рэгенера́цыя, -і, ж. (спец.).

1. Ператварэнне шляхам пэўных аперацый адпрацаваных прадуктаў у зыходныя прадукты для паўторнага іх выкарыстання.

Р. адпрацаваных масел.

2. Награванне газу і паветра, што паступаюць у печ, адпрацаванымі прадуктамі гарэння.

3. Аднаўленне арганізмам страчаных або пашкоджаных органаў, тканак, клетак, а таксама аднаўленне цэлага арганізма з яго часткі.

Р. хваста яшчаркі.

|| прым. рэгенерацы́йны, -ая, -ае і рэгенераты́ўны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

скачо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м.

1. Хуткае перамяшчэнне цела адштурхоўваннем ад якога-н. пункта апоры.

С. зайца.

2. перан. Рэзкае змяненне чаго-н.

С. зарплаты.

С. узроўню вады.

3. Пераход ад старога якаснага стану да новага ў выніку колькасных змяненняў (кніжн.).

|| прым. скачко́вы, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

С. механізм (у кінаапаратуры: які скачкападобна, рыўкамі перамяшчае кінастужку пры зме́не кадраў).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

спірт, -у, М -рце, мн. спірты́, -о́ў, м.

1. адз. Гаручая, з высокім працэнтам алкаголю вадкасць, якая атрымліваецца перагонкай некаторых прадуктаў, што змяшчаюць у сабе цукар і крухмал.

Вінны с.

2. Арганічнае злучэнне, вуглевадарод, у якім атам вадароду замешчаны водным астаткам (спец.).

Метылавы с.

Драўняны с.

|| прым. спіртавы́, -а́я, -о́е і спіртны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).

Спіртавыя лакі.

Спіртавое браджэнне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

спячы́ся, спяку́ся, спячэ́шся, спячэ́цца; спячо́мся, спечаце́ся, спяку́цца; спёкся, спякла́ся, -ло́ся; спячы́ся; зак.

1. гл. пячыся.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра кроў: запячыся, засохнуць.

На твары спякліся згусткі крыві.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Злучыцца ў адно цвёрдае цэлае ў выніку спякання (спец.).

Руда спяклася.

4. перан. Пацярпець няўдачу ў чым-н. (разм.).

|| незак. спяка́цца, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

тэкст, -у, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

1. Надрукаванае ці напісанае звязанае маўленне, якое можна ўзнавіць.

Т. апавядання.

2. Асноўны матэрыял якога-н. твора, дакумента і пад. ў адрозненне ад заўваг, каментарыяў ілюстрацый да яго.

Зноскі занялі больш месца, чым сам т.

3. Словы, на якія напісана музыка.

Т. песні.

4. Шрыфт буйнога памеру — каля 8 мм (спец.).

|| прым. тэ́кставы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

тэрміна́л, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

1. У транспартных сетках: месца пасадкі або высадкі пасажыраў пагрузкі або выгрузкі грузаў і іх накаплення.

Мытны т.

Т. аэрапорта.

2. Канцавая частка сістэмы, якая забяспечвае сувязь сістэмы з навакольным асяроддзем.

Плацежны т.

Купіць білет праз т.

3. Прыстасаванне ў ЭВМ, прызначанае для ўводу і вываду інфармацыі.

Камп’ютарны т.

|| прым. тэрміна́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

фарма́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Пэўная стадыя ў развіцці грамадства, а таксама структура грамадства, уласцівая дадзенай стадыі развіцця, якая характарызуецца ўласцівым толькі ёй спосабам вытворчасці.

2. Сістэма поглядаў, перакананняў, уласцівая якому-н. перыяду грамадскага жыцця.

Чалавек новай фармацыі.

3. Сукупнасць генетычна звязаных горных парод аднаго часу і спосабу ўтварэння (спец.).

|| прым. фармацы́йны, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ша́хта, -ы, М -хце, мн. -ы, шахт і -аў, ж.

1. Вертыкальная ці нахіленая горная выпрацоўка, якая мае непасрэдны выхад на паверхню; шахтавы ствол.

Заваленая ш.

Спускацца ў шахту.

2. Горнапрамысловае прадпрыемства, якое вядзе падземную здабычу карысных выкапняў; месца здабычы іх.

Працаваць у шахтах.

3. Вертыкальная падоўжаная поласць у некаторых прамысловых канструкцыях (спец.).

Ліфтавая ш.

|| прым. ша́хтавы, -ая, -ае.

Шахтавая печ.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

шнур, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Кручаная ці вітая тонкая вяроўка.

Нацягнуць ш. з адвесам.

2. Электрычны провад, які складаецца з некалькіх ізаляваных жыл.

3. Вогнеправодны жгут, які перадае іскру выбуховаму рэчыву (спец.).

Дэтануючы ш.

4. Чарада (птушак); шэраг аднародных прадметаў, размешчаных адзін за адным.

Паляцеў ш. гусей.

Цягнуцца шнурам фурманкі.

5. Вузкая палоска зямлі.

Араць свой ш.

|| прым. шнуравы́, -а́я, -о́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

шпо́ра, -ы, мн. -ы, шпор, ж.

1. Сагнутая па форме абцаса металічная дужка з кольцам на канцы, якая прымацоўваецца да бота наезніка і служыць для пануквання каня.

Даць шпоры каню (націснуць шпорамі).

2. Рагавы завостраны выступ на нагах самцоў некаторых птушак.

Шпоры ў пеўня.

3. Выступ на вобадзе кола ці на звёнах гусеніц трактара, танка і пад. (спец.).

|| прым. шпо́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)