◎ Прэй ’пырнік’ (слонім., Сл. ПЗБ). Няясна. Параўн. рус. пырей, укр. пирей, пирій ’тс’, адсюль, магчыма, прэй з рэдукцыяй першага галоснага, хутчэй за ўсё, у < ы пасля губных, параўн. усх.-палес. пул ’пыл’, пуріна ’сцябло пырніку’ і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сенгнгус (сенгогусъ) ‘нейкая хвароба рагатай жывёлы, выкліканая паяданнем павуціны з травой, пасля чаго выяўляецца цячэнне сліны і жывёла перастае прымаць ежу’; для лячэння “бросаютъ кровь и стираютъ дегтем носовые отверстия, языкъ и крестецъ” (навагр., Яшк. Мясц.). Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падса́да
1. Збажына другога ўсходу ці пасля кушчэння (Ветк., Рэч., Слаўг.).
2. Маладая і нізкая трава ў высокім травастоі (Рэч., Слаўг., Смален. Дабр.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
Óstern
n - рэл. Вялі́кдзень, Па́сха
an ~ — на Вялі́кдзень
◊ wenn ~ und Pfíngsten auf éinen Tag fállen — ≅ пасля́ до́жджыку ў ча́цвер; калі́ рак сві́сне
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Pilz
m -es, -e грыб; мед. грыбо́к
~e súchen — хадзі́ць па грыбы́
schíeßen* [wáchsen] wie ~e aus Érde — расці́ як грыбы́ пасля́ дажджу́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Ánschluss
m -es, -schlüsse
1) далучэ́нне, злучэ́нне
2) знаёмства
3) падключэ́нне, су́вязь
4) тэх. канта́кт
im ~ an (A) — усле́д за…, пасля́ заканчэ́ння
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
wydźwignąć się
зак. падняцца; узняцца; паправіцца (пасля хваробы); ачуняць;
wydźwignąć się z biedy — выбрацца з нястачы;
wydźwignąć się z ruin — падняцца з руін (развалін)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Памі́нкі ’абрадавы абед у памяць памёршага пасля хаўтур або праз пэўны тэрмін са дня смерці’ (ТСБМ, Нас., Гарэц., Касп., Шат.), памі́нькі ’тс’ (Сл. ПЗБ), памі́н ’тс’ (Нас.). Рус. поми́нки, укр. поми́нки. Да памінаць, ітэратыўнай формы ад помніць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ланту́ш, лануш ’ландыш майскі, Convallaria majalis L.’ (маг., Кіс.; глыб., Сл. паўн.-зах., Інстр. 2). Запазычана з польскай мовы ў выглядзе ‑ланыш (< łanysz), пасля ‑ы‑ > ‑у‑ (Карскі, 1, 239). У лантуш ‑т‑ паразітычнае, як ‑д‑ у ландыш (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лы́льіцца ’несці выліўкі (аб курыцы)’ (Растарг.) з [й]ільлі́цца, у якім [й]‑прыстаўны замяніўся на л‑, пасля яго і > ы (як, напрыклад, сыграць) < льлі́цца ’тс’, у якім ‑л‑ таксама з й, параўн. ён лье [лʼйе] — драг. льле́ ’лье’. Да ліць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)