чыта́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

Разм. Тое, што і чытальня. А часу і так не хапала. З раніцы да вечара [Кастусь] у чыталцы. Запоем глытаў паэзію, прозу, крытыку. Б. Стральцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

wyczucie

н. адчуванне; пачуццё; чуццё;

wyczucie czasu — пачуццё часу;

na wyczucie разм. інтуіцыйна; спадзеючыся на чуццё

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

chadzać

незак. хадзіць, бываць (час ад часу);

chadzać do teatru — хадзіць у тэатр; бываць у тэатры

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

seit

1.

prp (D)

1) (з пэўнага часу)

~ desem Tag — з гэ́тага дня

~ gstern — з учара́шняга дня

~ krzem — няда́ўна

~ lnger Zeit — ужо́ даўно́

~ dmals — з тых часо́ў

~ wann? — з яко́га ча́су?; ужо́ … як (пра час)

~ zehn Jhren bin ich in Minsk — (ужо́) дзе́сяць гадо́ў, як я ў Мі́нску

2.

cj разм. з таго́ ча́су як, з той пары́ як

es ist lnge her, ~ wir uns geshen hben — міну́ла мно́га ча́су з той пары́, як мы ба́чыліся ў апо́шні раз

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ничегонеде́лание разг. пусто́е ба́ўленне ча́су; марнава́нне ча́су; (безделье) безрабо́цце, -цця ср.; (лодырничание) ло́дарнічанне, -ння ср.; гульта́йства, -ва ср.; в сочетании с предлогами «от, при» и т. п. переводится обычно выражениями ад таго́, што нічо́га не ро́біць, калі́ нічо́га не ро́біць и т. п.;

он уста́л от ничегонеде́лания ён стамі́ўся ад таго́, што нічо́га не ро́біць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

квазістаты́чны

(ад квазі- + статычны);

к. працэс — працэс у фізічнай або хімічнай сістэме, які працякае настолькі марудна, што стан сістэмы ў любы момант часу можна лічыць раўнаважным.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Баля́чка. Рус. боля́чка, укр. боля́чка, польск. bolączka (можа, і чэш. дыял. bolačka, але гэта няпэўна). Утварэнне суфіксам ‑ка (*‑ька) ад старога дзеепрыметніка цяперашняга часу дзеяслова *bolěti (гл. бале́ць): *bolęti̯‑ > *bolęč‑ (усх.-слав., параўн. укр. болячий). Параўн. ст.-слав. болѧшт‑, Шанскі (1, Б, 161) памылкова выводзіць гэтыя формы ад *болякъ (?).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пасыха́ць ’сохнуць параўнальна невялікі час’ (Шат.). Укр. посиха́ти ’высыхаць, засыхаць’, рус. посыха́ть ’засыхаць’. Да сохнуць (гл.). Семантыка бел. дзеяслова адрознівацца ад укр. і рус. дзякуючы прэфіксу ‑pa, які ў іх мае значэнне поўнай закончанасці дзеі безадносна да яе працягласці, а ў бел. дзея працягвалася ў невялікім прамежку часу.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пе́ківа ’выпяканне’: хлеб своего пеківа (ТС). Утворана пры дапамозе суф. ‑іва (са значэннем ’прадмет — вынік дзеяння’) ад пе́кці < пячы́ (гл.), дзе ‑к‑ — другаснае і ўзнікла ў выніку аднаўлення прасл. *‑k‑ (*pekti ’пячы’) праз аналогію да дз. 1 ас. адз. л. цяп. часу *pekǫ > бел. пяку. Параўн. печыва (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Перыяд ’адрэзак часу’ (ТСБМ), ст.-бел. периодъ (з 1598 г.), якое са ст.-польск. peryjod, period (XVI ст.) < лац. periodus < ст.-грэч. περίοδος ’абарачэнне, абарот’ (Булыка, Лекс. запазыч., 165); магчыма, паўторнае запазычанне праз рус. мову (Крукоўскі, Уплыў, 78), у якой слова было запазычана з франц. у эпоху Пятра I.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)