цепла...
Першая састаўная частка складаных слоў, якая а) па значэнню адпавядае слову цеплавы, напрыклад: цепластанцыя, цеплатраса; б) абазначае адносіны да цяпла (у 1, 2 знач.), цеплавой энергіі, яе атрымання і выкарыстання, напрыклад: цеплазабеспячэнне, цеплаўстойлівасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цюле́нь, ‑я, м.
1. Воднае млекакормячае атрада ластаногіх.
2. Разм. Пра непаваротлівага, нязграбнага чалавека. — Люся да цябе першая падышла? — не тоячы цікавасці, выведвае Міця [у Плоткіна]. — Бо ты ж цюлень. Хіба ты на такое адважышся? Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Адва́хта ’гаўптвахта’ (Гарэц., Др.-Падб.). Няясна. Магчыма, першая частка слова гауптвахта (< ням. Hauptwachte) дээтымалагізавана (фанетычна: aupt > aut > ad). Элемент ад‑ на месцы гаупт сведчыць аб тым, што агульная семантыка слова ўспрымалася як назва працэсу (ад‑вахта < *ад‑вахтаваць, адбыць вахту).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Паўка́шак ’негустая каша’ (КЭС, лаг.). Першая частка слова паў⇉у выніку народнай этымалогіі за па- ў рэгіяналізме + пакашак (< прасл. *pa‑kaš‑ъkъ, дэмінутыўны суфікс якога мае значэнне ’другасны, не стопрацэнтны, падобны’ (Борысь, Prefiks., 53–54). Аналагічна ўтворана пасітак ’рэдкае сіта’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трыву́х(а) (треву́ха, треву́х) ‘удар, поўха’ (Нас.), трыву́шина ‘аплявуха’ (там жа), трыву́шыць ‘біць у вуха’ (Юрч. Вытв.). З рускай мовы: треу́х ‘поўха’. Паводле Фасмера (4, 101), з тре‑ і у́хо, першая частка, відаць, з тре́снуть ‘ударыць, стукнуць’, параўн. рус. затре́щина ‘аплявуха’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
суб...
Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:
1) другаснасці, пабочнасці, падначаленасці, маласці ў параўнанні з тым, што названа ў базавай аснове, напр.: субпадрад, субпадрадчык, субынспектар, субпрэфект, субарэнда, субпрадукты, субкантынент, субадзінка, субклетачны, субмікронны, суб’ядзерны;
2) знаходжання каля чаго-н., пад чым-н., напр.: субстратасфера, субальпійскі, субарктычны, субсветлавы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
агра-
(гр. agros = поле)
першая састаўная частка складанаскарочаных слоў, якая адпавядае паняццю «агранамічны».
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
аква-
(лац. aqua = вада)
першая састаўная частка складаных слоў, якая выражае паняцце «водны».
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
ала-
(гр. allos = іншы)
першая састаўная частка складаных слоў, якая выражае паняцце «іншы».
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
аніза-
(гр. anisos = неаднолькавы)
першая састаўная частка складаных слоў, якая выражае паняцце «неаднолькавы».
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)