транспланта́цыя, ‑і, ж.

Спец.

1. Перасадка і прыжыўленне тканак або органаў на другое месца ці ў другі арганізм.

2. Тое, што і прышчэпліванне.

[Ад лац. transplantare — перасаджваць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

атруці́цца, ‑ручуся, ‑руцішся, ‑руціцца; зак.

Памерці ад атруты. [Хімка:] — Дык глядзі ж, каб нічога не чапаў, — воцатам можна атруціцца. Гурскі. // Пашкодзіць сабе арганізм атрутным рэчывам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

барака́мера, ‑ы, ж.

Спец. Герметычна закрытае памяшканне, у якім штучна зменьваецца ціск паветра і даследуецца ўплыў вышыні і змененага газавага асяроддзя на арганізм чалавека.

[Грэч. baros — цяжар і camera — пакой.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

атруці́цца, -учу́ся, -у́цішся, -у́ціцца; зак.

1. Захварэць або памерці ў выніку ўздзеяння на арганізм атрутнага рэчыва.

А. грыбамі.

2. Скончыць жыццё самагубствам, прыняўшы атруту, ядавітае рэчыва.

|| незак. атру́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. атру́чванне, -я, н. і атручэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фізіятэрапі́я, ‑і, ж.

Раздзел медыцыны, які вывучае ўздзеянне на арганізм розных фізічных фактараў (святла, цеплыні, вады, электрычнасці і пад.) і лячэнне хвароб фізічнымі прыроднымі сродкамі.

[Ад грэч. phisis — прырода і therapeia — лячэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́капень, -пня, м.

1. звычайна мн. (вы́капні, -яў). Мінералы, руда і пад., здабытыя з нетраў зямлі.

Карысныя выкапні.

2. Арганізм, які існаваў у далёкія геалагічныя эпохі і захаваўся ў адкладах зямной кары.

Рэшткі выкапня.

|| прым. выкапнёвы, -ая, -ае.

В. мамант.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

істо́та, -ы, ДМо́це, мн. -ы, -то́т, ж.

1. Жывы арганізм; чалавек або жывёліна.

Навокал не відаць ніводнай жывой істоты.

2. Сукупнасць пэўных уласцівасцей, якасцей, фізічных і душэўных сіл чалавека.

Непасрэднасць дзіцячай істоты.

Мары і летуценні захапілі ўсю яго істоту.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мікрааргані́зм, ‑а, м.

Нябачны простым вокам раслінны або жывёльны арганізм. Па думцы многіх вучоных, якая зараз не выклікае пярэчанняў, піянерамі жыцця на Зямлі былі мікраарганізмы. «Беларусь».

[Ад грэч. mikrós — маленькі і арганізм.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

надску́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Спец. Верхні слой скуры. Надскурка ахоўвае арганізм ад пранікнення бактэрый. // Плеўка, якая пакрывае зверху ліст і сцябло.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

до́пінг, ‑у, м.

1. Узбуджальныя сродкі, якія пры ўвядзенні ў арганізм стымулююць фізічную і нервовую дзейнасць.

2. перан. Пра ўсё, што стымулюе творчую актыўнасць, павышае працаздольнасць.

[Англ. dope — даваць наркотык.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)