па́растак м бат Trieb m -(e)s, -e, Sprössling m -(e)s, -e; Schössling m -(e)s, -e, usläufer m -s, -, Spross m -es, -e;

на кусце́ з’яві́ліся но́выя па́расткі der Strauch treibt neue Sprsse

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

завяза́цца, завя́звацца

1. zgebunden [zgeschnürt] sein;

2. (начынацца) begnnen* vi, in Gang kmmen*; lsgehen* vi (s) (разм);

завяза́лася спра́ва! es ging los!;

завяза́лася спрэ́чка ein Streit brach aus;

3. бат Früchte nsetzen; köpfen vi (пра капусту)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

migdał, ~u

м.

1. бат. міндаль (Amygdalus L.);

2. часцей мн.~y мед. міндаліны, гланды;

myśleć o niebieskich ~ach — будаваць паветраныя замкі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

wawrzyn, ~u

м.

1. бат. лаўр (Laurus L.);

2. ~y мн. лаўры;

~y poetyckie — паэтычныя лаўры;

wawrzyn sławy — вянок славы; лаўровы вянок

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

aksamitka

aksamit|ka

ж.

1. аксамітка (стужка з аксаміту);

wisiorek (medalion) na ~ce — кулон (медальён) на аксамітцы;

2. бат. аксамітка (Tagetes L.)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Lppen

m -s, -

1) ану́ча, ану́чка; pl лахманы́, рыззё

2) анат., бат. до́ля

3) тэх. ло́пасць; ла́па; вы́ступ; борт

◊ j-m durch die ~ ghen* — уцячы́, вы́слізнуць ад каго́-н.

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

насе́нне н

1. бат Sme m -ns, -n, Smen m -s, -;

2. с.-г. (для сяўбы) Satgut n -(e)s, Smen pl, Sämeri¦en pl;

кве́ткавае і агаро́днае насе́нне Satgut für den Grtenbau, Blmen und Gemüsesamen pl

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

Рад1 ’лінія аднародных прадметаў’, ’шэраг’, ’прабор у валасах’ (ТСБМ), ’засеяная баразна’, ’пласцінка ў грыбе’ (Нар. словатв.), ’шарэнг’, ’вуліца’ (Ян.), ’пракос’ (Сл. ПЗБ), ’валок скошанага сена’ (ТС, ПСл), ’пласт’ (Янк. 2), ’пропуск пры касьбе’ (Мат. Гом.), ’рад’, ’чарга’ (Гарэц.), ’раскладка снапоў для малацьбы’ (ДАБМ), ст.-бел. радъ ’шэраг’, укр. ряд, рус. ряд, польск. rząd, чэш. řád ’парадак’, ’клас (бат.)’, ’строй’, славац. rád, в.-луж. rjad, н.-луж. rěd, славен. rȇd ’парадак’, ’ярус’, ’рад’, серб. ре̑д харв. rȇd, мак. ред, балг. ред ’рад, парадак, радок’, ст.-слав. рѧдъ. Да прасл. *rędъ. Звязваюць з *orǫdьje (> рус. ору́дие) і збліжаюць з літ. дыял. rindà ’рад’, ’лінія’, лат. riñda ’тс’ (Фасмер, 3, 536; Чарных, 2, 134), этымалогія якіх цьмяная. Махэк₂ (529) лічыць роднасць з балтыйскімі словамі няпэўнай і прапануе збліжаць прасл. *rędъ з лац. ōrdō (аснова *orden‑) ’рад’, ’чарада’, ’строй’, якое звязваюць з ōrdior ’навіваю аснову’, ’нанізваю’, ’стаўлю ў рад’ і далей са словамі, што ўзыходзяць да і.-е. кораня *ar‑ ’далучаць’, ’звязваць’.

Рад2 ’намер, дапамога, толк’, ’справа’ (Ян.), серб. ра̑д ’праца’, ра́дити ’працаваць’, балг. ра́да ’работа’, ра́дя, ра́да ’працаваць’. Да прасл. *radъ ’праца’, *raditi ’працаваць’. Яцвяжская паралель — rada ’праца’, radid ’рабіць, працаваць’ (калі гэта не запазычанне са славянскіх моў) сведчыць аб заходнебалтыйскай старажытнасці слова. Этымалогія няпэўная. Паводле Скока (3, 97), развіццё семантыкі ішло па лініі ’клопат, старанне’ → ’старанная праца’. Мяркуецца, што прасл. *raditi узыходзіць да іран. rōd‑ ’карчаваць, церабіць’ (Мартынаў, Праслав. язык, 37–38), што цяжка давесці. Параўноўваюць таксама са ст.-інд. rādhayati ’ён робіць’, авесц. raẟaiti ’ён падрыхтоўвае, уладкоўвае’ (БЕР, 6, 145). Гл. радзець.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Kltte

f -, -n бат. ло́пух; дзядо́ўнік

an j-m wie ine ~ hängen* — прыстава́ць да каго́-н. як зара́за [каро́ста], лі́пнуць да каго́-н.

er ist wie ine ~ — ад яго́ не адвяза́цца [не адчапі́цца, не адкара́скацца]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

жылка ж

1. разм (крывяносны сасуд) Bltäderchen n -s, -;

2. бат der f -, -n, Blttader f Blttrippe f -, -n;

3. (палоска ў горнай пародзе) der f -, -n;

4. перан (здольнасць, схільнасць) Ader f -, -n;

паэты́чная жылка dchterische der

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)