мост в разн. знач. мост, род. мо́ста м.;
железнодоро́жный мост чыгу́начны мост;
а́рочный мост а́рачны мост;
цепно́й мост ланцуго́вы мост;
вися́чий мост віся́чы мост;
за́дний мост авт. за́дні мост;
коле́йный мост каляі́нны мост;
сде́лать мост спорт. зрабі́ць мост;
консо́льный мост кансо́льны мост;
наплавно́й мост наплаўны́ мост;
понто́нный мост панто́нны мост;
подъёмный мост пад’ёмны мост;
возду́шный мост паве́траны мост;
разводно́й мост развадны́ мост;
развести́ мост разве́сці мост;
навести́ мост наве́сці мост;
◊
сжечь мосты́ масты́ спалі́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пяро́, мн. пёры ср., в разн. знач. перо́;
стра́усавае п. — стра́усовое перо́;
п. руля́ — перо́ руля́;
○ ве́чнае п. — ве́чное перо́;
◊ вага́ пяра́ — спорт. вес пера́;
адны́м ро́счыркам пяра́ — одни́м ро́счерком пера́;
бо́йкае п. — бо́йкое перо́;
во́страе п. — о́строе перо́;
про́ба пяра́ — про́ба пера́;
вало́даць пяро́м — владе́ть перо́м;
вы́йсці з-пад пяра́ — вы́йти из-под пера́;
разбо́йнікі пяра́ — презр. разбо́йники пера́;
што напі́сана пяро́м, таго́ не вы́рубіш (вы́сечаш) тапаро́м — посл. что напи́сано перо́м, того́ не вы́рубишь топоро́м
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пасава́ць I несов., спорт. пасова́ть;
п. на край — пасова́ть на край
пасава́ць II несов., карт., перен. пасова́ть;
трэ́ці раз пасу́ю — тре́тий раз пасу́ю;
не́льга п. пе́рад ця́жкасцямі — нельзя́ пасова́ть пе́ред тру́дностями
пасава́ць III несов., разг. (быть подходящим) идти́; подходи́ть, подоба́ть, соотве́тствовать;
зялёнае не пасу́е да блакі́тнага — зелёное не идёт (не подхо́дит) к голубо́му;
у го́сці не пасу́е хадзі́ць по́зна — в го́сти не подоба́ет ходи́ть по́здно;
ці́хі го́лас не ~ва́ў да яго́ мо́цнай фігу́ры — ти́хий го́лос не соотве́тствовал его́ кре́пкой фигу́ре
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
движе́ние ср.
1. в разн. знач. рух, род. ру́ху м.;
нет мате́рии без движе́ния и движе́ния без мате́рии няма́ матэ́рыі без ру́ху і ру́ху без матэ́рыі;
движе́ние маши́ны рух машы́ны;
у́личное движе́ние ву́лічны рух;
враща́тельное движе́ние вярча́льны рух;
поступа́тельное движе́ние паступа́льны рух;
слу́жба движе́ния слу́жба ру́ху;
во́льные движе́ния спорт. во́льныя ру́хі;
2. перен. (общественное) рух, род. ру́ху м.; (волнение) хвалява́нне, -ння ср.;
революцио́нное движе́ние рэвалюцы́йны рух;
движе́ние умо́в хвалява́нне ро́зумаў;
3. (побуждение) рух, род. ру́ху м.; (порыв) пары́ў, -ры́ву м.;
душе́вное движе́ние душэ́ўны рух, душэ́ўны пары́ў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пода́тьII сов., в разн. знач. пада́ць, (всё, многое) разг. пападава́ць; (дать) даць;
пода́ть у́жин пада́ць вячэ́ру;
пода́ть ру́ку пада́ць руку́;
пода́ть ми́лостыню пада́ць (даць) мі́ласціну;
пода́ть маши́ну пада́ць машы́ну;
пода́ть телегра́мму пада́ць (даць) тэлегра́му;
пода́ть во́ду, во́здух, эне́ргию пада́ць (даць) ваду́, паве́тра, эне́ргію;
пода́ть мяч спорт. пада́ць мяч;
пода́ть в суд пада́ць у суд;
◊
пода́ть го́лос за кого́-л., что́-л. пада́ць го́лас за каго́-не́будзь, што́-не́будзь;
руко́й пода́ть руко́й пада́ць;
пода́ть мысль, иде́ю пада́ць (даць) ду́мку, ідэ́ю;
пода́ть по́вод даць падста́ву;
пода́ть приме́р пада́ць пры́клад;
пода́ть ру́ку (оказать помощь) пада́ць руку́;
не пода́ть ви́ду не даць вы́гляду;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уда́р в разн. знач. уда́р, -ру м.;
нанести́ уда́р нане́сці ўдар;
одни́м уда́ром адны́м уда́рам;
уда́ры ки́рок уда́ры кі́рак;
уда́р гро́ма уда́р гро́му;
перенести́ уда́р перане́сці ўдар;
отве́тить уда́ром на уда́р адказа́ць уда́рам на ўдар;
уда́р попа́л в цель прям., перен. уда́р тра́піў у цэль;
апоплекси́ческий уда́р мед. апаплексі́чны ўдар;
штрафно́й уда́р спорт. штрафны́ ўдар;
уда́р пу́льса уда́р пу́льсу;
фронта́льный уда́р воен. франта́льны ўдар;
теплово́й уда́р цеплавы́ ўдар;
со́лнечный уда́р со́нечны ўдар;
◊
находи́ться под уда́ром знахо́дзіцца пад уда́рам;
уда́р в спи́ну уда́р у спі́ну;
одни́м уда́ром двух за́йцев уби́ть адны́м уда́рам двух зайцо́ў забі́ць;
уда́р судьбы́ уда́р лёсу;
в уда́ре у настро́і (у гумо́ры).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бале́ць I несов.
1. боле́ть;
у яго́ балі́ць галава́ — у него́ боли́т голова́;
2. перен. (беспокоить) волнова́ть, трево́жить;
гэ́та яму́ не ве́льмі балі́ць — э́то его́ не о́чень трево́жит;
3. в знач. безл. сказ. боле́ть; бо́льно;
балі́ць пад лы́жачкай — боли́т под ло́жечкой;
баля́ць ву́шы — бо́льно уша́м;
балі́ць рука́ — бо́льно руке́;
◊ душа́ (сэ́рца) балі́ць — душа́ (се́рдце) боли́т;
ні свярбі́ць ні балі́ць — ни хо́лодно ни жа́рко;
няха́й яго́ галава́ балі́ць — пусть он ду́мает; э́то его́ забо́та;
гавары́ць язы́к не балі́ць — посл. говори́ть язы́к не боли́т; язы́к без косте́й;
ад цяпло́сці не баля́ць ко́сці — посл. пар косте́й не ло́мит
бале́ць II несов., спорт., разг. (за каго, што) боле́ть (за кого, что);
б. за «Дына́ма» — боле́ть за «Дина́мо»
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сухі́ в разн. знач. сухо́й;
суха́я бялі́зна — сухо́е бельё;
сухо́е паве́тра — сухо́й во́здух;
сухо́е ле́та — сухо́е ле́то;
сухо́е дрэ́ва — сухо́е де́рево;
суха́я рука́ — суха́я рука́;
с. хлеб — сухо́й хлеб;
суха́я е́жа — суха́я пи́ща;
с. ка́шаль — сухо́й ка́шель;
суха́я сустрэ́ча — суха́я встре́ча;
сухо́е апавяда́нне — сухо́й расска́з;
с. трэск — сухо́й треск;
○ сухі́я кармы́ — с.-х. сухи́е корма́;
суха́я пераго́нка — тех. суха́я перего́нка;
сухо́е віно́ — сухо́е вино́;
с. паёк — сухо́й паёк;
с. лік — спорт. сухо́й счёт;
с. лёд — сухо́й лёд;
◊ выйсці́ сухі́м з вады́ — вы́йти сухи́м из воды́;
с. зако́н — сухо́й зако́н;
трыма́ць по́рах сухі́м — держа́ть по́рох сухи́м;
аб сухі́м хле́бе — сухи́м хле́бом пита́ясь;
сухо́й ні́ткі не застало́ся — сухо́й ни́тки не оста́лось;
сухо́га ме́сца няма́ — сухо́го ме́ста нет
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сойти́ сов.
1. в разн. знач. сысці́, мног. пасыхо́дзіць; (о краске — ещё) зле́зці; абле́зці;
сойти́ с ле́стницы сысці́ з ле́свіцы;
ночь сошла́ на зе́млю ноч сышла́ на зямлю́;
по́езд сошёл с ре́льсов цягні́к сышо́ў з рэ́ек;
сойти́ с диста́нции спорт. сысці́ з дыста́нцыі;
снег сошёл с поле́й снег сышо́ў з палёў;
2. (за кого, за что) замяні́ць (каго, што), быць заме́ст (каго, чаго);
◊
сойдёт и так бу́дзе до́бра і так;
всё сошло́ хорошо́ усё абышло́ся до́бра;
сойти́ в моги́лу сысці́ ў магі́лу;
сойти́ на нет сысці́ на нішто́;
сойти́ со сце́ны сысці́ са сцэ́ны;
сойти́ с рук сысці́ з рук;
сойти́ с ума звар’яце́ць, з глу́зду з’е́хаць;
сойти́ с (со своего́) пути́ сысці́ са (свайго́) шля́ху.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
забі́ць сов.
1. уби́ть, умертви́ть; (пулей и т.п. — ещё) срази́ть;
з. чалаве́ка — уби́ть (умертви́ть, срази́ть) челове́ка;
2. (гвоздь и т.п.) заби́ть, вбить, вколоти́ть;
3. (наглухо закрыть чем-л.) заколоти́ть, заде́лать;
з. во́кны до́шкамі — заколоти́ть о́кна до́сками;
з. шчы́ліны па́куллем — заде́лать ще́ли па́клей;
4. заби́ть, засори́ть;
з. трубу́ — заби́ть (засори́ть) трубу́;
лёд забі́ў пралі́ў — лёд заби́л проли́в;
5. спорт. заби́ть;
з. мяч у варо́ты — заби́ть мяч в воро́та;
6. (начать бить во что-л.) заби́ть;
забі́лі бараба́ны — заби́ли бараба́ны;
◊ з. асі́навы кол у магі́лу — вбить оси́новый кол в моги́лу;
з. галаву́ — (чым) заби́ть го́лову (чем);
з. двух зайцо́ў — уби́ть двух за́йцев;
камара́ не заб’е́ — му́хи не оби́дит;
хоць забі́ — хоть убе́й;
забі́ мяне́ бог — убе́й меня́ бог;
няха́й мяне́ пяру́н заб’е́ — разрази́ меня́ гром
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)