скрыжава́цца, ‑жуецца; зак.
1. Размясціцца крыж-накрыж; перасячыся. З Палескай чыгункай якраз у Гарбылях скрыжавалася другая, якая вяла з пшанічнай Украіны ў багатую лесам Беларусь. Навуменка. Угары вецце сплялося, скрыжавалася чорна-зялёным дахам. Мележ. // перан. Пераплесціся. У вачах Гэлькі скрыжаваліся радасць і страх. Сташэўскі.
2. Спалучыцца адзін з адным у выніку скрыжавання (пра расліны, жывёлу).
3. Зрабіць уплыў адзін на аднаго ў працэсе скрыжавання (пра мовы, гаворкі).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
усяго́, прысл.
1. Разам, наогул. Усяго зарабілі 50 рублёў.
2. у знач. узмацняльнай часціцы. Толькі. Цягнік спыняецца на гэтай станцыі ўсяго на адну хвіліну. Корбан. Завецца ж спадчына мая Усяго старонкай Роднаю. Купала. [Рыгор:] «Слухай, — кажу, — дружок, падкінь ты мяне ў Пятроўку... Тут і язды ўсяго пятнаццаць кіламетраў»... Ракітны. / У спалучэнні з часціцай «толькі». І адзін рабочы, усяго толькі адзін, паварочвае гэты самы круг з паравозам. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мі́гам, прысл.
Разм. Вельмі хутка, у адзін момант. Мігам уся Андрэева вопратка робіцца мокрай і халоднай. Васілёнак. Хлапчукі мігам паразбягаліся хто куды, але далёка не адыходзілі. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пагасцява́ць, ‑цюю, ‑цюеш, ‑цюе; зак.
Тое, што і пагасціць. Бабка ведала ўсіх будачнікаў па адзін і па другі бок раз’езду і вельмі раіла пагасцяваць у Бабініча. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
незаўва́жна, прысл.
Разм. Непрыкметна, неўзаметку. Неўзабаве адзін з самалётаў прабег па зямлі, незаўважна адарваўся і знік у ледзь прасветленай прасторы. Кавалёў. За працай незаўважна пралятаў дзень. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прахаладзі́цца, ‑ладжуся, ‑лодзішся, ‑лодзіцца; зак.
Астыць, асвяжыцца, выйшаўшы на паветра ці выпіўшы чаго‑н. халоднага. — Адзін рабіць будзе, а другі ў цянёк пад кусты пойдзе, прахаладзіцца. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паразбяга́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.
Разбегчыся — пра ўсіх, многіх. Цяпер дзед жыў адзін — усе паразбягаліся ад яго. Колас. Студэнты паразбягаліся з інтэрната пасля першай бамбёжкі. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перайна́чыцца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.
Змяніўшыся, стаць іншым; перамяніцца. Перайначыліся людзі. Перайначыўся настрой. □ Твар .. [Сямёна Васільевіча] у адзін момант перайначыўся, выраз стаў мяккі, добры, на ім адбілася спагадлівасць. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ліша́йнік, ‑у, м.
Расліна ніжэйшага тыпу, якая складаецца з грыба і водарасці, утвараючы адзін арганізм. Ад лёгкіх павуцін, Аслеплі пні, сукі. Абапал каляін Лішайнік — Мох сухі. Куляшоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адро́зненне, ‑я, н.
Рыса, асаблівасць, якая робіць адметнымі адзін прадмет, адну з’яву ад другога прадмета, другой з’явы. Класавыя адрозненні ў грамадстве. Дыялектныя адрозненні.
•••
Знакі адрознення гл. знак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)