чацвёра, -вяры́х, -вяры́м, -вяры́мі, ліч. зб.

Чатыры.

Ужыв.:

а) з назоўнікамі мужчынскага і агульнага роду, якія абазначаюць асоб.

Ч. сяброў.

Ч. сірот;

б) без назоўнікаў, калі абазначаюць асоб мужчынскага і жаночага полу ў адзінстве.

Ч. ўжо адправіліся ў дарогу.

Ч. прапанавалі сваю дапамогу;

в) з назоўнікамі, якія абазначаюць маладых істот.

Ч. ягнят.

Ч. лісянят;

г) з назоўнікамі, якія ўжываюцца толькі ў мн. л. або якія абазначаюць парныя прадметы.

Ч. сутак.

Ч. саней.

Ч. нажніц.

Ч. шкарпэтак;

д) з асабовымі займеннікамі ў мн. л.

Іх было ч.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

апве́лінг

(англ. upwelling, ад up = наверх + well = хлынуць)

падыманне водаў з глыбіні вадаёма да паверхні, які адбываецца ў выпадках, калі вецер зганяе паверхневыя воды ў бок мора, возера.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

джэрыме́ндэрынг

[англ. gerrymandering, ад E. Gerry = прозвішча амер. губернатара + (sala)mander = саламандра]

метад утварэння выбарчых акруг, калі ў акругі ўваходзіць розная колькасць выбаршчыкаў, чым парушаецца прынцып роўнага прадстаўніцтва.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

кардыёіда

(ад кардыё- + eidos = выгляд)

мат. крывая, апісаная пунктам акружнасці, якая са знешняга боку дакранаецца да нерухомай акружнасці, калі дыяметры абедзвюх акружнасцей роўныя (па форме нагадвае контур сэрца).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

каф

(англ. caf, ад cost and freight = вартасць і фрахт)

від знешнегандлёвага дагавору, калі ў цану тавару ўключаюцца яго вартасць і вартасць марскіх перавозак (фрахту) да порта прызначэння.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

кро́сінг

(англ. crossing)

1) вентыляцыйны праход у шахце для раздзялення перасякальных струменяў паветра;

2) сп. забаронены прыём у забегу, заездзе, калі адразу пасля абгону рэзка перасякаецца шлях саперніку.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

эргаты́ўны

(ад эргатыў)

э-ая канструкцыя — сінтаксічная канструкцыя сказа з пераходным дзеясловам, калі назоўнік, што абазначае рэальную дзеючую асобу (агенс), стаіць у эргатыве, а аб’ект — у абсалютным склоне.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

moist

[mɔɪst]

adj.

1) во́гкі; сыры́; вільго́тны

a moist cellar — сыры́ падва́л

2) moist eyes — мо́крыя, павільгатне́лыя во́чы

3) дажджлі́вы, мо́кры (дзень, надво́р’е)

4) мо́кры (пра хваро́бу, калі́ адыхо́дзіць фле́гма)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

were

[wɜ:r; unstressed wər]

v., p.t. of be

1) быў, былі́

2) subjunctive of be

If I were rich, I would travel — Калі́ б я быў бага́ты, я б падаро́жнічаў

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

ду́расць, ‑і, ж.

1. Разумовая абмежаванасць, тупасць. І калі што якое рабіў, то па вялікай сваёй дурасці, а не па злому намыслу. Лынькоў. І заўсёды так здараецца, што са складанага становішча выблытаешся, а па ўласнай дурасці пападзешся. Шахавец.

2. Неабдуманы, бязглузды ўчынак. «Нарвецца дзяўчына», — казалі пра .. [Аўгіню] сталыя жанкі і маладзіцы, калі гутаркі пра яе дурасці даходзілі да іх вушэй. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)