьць

2) дзяржа́ўны

national laws — дзяржа́ўныя зако́ны

national bank — дзяржа́ўны банк

3) усенаро́дны

a national disaster — усенаро́днае бе́дзтва

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

udzielać

незак. czego надзяляць чым; даваць, выдзяляць, удзяляць што;

udzielać lekcji — даваць урокі;

udzielać komu głosu — даваць каму слова; банк дае (выдзяляе) крэдыты

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

deposit

[dɪˈpɑ:zət]

1.

v.

1) кла́сьці (на стол, у банк)

2) дава́ць зада́так

3) адклада́ць, нано́сіць

The flood deposited a layer of mud — Паво́дка нане́сла пласт гра́зі

4) аддава́ць у схо́вішча

5) Geol., to be deposited — заляга́ць (пра соль, мінэра́лы)

6) адсто́йвацца; асяда́ць, дава́ць адсто́й, аса́дак

2.

n.

1) укла́д -у m. (у банк)

2) зада́так -ку m.; дэпазы́т -у m.; закла́д, зало́г -у m.

3) адкла́ды pl. only (пяску́, гра́зі); аса́дак -ку m.; аса́дкі pl.

4) Geol. пакла́ды, за́лежы pl.

deposits of coal — пакла́ды каме́ннага ву́галю

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

зяме́льны Land-, Bóden-, Grund-;

зяме́льны ўча́стак Grúndstück n -(e)s, -e;

зяме́льны надзе́л с.-г. Bódenanteil m -s, -e;

зяме́льная ўла́снасць Grúndbesitz m -es, Bódenbesitz m;

2. (аграрны) agrárisch, Agrár-;

зяме́льная рэфо́рма Bódenreform f -, -en, Agrárreform f;

зяме́льная рэ́нта эк Grúndrente f -, -n;

зяме́льны банк Agrárbank f -, -en

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

lokata

lokat|a

ж.

1. эк. укладанне; уклад;

~a finansowa — фінансавае ўкладанне;

~а oszczędności — ашчадны ўклад;

~а zagraniczna — уклад y замежны банк;

~у międzybankowe — міжбанкавыя ўкладанні;

~a kapitału — капіталаўкладанне;

2. месца (у спісе)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

называцца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Мець якое‑н. імя, прозвішча, якую‑н. назву. [Казановіч:] — Калі я не памыляюся, Чорным называецца толькі адно возера. Шашкоў. Сто гадоў прайшло, і блізка наша мэта, Да якое з барацьбою мы ішлі, Хутка будуць называцца — знаю гэта — Камуністамі ўсе людзі на зямлі. Куляшоў.

2. Разм. Узяць на сябе выкананне якіх‑н. абавязкаў, якой‑н. справы. — Хто закладае банк? — спытаў сядзелец. Звычайна ніхто першым не называўся. Колас.

3. у знач. пабочн. Зрабіць не так, як трэба, як хацелася б, як неабходна. Прыгледзеўшыся, жанчына здзіўлена ўскрыкнула, потым заплакала і выйшла з кухні. — Называецца, прывіталася! — спагадліва ўсміхнуўся Тэафіл. Самуйлёнак.

4. Незак. да назвацца.

5. Зал. да называць.

•••

Што называецца (у знач. пабочн.) — як кажуць, як прынята гаварыць. За сорак год валацужання з сякерай .. [дзед] вывучыў пушчу, што называецца, назубок. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

transfer

[trænsˈfɜ:r]

1.

v.t.

1) перадава́ць (маёмасьць)

2) пераво́зіць; перано́сіць; перамяшча́ць

3) калькава́ць, пераво́дзіць (малю́нак)

4) пераво́дзіць (у і́ншую шко́лу, на і́ншую пра́цу)

5) пераво́дзіць (гро́шы праз банк)

2.

v.i.

перасяда́ць, рабі́ць пераса́дку

3. [ˈtrænsfɜ:r]

n.

1) Law перада́ча f.; дакумэ́нт перада́чы

transfer of authority — перада́ча паўнамо́цтва

2) пераво́дны малю́нак

3) пераса́дка f.

4) пераса́дачны квіто́к

5) пераво́д (гро́шай)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

spréngen

I

vt паліва́ць (вуліцу, кветкі і г.д.)

II

vt

1) узрыва́ць, узло́мваць

2) перан. падрыва́ць (адзінства і г.д.)

3) узлама́ць; разрыва́ць (путы)

4) карт. сарва́ць (банк)

III

vi (s) е́хаць вярхо́м

über den Gráben ~ — пераско́чыць це́раз роў

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Ро́спуск 1 і ро́спуст ’развод, скасаванне шлюбу’ (Гарэц., Др.-Падб., Бяльк., Банк і Некр.), ’нястрыманы чалавек’ (іўеў., Сцяшк. Сл.), ’распушчаны чалавек’ (клец., Нар. лекс.). Укр. ро́спуск ’роспуск, канікулы’, ро́спуста ’свавольства, непадпарадкаванне’, рус. старое ро́спуск і ро́спуст ’развод’, ст.-рус. роспускъ ’тс’ (XV ст.), стараж.-рус. роспустъ ’тс’ (1150 г.), рос‑/распускатися ’разводзіцца’ (1156 г.); польск. rozpustny, rozpusta, ’незвязаны, вызвалены’, ст.-польск. rozpust ’распуста, разбэшчанасць’, н.-луж. rozpušćeńc, в.-луж. rozpušćenc ’распуснік’, ст.-чэш. rozpuščenie ’гарэзлівасць, свавольства, развязнасць’, чэш. дыял. v rozpust (jísti, píti) ’вельмі многа (есці, піць)’, ’без межаў’, чэш. rozpust(i)lý, rozpustilec, славац. rozpustený ’гарэзлівы, свавольны’, славен. rásputni ’распушчаны’, razpuščati ’распускаць’, серб. ра́спустан, распу̀ститисе ’распусціць’ (на канікулы), ’развесціся (аб сужэнстве)’, харв. ráspust ’роспуск’, ’канікулы’, ràspusta ’распуста’, raspuštènik ’разведзены’, макед. распуштеник ’тс’, балг. разпуштам ’разводзіць сужэнцаў’, ст.-слав. кънигы распоустьны ’ліст аб скасаванні шлюбу’. Прасл. *orz‑pustъ, утворанае ад *orz‑ ’раз-/рас-’ і *pustъ > пусты́. Гэтыя формы трэба разумець як “свабодны”, “вызвалены”, “не абавязаны”. Формы з ‑sk‑ узніклі ў выніку адваротнай аналогіі з формаў, якія маюць ‑šč‑ (Махэк₂, 501). Гл. таксама распуста.

Ро́спуск 2 ’вясенняе бездарожжа’ (ТС), рус. арханг. ро́спуск ’адліга, бездараж’. Утвораны ад роспуст (гл.) пад уплывам параўнальна новага (Махэк₂, 501) дзеяслова распускаць ’аслабляць’. Фанетычная блізкасць з роспуст прывяла да змешвання лексічнага значэння.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)