я́шчары, ‑аў; адз. яшчар, ‑а, м.

1. Атрад млекакормячых, якія маюць прадаўгаватае, пакрытае рагавой луской цела, невялікую галаву, доўгі хвост і кароткія лапы з моцнымі кіпцюрамі.

2. Устарэлая назва некаторых вымерлых паўзуноў і земнаводных.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Рэпулу́ска ’птушка рэпалоў’ (Бяс.). Рус. ре́полов, ре́пел ’тс’, реполиха ’самка рэпалова’, польск. rzepołuch ’канаплянка’. Прасл. *rępelъ/*rępolъ утворана ад *rępъ/*rępь ’хвост’ і суф. *‑elъ/*‑olъ (Трубачоў, Этимология–1964, 7).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вілахвост ’ліслівец, падлізнік’, віляхвост ’той, хто «віляе хвастом», падліза’ (Бяльк., Нас., Яруш.). Складанае слова: да віляць (гл.) і хвост (гл.) з пераносным значэннем. Блізкія ўкраінскія лексемы вилохвостець ’Podura villosa’ і вилохвостый.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Lúnte

f -, -n

1) кнот

2) хвост (пушнога звера)

◊ ~ ríechen* — разм. адчува́ць небяспе́ку

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

прави́ло ср.

1. стр., сапожн. праві́дла, -ла ср.;

2. (руль) уст. стырно́, -на́ ср.;

3. охотн. хвост, род. хваста́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

Каса́тка 1 ’вясковая ластаўка’, рус. касатка да каса 1, паколькі ў ластаўкі раздвоены хвост, які нагадвае касіцы (Бернекер, 581; Фасмер, 2, 206).

Каса́тка 2 ’чалавек добрай душы’, рус. касатик, да касатка 1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

lira

ж.

1. муз. ліра; лера;

2. паляўн.. хвост цецерука

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

lisi

лісіны;

~a nora — лісіная нара;

lisi ogon — лісіны хвост

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

сапсе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Разм. Зрабіцца старым, нікчэмным з выгляду. Палкана старасць даканала. Сагнуўся ён, падціснуў хвост, сапсеў, Аглух, як палка, палысеў. Корбан. // Выжыць з розуму. — Мо ты, стары, сапсеў, што пачынаеш патакаць? — абурана кажа.. [бабка Вера]. Лупсякоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

афіу́ры

(ад гр. ophis = змяя + ura = хвост)

клас беспазваночных жывёл тыпу ігласкурых; пашыраны пераважна ў трапічных морах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)