◎ Наўпаміна́нне ’напамінанне’ (Нас., Яруш.), наўпаміна́ць угаворваць, пераконваць, наўпамянуць угаварыць; напомніць’ (Нас.). Відаць, у выніку кантамінацыі напамінаць ’прыпамінаць’ і упамінаць ’пераконваць; напамінаць’ (Нас.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
donosić
I donosi|ć
зак.
1. данасіць; знасіць;
2. данасіць (дзіця)
II незак.
1.
даносіць, прыносіць, падносіць;
gospodarz donosić nam wina — гаспадар падносіць нам яшчэ віна;
2. даносіць; рабіць даносы;
~ł na nas policji — ён даносіў на нас паліцыі;
3. (пра гукі і да т.п.) далятаць; даносіцца
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Вы́ксціць ’ахрысціць’ (Нас.). Паланізаваная форма з вы́крэсціць ’тс’ (Нас.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ба́кала ’разява’ (Нас.). Паводле Нас., ад ба́чыць ’глядзець’. Няпэўна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Абшмульга́ць ’абдзерці’ (Нас., Бяльк.), абшмульганы ’абадраны’ (Нас.). Гл. шмульгаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Адрантве́лы ’адубелы’ (Нас.), адрантаваць (Нас., Касп., КЭС) < польск. odrętwić.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вы́лупіць ’абадраць, ачысціць ад скуры, лупін’ (БРС, Нас., Яруш., Касп.); ’вырваць, паглуміць’ (Сцяшк.); ’вытарашчыць вочы’ (Нас., Бяльк.); ’пабіць, адлупцаваць’ (БРС, Нас., Шат.); ’выставіць напаказ’ (Нас.), вы́лупіцца ’вылезці з яйца (аб птушанятах)’ (Нас.); ’накінуцца на некага з крыкам, ашчэрыцца’ (Нас., Шат.); ’прыбрацца, упрыгожыцца’ (Касп.). Гл. лупіць. Апошняе значэнне запазычана, магчыма, з рус. мовы; параўн. рус. пск., цвяр., валаг., каз. і г. д. вылупа́ться ’прыбірацца, выстройвацца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
залу́жжа
1. Месца за лугам, залугавая старана (Слаўг.). Тое ж залу́га (Нас., Нас. АУ).
2. Месца за лужынамі (пагранічча Ігум. і Бабр. пав. Мін. губ., р. Пціч Серб. 1914, 4, Слаўг.).
□ в. Залужжа (частка в. Пруды) Стаўбц.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
Баўтру́к ’абжора, дармаед’ (Касп.), Баўтрамей (уласн. імя) (Нас.), ’непаваротлівы хлопчык, які толькі капрызіць’ (Нас.), баўтрю́к ’нехлямяжы, таўстапузы чалавек’ (Нас.), баўтру́с ’непаваротлівы, свавольны хлопчык’ (Нас.). Рус. дыял. бавтрю́к ’бялізны чалавек; гультай, дармаед’ (смал.). Параўн. і ўкр. прозвішча Бовтру́к. Ад уласнага імя Баўтрамей (так Нас.), скарочаныя формы якога давалі розныя пейаратыўныя назвы (параўн. Брукнер, 15).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мутвіца Рыбалоўнае месца ў выглядзе заліва (Нас. АУ).
□ ур. Му́цвіца (балота) каля в. Беражцы Жытк.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)