пашы́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., што.

1. Зрабіць больш шырокім; расшырыць. Пашырыць вокны. Пашырыць вуліцу. □ Пад скалой была даволі прыкметная западзіна. Яе вось хлопчыкі і вырашылі паглыбіць і пашырыць. Бяганская.

2. Павялічыць у колькасці, у аб’ёме. Пашырыць завод. □ [Лундзін:] — На той год яшчэ пашырым кармавую базу і адпаведна — павялічым колькасць кароў. Палтаран. // Зрабіць больш поўным, рознабаковым; паглыбіць. Пашырыць кола інтарэсаў. □ Выступленні хору перад салдатамі, перад жыхарамі горада, выезды з канцэртамі ў мястэчкі пашырылі мой дзіцячы кругагляд. А. Александровіч.

3. Зрабіць што‑н. шырока вядомым, даступным многім, пазнаёміць з чым‑н. многіх. Пашырыць перадавы вопыт. □ [Сымон:] Перш за ўсё трэба пашырыць ідэі камунізма сярод шырокіх пластоў народа. Колас. Голас Зыгмунта гучаў суха: — Згода. Значыць, мы павінны пашырыць погляд, прыняты цяпер большасцю рады, сярод памяркоўных. Караткевіч.

4. Расшырыць кола дзеяння чаго‑н. Пашырыць наватарскі пачын па ўсёй рэспубліцы. □ Тым часам падполле Віленшчыны адрадзілася і нават пашырыла свой уплыў. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пры́ступ, ‑у, м.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. прыступаць — прыступіць.

2. Момант абвастрэння, узмацнення якой‑н. хваробы, хваравітая з’явы. Прыступ апендыцыту. Сардэчны прыступ. □ Пачнуцца прыступы радыкуліту, і ўжо зусім няможна будзе паехаць у камандзіроўку. Асіпенка. Праз тыдні тры ў Андрэя пачаліся прыступы малярыі. Дуброўскі. // Рэзкае, вострае праяўленне якога‑н. душэўнага стану, пачуцця. Прыступ гневу. Прыступ рэўнасці. □ Ніколі, ні ў гестапа, ні ў лагеры, ні перад аперацыяй, у .. [Зосі Савіч] не было такіх прыступаў страху, якія здараюцца часамі цяпер. Шамякін. — Мартыне! Родны!.. — усклікнуў Коўбец, і голас яго асекся, перахоплены прыступам рыдання. М. Ткачоў.

3. Атака, штурм. Ісці на прыступ. □ Толькі ўбачыўшы купкі сваіх таварышаў, якія .. рашучым прыступам бралі «варожую крэпасць» — высокі сумёт, хлапчук з крыкам ура пабег да іх. Лынькоў.

•••

Ані прыступу да каго — немагчыма падысці, звярнуцца да каго‑н. [Аленка] добра памятае, як хацела дагнаць.. [Сцёпку], а ён толькі воўкам зірне на яе — і ані прыступу. Колас.

Няма прыступу да каго гл. няма.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шар, ‑а; мн. шары, ‑оў; м.

1. У матэматыцы — геаметрычнае цела, якое ўтворана вярчэннем круга вакол свайго дыяметра. Паверхня шара. Плошча шара. Радыус шара.

2. Прадмет, які мае такую форму. Більярдны шар. □ Каляровыя шары Пралятаюць угары, Як за птахам птах у вырай. А. Александровіч.

3. Уст. Прадмет такой формы для галасавання, а таксама сам голас за або супраць. Пытанне аб дапушчэнні Скарыны да экзаменаў было вырашана, па прапанове Мусаці, балатыроўкай шарамі. Алексютовіч. Вежа ўзяў шар першы. Памарудзіў і, схіліўшы сівую галаву, апусціў яго ў белую палову урны. Караткевіч.

•••

Зямны шар — планета Зямля.

Паветраны шар — а) сферычны аэрастат; б) дзіцячая цацка ў выглядзе абалонкі, напоўненай паветрам або газам, лягчэйшым за паветра.

Чорны шар — выбарчы шар, які азначае: «супраць абрання».

Пробны шар — а) (уст.) шар, які выпускаецца для выпрабавання ўмоў палёту; б) пра які‑н. учынак, прыём, пры дапамозе якога імкнуцца высветліць што‑н.

Хоць шаром пакаці гл. пакаціць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

thick​2 [θɪk] adj.

1. то́ўсты;

thick with dust пакры́ты то́ўстым сло́ем пы́лу;

thick type тлу́сты шрыфт

2. густы́ (лес, суп і да т. п.);

thick clouds ця́жкія хма́ры;

The air was thick with snow. Падаў густы снег;

The street was thick with traffic. Вуліца была забіта машынамі.

3. ні́зкі, хры́плы (пра го́лас)

♦

have a thick head infml быць тупава́тым;

have a thick skin быць таўстаску́рым;

give smb. a thick ear BrE, infml даць каму́-н. у ву́ха;

a bit too thick гэ́та ўжо зана́дта, залі́шне;

as thick as two short planks BrE, infml ≅ тупы́ як абу́х;

as thick as thieves infml ≅ іх вадо́й не разалье́ш; неразлу́чныя (сябры)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

shake​2 [ʃeɪk] v. (shook, shaken)

1. трэ́сці; трэ́сціся; калаці́ць; калаці́цца; бо́ўтаць; бо́ўтацца;

shake with fear калаці́цца са стра́ху;

shake smb.’s hand/shake hands (with smb.)/shake by the hand паціска́ць руку́/ру́кі (пры прывітанні);

shake one’s head пакруці́ць галаво́ю (адмоўна)

2. узруша́ць, узру́шваць, хвалява́ць;

shaken by the news узру́шаны навіно́ю

3. дрыжа́ць;

Her voice shook with emotions. Яе голас задрыжэў ад хвалявання.

♦

shake like an aspen leaf дрыжа́ць як асі́навы лісто́к (ад страху)

shake down [ˌʃeɪkˈdaʊn] phr. v.

1. прыстасо́ўвацца, асво́йвацца

2. AmE infml абшу́кваць, абшна́рваць

shake off [ˌʃeɪkˈɒf] phr. v.

1. страса́ць, стрэ́сваць (пыл)

2. пазбаўля́цца (ад кепскага настрою)

shake out [ˌʃeɪkˈaʊt] phr. v. вытраса́ць

shake up [ˌʃeɪkˈʌp] phr. v. устрэ́сваць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

пада́ць​II réichen vt;

пада́ць руку́ die Hand réichen [geben*];

пада́ць каму-н паліто́ j-m in den Mántel hélfen*;

пада́ць на стол áuftragen* vt; servíeren [-´vi:-] vt;

2. (заяву і г. д.) éinreichen vt;

пада́ць ска́ргу éine Beschwérde éinlegen;

пада́ць зая́ўку éinen Ántrag stéllen;

пада́ць ра́парт Méldung erstátten;

3. спарт (мяч) ángeben* vt; ánstoßen* vt (першая падача); zúgeben* vt, zúspielen vt;

пада́ць го́лас éinen Laut von sich gében*;

пада́ць кама́нду ein Kommándo gében* [ertéilen];

пада́ць ду́мку éinen Gedánken éingeben*;

не пада́ць вы́гляду разм sich (D) etw. nicht ánmerken lássen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

чы́сты

1. rein, sáuber; únbenutzt (нескарыстаны);

чы́стая ху́стачка frísches [únbenutztes] Táschentuch;

чы́стая старо́нка léere [únbeschriebene] Séite;

чы́стае не́ба wólkenloser Hímmel;

2. (акуратны) réinlich;

3. (без дамешку) rein;

чы́стае віно́ réiner Wein;

чы́стае зо́лата Réingold n -(e)s, púres Gold;

чы́стая вага́ Réingewicht n -(e)s, Néttogewicht n -(e)s;

чы́сты го́лас réine [kláre] Stímme;

чы́сты дахо́д камерц Réingewinn m -(e)s, Réineinkünfte pl;

на чы́стым паве́тры an der fríschen Luft;

узя́ць за чы́стую мане́ту etw. für báre Münze néhmen*;

гэ́та чы́стая пра́ўда das ist die réine Wáhrheit

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

deep

[di:p]

1.

adj.

1) глыбо́кі

2) густы́, мо́цны

a deep red color — цёмна-чырво́ны ко́лер

3) далёкі (углы́бкі)

4) ні́зкі

a deep voice — ні́зкі го́лас

5) пава́жны, непавярхо́ўны, з глыбо́кім сэ́нсам

a speech of deep importance — пава́жная прамо́ва

6) Figur. цяжкі́ для разуме́ньня

7) разу́мны, му́дры

a deep scholar — му́дры навуко́вец

2.

adv.

1) глыбо́ка, глы́бака

2) по́зна (пра час)

He studied deep into the night — Ён вучы́ўся да по́зьняе но́чы

3.

n.

глыб f.; глыбіня́ f.

•

- deep in debt

- the deep

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

thick

[Өɪk]

1.

adj.

1) то́ўсты, таўсты́, грубы́

thick stone walls — таўсты́я каме́нныя сьце́ны

two centimeters thick — два сантымэ́тры таўшчыні́

2) густы́

thick hair — густы́я валасы́

3) густы́, цягу́чы

thick liquid — цягу́чая, густа́я ва́дкасьць

4) тума́нны, хма́рны (пра надво́р’е)

5) ні́зкі; грубы́, хры́плы

a thick voice — хры́плы го́лас

6) дурны́, тупы́

He has a thick head — Ён ма́е дурну́ю галаву, ён тупагало́вы

2.

adv.

то́ўста; гу́ста

3.

n.

гу́шча f.

in the thick of the fight — у гу́шчы бо́ю, у гара́чым баі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

слы́шать несов.

1. в разн. знач. чуць;

я слы́шу че́й-то го́лос я чу́ю не́чы го́лас;

он одни́м у́хом не слы́шит ён адны́м ву́хам не чу́е;

ты слы́шал но́вость? ты чуў навіну́?;

приходи́те за́втра, слы́шите? прыхо́дзьце за́ўтра, чу́еце?;

2. (ощущать) чуць;

слы́шать за́пах чуць пах;

3. (ощущать, замечать) чуць, заўважа́ць;

я не слы́шал (не заме́тил), как уколо́л ру́ку я не чуў (не заўва́жыў), як укало́ў руку́;

◊

не слы́шать (не чу́ять) ног под собо́й не чуць ног пад сабо́й;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)