агрэ́ст, ‑у, М ‑сце, м., зб.
1. Кустовая садова-ягадная расліна сямейства агрэставых. Ад шашы дом аддзяляўся садам з чатырох яблынь і кустамі агрэсту і парэчак. Маўр.
2. Кісла-салодкія ягады гэтай расліны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ра́ска, ‑і, ДМ расцы, ж.
Дробная водная расліна сямейства раскавых, якая, дзякуючы інтэнсіўнаму вегетатыўнаму размнажэнню, хутка зацягвае паверхню стаячых прэсных вод. У канавах, якія пазарасталі асакою, блішчала зацягнутая зеленаватаю раскай вада. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
смалёўка, ‑і, ДМ ‑лёўцы; Р мн. ‑лёвак; ж.
1. Невялікі жук сямейства даўганосікаў, шкоднік хваёвых лясоў.
2. У батаніцы — адна‑, двух- і шматгадовая травяністая расліна сямейства гваздзіновых з белымі, ружовымі, чырвонымі кветкамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цімафе́еўка, ‑і, ДМ ‑фееўцы, ж.
Шматгадовая (або аднагадовая) кармавая расліна злакавых з суквеццем у выглядзе мяцёлкі, падобнай на колас. Над негустым разнатраўем ужо ўзвышаліся мяцёлкі цімафееўкі і лісахвосту, кастрыцы і шчаўя. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чы́сцік 1, ‑у, м.
Травяністая расліна сямейства губакветных, якая мае кветкі, сабраныя ў мяцёлкі, і шурпатаваласістае сцябло.
чы́сцік 2, ‑а, м.
Марская птушка атрада чысцікавых, якая жыве на скалах па берагах паўночных мораў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бу́льба, -ы, ж.
1. Аднагадовая агародная расліна сямейства паслёнавых з падземнымі клубнямі.
2. Клубні гэтай расліны, якія выкарыстоўваюцца як харч, корм і сыравіна.
Найлепшая ежа — б. з селядцом.
3. Назва беларускага народнага танца.
◊
Бульба ў мундзірах — звараная ці спечаная з лупінамі бульба.
|| прым. бульбяны́, -а́я, -о́е (да 1 і 2 знач.).
Б. крухмал.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Падты́ннік ’чыстацел’ (ТСБМ), ’залозніца вузлаватая, Scrophularia nodosa L.’ (Кіс.), ’паслён чорны, Solanum nig- rum L.’ (Бейл.). Рус. падтыннік, укр. підтинник ’расліна Scrophularia nodosa L.’ Суфіксальны дэрыват ад прыметніка падтып‑ ньКтын (гл.). Расліна названа па месцы вырастання.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Паслён ’травяністая або кустовая расліна сямейства паслёнавых, Solanum nigrum L.’ (ТСБМ). Укр. пасли́н, пасле́н, пасло́н, пасьлі́н, песли́на, рус. паслён. Паводле Фасмера (3, 212), першапачатковай формай была па‑сльнъ або паслѣнъ (< pa‑ і slina ’сліна’) — ’слізістая расліна’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыві́цца ’расліна бярозка’, прыві́туха ’тс’ (ТС). Ад прывіва́ць ’звіваць’; прыві́туха лён прывівае (ТС). Да віць, гл. наступнае слова. Параўн. рус. дыял. приви́тица ’расліна Calistogia, бярозка’ і іншыя славянскія назвы з гэтым коранем (Мяркулава, Очерки, 107–108).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Валасня́к ’расліна, Hieeracium pilosella L.’. (Кіс.). Гл. валасень 4.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)