разме́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Тое, што і размераны (у 2, 3 знач.). З вуліцы чуваць трэск барабана, віск флейты-свісцёлкі і размерны тупат ног. «Маладосць». Жандар падышоў да Рытвінскага размерным крокам. Баранавых.

2. Спец. Які служыць для таго, каб размерваць што‑н. Размерны ключ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спра́жка, ‑і, ДМ ‑жцы; Р мн. ‑жак; ж.

Засцежка, якая змацоўвае канцы чаго‑н. (напрыклад, у вопратцы) і служыць таксама ўпрыгожаннем. Хлопец, здавалася, быў пераціснуты шырокім чорным рэменем з бліскучай спражкай. Гурскі. У зашмальцаваным скураным капшуку з меднай спражкай было шэсць патронаў. Бажко.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стэрэаты́п, ‑а, м.

1. Металічная, гумавая або пластмасавая копія друкарскага набору, якая служыць для друкавання шматтыражных і паўторных выданняў; матрыца.

2. перан. Нязменны, агульнапрыняты ўзор, якога прытрымліваюцца; шаблон, трафарэт. У многіх артыкулах і вершах сталі стэрэатыпам «крывавыя мазалі» як сімвал працы і людскога гора. Грахоўскі.

[Ад грэч. stereos — цвёрды і typos — адбітак.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трыумфа́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які служыць для ўрачыстага шэсця трыумфатара; збудаваны ў гонар якога‑н. трыумфу, перамогі, урачыстасці. Трыумфальная арка.

2. Урачысты, пераможны; які праходзіць з незвычайным уздымам. Трыумфальнае шэсце. □ — Цімафей Ільіч хоча зрабіць у ваш гонар, Міхаіл Дзям’янавіч, нейкае трыумфальнае віншаванне, — сказаў Трухан. Даніленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

указа́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які служыць для ўказання на што‑н. або чаго‑н. Да [горада] былі скіраваны ўсе ўказальныя знакі франтавых дарог. Грамовіч.

2. У граматыцы — які выражае ўказанне на прадмет. Указальны займеннік. Указальная часціца.

•••

Указальны палец — другі палец на руцэ паміж вялікім і сярэднім.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пісьмо́ва прысл гл пісьмовы

1.пісьмо́в|ы

1. schrftlich;

у пісьмо́ваай фо́рме schrftlich;

пісьмо́ваы іспы́т schrftliche Prüfung;

2. (які служыць для пісання) Schreib-;

пісьмо́ваы стол Schribtisch m -es, -e;

пісьмо́ваыя прыла́ды Schrib¦utensili¦en pl;

пісьмо́ваы прыбо́р Schribzeug n -(e)s, -e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

све́дчыць

1. zugen vi (пра што von D); Zugnis blegen (von D), bezugen vt, beschinigen vt (юрыд даваць паказанні);

2. (служыць доказам) sprchen* vi (пра што für A);

пра гэ́та све́дчыць той факт, што … dafür spricht die Ttsache, dass …

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

Regimnt

I

n -s, -er полк;

bei inem ~ denen служы́ць у палку́

II

n -s, -e панава́нне, ула́да;

sie führt zu Huse das ~ разм. яна́ кама́ндуе ў ха́це

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

кандацье́р

(іт. condottiere)

1) кіраўнік наёмнага вайсковага атрада ў сярэдневяковай Італіі;

2) наёмны ваяка, які служыць таму, хто больш плаціць;

3) перан. чалавек, які дзеля выгады гатовы абараняць любую справу.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

экіпа́ж

(фр. équipage)

1) агульная назва лёгкіх рысорных пасажырскіх павозак;

2) каманда, асабовы састаў карабля, самалёта, танка;

3) берагавая воінская часць марской пяхоты, якая часта служыць для папаўнення флоцкіх каманд.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)