заця́гваць, зацягну́ць

1. zúziehen* vt, féstziehen* аддз. vt zúschnüren vt (завязаць);

зацягну́ць ву́зел éinen Knóten knüpfen [schürzen];

2. (засмактаць):

яго́ зацягну́ла ў ба́гну тс. перан. er versánk im Sumpf, er ging im Sumpf únter;

3. (уцягнуць) hinéinziehen* vt;

4. (пакрыць) bedécken vt;

5. безас.:

ра́ну зацягну́ла die Wúnde ist vernárbt [verhárscht], die Wúnde hat sich geschlóssen;

6. (пра справы) in die Länge zíehen*, hináusziehen* vt, verzögern vt; verschléppen vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

cause​1 [kɔ:z] n.

1. прычы́на; падста́ва; наго́да;

the cause of war/fire прычы́на вайны́/пажа́ру;

without good cause без ува́жлівай прычы́ны;

There is no cause for anxiety. Няма ніякай падставы для хвалявання;

You have no cause for complaint/no cause to complain. У вас/у цябе няма падставы для скаргі/для таго, каб скардзіцца.

2. спра́ва;

fight for the cause of justice змага́цца за справядлі́вую спра́ву;

make common cause with smb. станаві́цца на чый-н. бок, далуча́цца да каго́-н. для агу́льнае спра́вы

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

state​1 [steɪt] n.

1. стан, стано́вішча;

a state of depression стан дэпрэ́сіі;

a state of mind настро́й;

a state of the facts факты́чны стан спра́вы;

a state of health стан здаро́ўя;

get into a state infml расхвалява́цца

2. по́мпа, пара́днасць;

state apartments пара́дныя пако́і;

a state call infml афіцы́йны візі́т;

the state coach карале́ўская пара́дная карэ́та;

a state occasion урачы́сты вы́падак;

of state урачы́сты

♦

lie in state ляжа́ць на по́куці, быць вы́стаўленым для развіта́ння (пра нябожчыка);

live in great state жыць раско́шна

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

kick

[kɪk]

1.

v.

1) дава́ць вы́сьпятка наго́й; брыка́цца

2) аддава́ць (пра стрэ́льбу)

3) Sport забіва́ць гол

4) informal пярэ́чыць; не згаджа́цца; супраціўля́цца

to kick about (around) informal –

а) валя́цца, ляжа́ць не на ме́сцы

б) абіва́цца бяз спра́вы

2.

n.

1) уда́р наго́ю, брыка́ньне

2)

а) адда́ча f. (стрэ́льбы)

б) рапто́ўны во́стры штуршо́к

3) informal пратэ́ст -у m.

a kick against authority — пратэ́ст супро́ць нача́льства

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

mieszać się

miesza|ć się

незак.

1. мяшацца;

2. разм. умешвацца;

~ć się do cudzych spraw — умешвацца ў чужыя справы;

3. блытацца;

mieszać się mi się w głowie — у мяне ўсё блытаецца ў галаве;

~ć się w zeznaniach — блытацца ў паказаннях;

4. бянтэжыцца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

człowiek

м. чалавек;

człowiek pracy — чалавек працы; працоўны чалавек;

człowiek interesu — чалавек справы;

człowiek z charakterem — чалавек з характарам;

co za człowiek! — што за чалавек!;

mój ~u! — чалавеча!;

człowiek jaskiniowy — пячорны чалавек;

człowiek pierwotny — першабытны чалавек;

szary człowiek — шэрая асоба; непрыкменты, звычайны чалавек

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Tür

f -, -en дзве́ры, бра́ма

vor der ~ stéhen* — быць [мець адбы́цца] неўзаба́ве

von ~ zu ~ — з до́ма ў дом

j-m die ~ wéisen* — паказа́ць каму́-н. на дзве́ры

◊ óffene ~ éinrennen* — ≅ бі́цца за пусты́ мех

kéhre vor déiner éigenen ~! — паглядзі́ ле́пей на сябе́, не лезь у чужы́я спра́вы

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Wäsche

f -, -n

1) бялі́зна

~ wéchseln — мяня́ць бялі́зну

2) мыццё

es ist ~, wir háben (gróße) ~ — у нас мыццё

etw. in [zur] ~ gében* — аддава́ць што-н. у пра́льню

◊ wasch déine éigene ~ — ≅ не су́нься [не лезь] не ў свае́ спра́вы

séine schmútzige ~ vor állen Léuten wáschen* — ≅ выно́сіць сме́цце з ха́ты

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

point​1 [pɔɪnt] n.

1. спра́ва, пыта́нне; гало́ўнае, сэнс, значэ́нне, су́тнасць, (характэрная) ры́са;

miss the point не зразуме́ць сэ́нсу;

that’s just the point сапраўды́, (вось) і́менна, у тым вось (якра́з) і спра́ва;

that’s not the point спра́ва не ў гэ́тым

2. кро́пка, пункт, дзяле́нне шкалы́;

the boiling/freezing point кро́пка кіпе́ння/замярза́ння

3. пункт, ме́сца;

a point of departure пункт адпраўле́ння

4. мо́мант;

at this point у гэ́ты мо́мант;

She’s on the point of leaving. Яна збіраецца пайсці;

at/on the point of death пры сме́рці

5. вастрыё, кане́ц;

a needle/pencil point ко́нчык іго́лкі/ало́ўка

6. кро́пка (якая аддзяляе дзесятковы знак ад цэлага ліку);

four point six (4.6) чаты́ры цэ́лыя і шэсць дзяся́тых

7. sport ачко́

♦

if/when itcomes to the point калі́ дахо́дзіць да спра́вы;

When it came to the point he couldn’t face it. Калі дайшло да справы, ён спужаўся;

make a point of doing smth. лічы́ць што-н. ва́жным, істо́тным;

a point of honour спра́ва го́нару;

up to a (certain) point у пэ́ўнай ступе́ні

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Табала́ 1 ’натоўп, гурт’ (Ласт., Кал.; дзярж., Нар. сл.), ’воўчая гайня; руя (многа) дзяцей’ (віл., ЛА, 5), ’вялікая зграя’ (віл., Сл. ПЗБ), з семантычным працягам ’набор жартаўлівых песень’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ). Параўн. аналагічныя ўкр. та́бала і табала́ ’натоўп, гурт, зграя’, якія, паводле ЕСУМ (5, 499), запазычаны з рум. tábără ’маса, натоўп’, апошняе ў сваю чаргу — да табар 1, гл. Аднак паўночна-заходні арэал распаўcюджанасці беларускіх найменняў не дазваляе прама звязваць іх з украінскімі, а хутчэй прыводзіць да думкі аб тыпалагічнай тоеснасці фанетычнай субстытуцыі санорных ў запазычанай лексемы, гл. табар 2. Больш імаверна, згодна з Лабко (БЛ, 14, 67–68), звязаць іх з літ. tabala ’цурбанны вечар, куцця’, што да tabala ’калодка, якую цягалі хлопцы і дзеўкі на Каляды’, tabalaĩ ’народны музычны інструмент у выглядзе падвешаных дошчачак, якія выдаюць гукі рознай вышыні’ (параўн. Экерт, Зб. Бернштэйну, 33–35; Велюс, Балто-слав. иссл., 337; Грэймас, Этн., 281), адсюль значэнне ’натоўп, гурт’ адносна ўдзельнікаў шматлікай і шумнай святочнай працэсіі. Падобны звычай пад назвай “валачыць калодку” на масленіцу (Касп., Дабр., Растарг., і інш., падрабязна гл. Антропаў, Зб. памяці Талстога, 21–33) вядомы таксама ва Украіне, Славеніі і ў цэнтральнай Еўропе, параўн., напрыклад, градзішч.-харв. rast vleć ’валачыць дуба’, bor vleći ’цягнуць сасну’, korito vloć ’цягнуць карыта’, што, магчыма, звязана са старой еўрапейскай каляднай традыцыяй, якая ўзыходзіць да рымскіх часоў, параўн. Агапкіна, Основы, 203–244; Плотнікава, Слав. языкозн., XIV, 415. Таму нельга выключыць сувязь з лац. tabula ’дошка’, на падабенства якога з літоўскімі словамі звярнуў увагу Шмітляйн, Revue International d’Onomastique (Paris), 24, 208.

Табала́ 2 ’пустамеля’ (віл., Жд. 2), ’недарэка, звягала, што лаецца і крычыць’ (Варл.). Рус. дыял. табалу́ бить ’бадзяцца без справы, гарэзіць’ і вытворныя табалы́га ’бадзяга, гультай’, табалы́жить, табалы́жничать ’бадзяцца без справы; гультаяваць’ (Даль; без тэрытарыяльных памет). Фасмер (4, 5–6) параўноўвае з літ. tabalóti, ‑oju ’кульгаць; блытаць’, tabalùs mùšti ’куляцца’, але яны, на думку Брукнера, запазычаны са славянскіх моў (там жа; але без адпаведных славянскіх лексем), супраць чаго па фанетычных паказчыках Фрэнкель (1048), які да літ. tabalús mušti, tabaluoti дадае яшчэ старое літ. tabalka. Аднак ён не выключае магчымасці калькавання дзеяслова з рус. табалу́ бить у літ. tabalús mušti, што падаецца даволі сумніўным. Улічваючы фіксацыю, ёсць падставы выводзіць беларускае слова непасрэдна з літ. tabalas ’тое, што боўтаецца’, ’бірулька’ з цалкам натуральным семантычным пераасэнсаваннем літ. tabalúoti ’матляць’ — ’балбатаць’, да семантыкі параўн. целяпацца — целяпень, гл. Лабко, БЛ, 14, 67 і папярэдняе слова.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)