АРГСУ́ВЯЗЬ,
пашыраная назва сукупнасці сродкаў аператыўнай сувязі, якія павышаюць эфектыўнасць адм.-кіраўнічай працы. Шэраг сродкаў аргсувязі належаць да аргтэхнікі.
т. 1, с. 473
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Стазь ‘калона’: стазі салдат (халоп., Стан.). Сюды ж, магчыма, стаг ‘рад будынкаў, якія знаходзяцца пад адной страхой’ (беласт., Сл. ПЗБ), ст.-бел. стязи: стоять стязи ‘стаяць вайсковыя атрады’ (Ст.-бел. лексікон). Відаць, звязана з сцяг ‘група вялікіх прадметаў, утвараючых шэраг’, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
змяшча́цца несов.
1. (поселяться) помеща́ться;
2. вмеща́ться, умеща́ться;
1, 2 см. змясці́цца;
3. (заключаться) содержа́ться;
у кні́зе ~ча́ецца шэ́раг кары́сных зве́стак — в кни́ге соде́ржится ряд поле́зных све́дений;
4. страд. помеща́ться; вмеща́ться, умеща́ться; см. змяшча́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
цыкл, ‑а, м.
1. Заканамернае, рэгулярнае кола якіх‑н. з’яў, дзеянняў, працэсаў. Вытворчы цыкл. Цыкл развіцця лічынкі. □ Увесь цыкл работы экскаватара складаецца з многіх аперацый. «ЛіМ».
2. Шэраг, паслядоўны рад чаго‑н. Цыкл лекцый. □ Сатырычную спадчыну Беднага складае .. вялікі цыкл антырэлігійных вершаў і вершаў на міжнародныя тэмы. «Полымя».
3. Сукупнасць навук, дысцыплін, аб’яднаных па якому‑н. агульнаму прынцыпу. Гістарычны цыкл. □ Дапамагчы студэнтам выпрацаваць матэрыялістычны светапогляд павінны ў першую чаргу кафедры сацыяльна-эканамічнага цыкла. «Звязда».
[Ад грэч. kýklos — круг.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
vista [ˈvɪstə] n.
1. lit. перспекты́ва;
The balcony commanded a vista of the sea. З балкона адкрываўся від на мора.
2. fml pl. vistas перспекты́вы, магчы́масці, гарызо́нты;
open up new vistas адкрыва́ць но́выя магчы́масці
3. до́ўгі шэ́раг (успамінаў, выпадкаў і да т.п.)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Задры́па ’неахайны чалавек’ (ТСБМ). Рус. дыял. задры́па, задри́па, задрёпа; укр. задрі́па, задри́панець. Усх.-слав. бязафіксны наз. ад дзеяслова задрыпаць ’запэцкаць’, утворанага з прэфіксам за‑ ад дрыпаць ’пэцкаць’, што мае шэраг іншаслав. паралелей, якія вядуць да рэканструкцыі семантыкі dripati ’раздзіраць’ (SR, 4, 236); гл. яшчэ Трубачоў, Эт. сл., 5, 115.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ВО́ДНАСЦЬ РАКІ́,
колькасць вады, якая пераносіцца ракой за пэўны час (дэкаду, месяц, сезон, асобны год або шэраг гадоў) у параўнанні з сярэднім значэннем (нормай за гэты перыяд).
т. 4, с. 251
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
bateria
ж.
1. вайск. батарэя;
2. тэх. батарэя;
bateria słoneczna — сонечная батарэя;
3. перан. шэраг; батарэя;
bateria butelek — батарэя бутэлек
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Рэ́пнуць 1 ’лопнуць, трэснуць’ (Ян.). Гл. рэпаны.
Рэ́пнуць 2 ’сказаць недарэчнае’ (Сцяшк. Сл.). Экспрэсіўнае развіццё значэння рэпнуць 1 (гл.). Існуе цэлы шэраг слоў, асноўнае значэнне якіх ’ударыць’ пераходзіць у экспрэсіўнае ’сказаць недарэчнае’. Параўн. ля́пнуць ’рэзка, з шумам стукнуць’ > ’сказаць недарэчнае’, рус. бря́кнуць ’тс’, чэш. plesknouti, plácnouti ’пляснуць, стукнуць’ > ’прагаварыцца, ляпнуць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
по́езд, ‑а, М ‑дзе, м.
1. Счэпленыя паміж сабой чыгуначныя вагоны, якія цягне па рэйках паравоз. Прыгарадны поезд. Скоры поезд. Таварны поезд. □ Поезд хаваўся то пад кронай свежай яркай зелені, то імчаўся паміж вясёлых пералескаў. Васілевіч.
2. Шэраг павозак, накіраваных адна за адной у якім‑н. напрамку. Шум, гамана ўзняліся, калі вясельны поезд — пяць расквечаных троек .. — паказаўся за сялом на дарозе. Ракітны.
•••
Маршрутны поезд — таварны поезд, які ідзе да месца прызначэння без змены саставу і вагі грузу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)