гармо́нія ж., в разн. знач. гармо́ния;
г. — аддзе́л тэо́рыі му́зыкі — гармо́ния — разде́л тео́рии му́зыки;
г. фа́рбаў — гармо́ния кра́сок;
душэ́ўная г. — душе́вная гармо́ния;
г. гу́каў — гармо́ния зву́ков
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
практыцы́зм, ‑у, м.
1. Захапленне практычнай дзейнасцю пры недаацэнцы значэння тэорыі.
2. Дзелавы падыход, да чаго‑н., цвярозасць меркаванняў і дзеянняў. — Падлогу трэба памыць халоднай вадой, — сказала дзяўчына і пашкадавала, што няма вядра і анучы. Яраша не здзіўляў яе гаспадарчы практыцызм. Шамякін. // Уменне ўладкоўваць свае справы так, каб атрымаць асабістую выгаду.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стылі́стыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.
1. Вучэнне аб стылях мовы. Лацінская стылістыка. Стылістыка рамантызму.
2. Раздзел тэорыі літаратуры, які вывучае стылі мастацкіх твораў. // Сукупнасць вобразных сродкаў мовы якога‑н. мастацкага твора, пісьменніка, літаратурнай школы і пад. Схільнасць да знешне яркіх .. вобразаў адчуваецца ў самой стылістыцы ранніх твораў К. Чорнага. Адамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адыхо́д, -ду м., в разн. знач. отхо́д;
а. цягніка́ — отхо́д по́езда;
а. часце́й на но́выя пазі́цыі — отхо́д часте́й на но́вые пози́ции;
а. ад тэо́рыі — отхо́д от тео́рии
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дагматы́чны 1, ‑ая, ‑ае.
1. Заснаваны на догмах (у 1 знач.).
2. Уласцівы дагматыку. Дагматычнае мысленне. // Бяздоказны, такі, што не дапускае пярэчанняў. Дагматычны падыход да тэорыі.
3. Адцягнены, абстрактны, схематычны. Дагматычны спосаб выкладання.
дагматы́чны 2, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да дагматыкі, заключае ў сабе догматы (у 1 знач.). Дагматычнае багаслоўе. Дагматычная літаратура.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ГАЛУА́ ТЭО́РЫЯ,
тэорыя, якая вывучае ўласцівасці алгебраічных ураўненняў віду xn+a1xn-1 + ... + an=0 і іх рашэнне пры дапамозе груп тэорыі.
Падрыхтавана працамі Ж.Лагранжа, К.Гаўса, Н.Абеля. Створана Э.Галуа. Ставіць у адпаведнасць алг. ўраўненню яго групу Галуа, якая складаецца з тых падстановак каранёў, што захоўваюць усе рацыянальныя суадносіны паміж каранямі і каэфіцыентамі ўраўнення. Галуа тэорыя дае неабходную і дастатковую ўмову вырашальнасці ўраўнення ў радыкалах. У прыватнасці, з яе вынікае, што алг. ўраўненні ступені вышэй за 4-ю ў агульным выпадку невырашальныя ў радыкалах. У сучасным разуменні Галуа тэорыя — тэорыя, якая вывучае матэм. аб’екты праз іх групы аўтамарфізмаў. Напр., існуюць Галуа тэорыі палёў, кольцаў, тапалагічных прастораў і інш. Ідэі і метады Галуа тэорыі выкарыстоўваюцца ў тэорыі аналітычных функцый, тапалогіі, тэорыі дыферэнцыяльных ураўненняў і інш.
Літ.:
Чеботарев Н.Г. Основы теории Галуа. Т. 1—2. М.; Л., 1934—37;
Постников М.М. Теория Галуа. М., 1963.
В.І.Бернік.
т. 4, с. 471
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
аксіёма
(лац. axioma, ад гр. aksioma)
1) суджэнне, якое прымаецца без доказу як зыходнае палажэнне навуковай тэорыі;
2) перан. відавочная, агульнавядомая ісціна.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
амбацэ́птар
(ад лац. ambo = абодва + ceptor = які бярэ)
асобае ўтварэнне клеткі, якое, паводле тэорыі нямецкага вучонага П. Эрліха, удзельнічае ў рэакцыі імунітэту.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
інтэрвал,
перапынак, адлегласць паміж чым-небудзь; мноства лікаў на прамой у матэматыцы; велічыня ў тэорыі адноснасці.
т. 7, с. 283
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
аксіёма
(гр. aksioma)
1) палажэнне, якое не патрабуе доказу і прымаецца ў якасці зыходнага прынцыпу якой-н. тэорыі;
2) перан. відавочная, агульнавядомая ісціна.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)