mark1 [mɑ:k] n.
1. след; пля́ма;
dirty marks бру́дныя пля́мы
2. адзна́ка, прыкме́та;
The work bears the marks of a genius. Твор мае прыкметы геніяльнасці.
3. адзна́ка, ацэ́нка;
high/good marks высо́кія/до́брыя адзна́кі
4. hist. ма́рка (грашовая адзінка ў Германіі)
♦
be up to the mark BrE быць до́брым і быць на нале́жным узро́ўні; адпавяда́ць патрабава́нням;
hit/miss the mark папа́сці ў цэль/прамахну́цца
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
дзеся́так, ‑тка, м.
1. Адзінка падліку, роўная дзесяці (пра аднолькавыя прадметы). Дзесятак яец. □ Пад Рагачовам у іх палку засталося не больш трэці байцоў і каля дзесятка танкаў. Мележ. // Дзесяць год узросту. Яму пайшоў шосты дзесятак.
2. толькі мн. (дзеся́ткі, ‑аў). Назва другой ад канца лічбы мнагазначнага ліку. Клас адзінак, дзесяткаў, соцень.
3. толькі мн. (дзеся́ткі, ‑аў). Пра вялікую колькасць чаго‑н. Таццяна заўважыла, што з кожнага двара праз шчыліны за .. [Лясніцкім] сочаць дзесяткі пар вачэй. Шамякін. — Часамі адзін чалавек даражэй за цэлыя дзесяткі людзей. Колас.
•••
Не з баязлівага (пужлівага) дзесятка — пра смелага чалавека.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
звяно́, ‑а́; мн. звёны (з ліч. 2, 3, 4 звяны́), звёнаў; н.
1. Адна асобная састаўная частка ланцуга; кольца. Змацаваць звёны папкай. □ Схапіўшы дужку кляшчамі, трэба было маланкава прасунуць яе ў папярэдняе звяно і прыстукнуць молатам так, каб канцы сышліся і заварыліся. Корбан. // перан. Састаўная частка чаго‑н. цэлага. У рамане «Зямля» — важным звяне ў творчай біяграфіі Чорнага — героем з’яўляецца сялянская маса. Адамовіч.
2. Аднатыпная састаўная частка якога‑н. цэлага. Звяно трубаправода.
3. Найменшая арганізацыйная адзінка ў якім‑н. аб’яднанні. Піянерскае звяно. Ільнаводчае звяно. □ І на захад звяно за звяном пралятаюць знішчальнікі нашы. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сістэматы́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які ўтварае пэўную сістэму; пабудаваны паводле пэўнага плана. Сістэматычнае апісанне. Сістэматычны каталог. // Які заснаваны на пэўнай сістэме; строга паслядоўны, планамерны. Сістэматычныя заняткі па замежнай мове. □ Выхадзец з сацыяльных нізоў, чалавек, пазбаўлены магчымасці атрымаць сістэматычную адукацыю, [Купала] змог узняцца да вяршынь класічнай мастацкай думкі. Ярош.
2. Пастаянны, рэгулярны. Сістэматычнае павышэнне жыццёвага ўзроўню працоўных. Сістэматычнае наведванне заняткаў па фізкультуры. □ Аднак, калі трохі абціхла шуміха вакол гэтай справы, Таня і Вера наладзілі сістэматычную перапіску з Надзяй. Машара.
3. Які мае адносіны да сістэматыкі (у 2 знач.). Від — гэта ніжэйшая сістэматычная адзінка сучаснай класіфікацыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
балівія́на
[ісп. boliviano, ад S. Bolivar = прозвішча кіраўніка барацьбы народаў Лац. Амерыкі за незалежнасць у пач. 19 ст. (1783—1830)]
грашовая адзінка Балівіі, роўная 100 сентава.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
бод
[фр. J. Baudot = прозвішча фр. вынаходцы (1845—1903)]
адзінка вымярэння хуткасці тэлеграфавання, роўная колькасці элементарных электрычных сігналаў, што перадаюцца па лініі сувязі за 1 секунду.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
га́ма2
(гр. gamma = трэцяя літара грэчаскага алфавіта)
1) пазасістэмная адзінка масы;
2) стотысячная доля эрстэда;
3) паказальнік на сувязь з гама-выпрамяненнем у складаных словах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
грэй
[англ. S. Gray = прозвішча англ. вучонага (1670—1736)]
адзінка паглынутай дозы выпрамянення, роўная энергіі ў 1 джоўль выпрамянення, перададзенага масе абпрамененага рэчыва ў 1 кг.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ка́нтар3
(тур. kantar, ад ар. qintar)
1) адзінка масы ў многіх краінах Блізкага Усходу і Міжземнамор’я (ад 45 да 320 кг);
2) уст. разнавіднасць бязмена.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
кілагра́м
(ад кіла- + грам)
асноўная адзінка масы ў Міжнароднай сістэме адзінак (СІ), роўная масе міжнароднага прататыпу кілаграма (плацінавай цыліндрычнай гіры, якая захоўваецца ў Нацыянальным архіве Францыі).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)