пратэі́ды
(ад гр. proteion = першае месца + eidos = выгляд)
складаныя бялкі, утвораныя з простых бялкоў і рэчыва небялковай прыроды.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
пурпуры́н
(ад лац. purpura = чырвоны колер)
арганічнае чырвонае фарбавальнае рэчыва, якое здабываецца з каранёў марэны; атрымліваецца акісленнем алізарыну.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
салані́н
(ад лац. solanum = паслён)
ядавітае рэчыва, якое адносіцца да арганічных злучэнняў і сустракаецца ў раслінах сям. паслёнавых.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
сальвата́цыя
(ад лац. solvere = раствараць)
узаемадзеянне малекул растваральніку з малекуламі растворанага рэчыва; с. у водных растворах называецца гідрацыяй.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
субліма́цыя
(лац. sublimatio = падніманне)
пераход рэчыва пры награванні з цвёрдага стану непасрэдна ў газападобны, абмінаючы вадкі (проціл. дэсублімацыя).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
тэмперату́ра
(лац. temperatura = нармальны стан)
1) ступень нагрэтасці якога-н. цела, рэчыва;
2) паказчык цеплавога стану жывога арганізма.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
хлорацэтафено́н
(ад хлор + ацэтон + гр. phaino = свячу)
арганічнае злучэнне, бясколернае крышталічнае рэчыва, якое належыць да слёзатачывых атрутных рэчываў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
эрытры́т
(ад гр. erythros = чырвоны)
чатырохатамны спірт, бясколернае крышталічнае рэчыва; выкарыстоўваецца ў харчовай прамысловасці, парфумерыі, медыцыне і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
я́дзерны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да ядра (у 1, 2, 5 і 6 знач.). Ядзернае рэчыва. Ядзерная абалонка. Ядзерная частка клеткі. // Які змяшчае ў сабе ізатопы радыеактыўнага рэчыва. Ядзернае паліва.
2. Які мае адносіны да працэсаў, што адбываюцца ў атамным ядры, звязаны з гэтымі працэсамі. Ядзерная рэакцыя. Ядзерны распад. Ядзернае выпрамяненне.
3. Заснаваны на выкарыстанні энергіі атамнага ядра. Ядзерная зброя. Ядзерная электрастанцыя. // Звязаны з выкарыстаннем энергіі атамнага ядра, атамнай зброі. Ядзерныя выпрабаванні. Ядзерная палітыка.
4. Які валодае тэхналогіяй выпрацоўкі і выкарыстання энергіі атамнага ядра. [Дэлегат] прапанаваў: давайце запішам, што ядзерныя дзяржавы абавязваюцца не прымяняць ядзернай зброі супроць другіх дзяржаў. Кавалёў.
•••
Ядзерная тэхніка гл. тэхніка.
Ядзерная фізіка гл. фізіка.
Ядзерная хімія гл. хімія.
Ядзерная электроніка гл. электроніка.
Ядзерная энергетыка гл. энергетыка.
Ядзерная энергія гл. энергія.
Ядзерны рэактар гл. рэактар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АНТЫПРАТО́Н
(p̄ або p̃),
антычасціца, якая мае спін і масу, роўную спіну і масе пратона і адрозніваецца ад яго знакамі эл. зараду, барыённага зараду і магнітнага моманту. Адкрыты ў 1955 амер. вучонымі. Паводле закону захавання ліку барыёнаў, антыпратон можа нарадзіцца толькі ў пары з пратонамі (ці нейтронам, калі дазваляе закон захавання эл. зараду) і пры яго сутыкненні з пратонамі і нейтронамі (нуклонамі) ядраў рэчыва адбываецца анігіляцыя і ўтвараюцца 4—5 пі-мезонаў.
т. 1, с. 399
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)