правака́тар, ‑а, м.

1. Тайны агент, які дзейнічае шляхам правакацыі (у 1, 2 знач.). Ганне Сяргееўне і раней у падполлі прыходзілася сустракацца з такімі выпадкамі, калі трэба было ліквідаваць правакатараў. Няхай.

2. Падбухторшчык, які дзейнічае са здрадніцкай мэтай. Правакатар вайны.

[Ад лац. provocator.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эзатэры́чны

(гр. esoterikos = унутраны)

тайны, прызначаны толькі для азнаёмленых з містычным, рэлігійным вучэннем (проціл. экзатэрычны).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

эзатэры́чны

(гр. esoterikos = унутраны)

тайны, зразумелы толькі для азнаёмленых;

э-ыя веды — тайнае вучэнне, вядомае толькі вузкаму колу выбраных асоб.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

riddle​1 [ˈrɪdl] n.

1. зага́дка;

Solve the riddle, it is easy! Адгадай загадку, яна лёгкая!

2. та́йна, таямні́ца;

the riddles of the universe та́йны сусве́ту

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

адва́жны, ‑ая, ‑ае.

Які не баіцца небяспекі; смелы, рашучы, бясстрашны. Адважны чалавек. Адважны мараплавец. Адважныя сыны Радзімы. □ Адважныя людзі Савецкай краіны Пайшлі ў наступленне на тайны прыроды. Колас. [Маці:] — Пойдзеш ты у свет і людзі Хадою адважнай, Прад табою слацца будзе Край наш неабсяжны. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

spy​1 [spaɪ] n. шпіён, та́йны аге́нт; разве́дчык;

a spy ring шпіёнская арганіза́цыя;

a police spy аге́нт палі́цыі;

play the spy on smb. шпіёніць за кім-н.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

пазна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. каго-што. Прызнаць у кім-, чым-н. знаёмага, знаёмае.

Пакой быў такі чысты, што яго нельга было п.

2. Тое, што і апазнаць.

3. каго-што. Зразумець, набыць веды пра што-н., атрымаць сапраўднае ўяўленне пра каго-, што-н. (кніжн.).

П. тайны Сусвету.

П. народнае жыццё.

4. што. Зведаць, перажыць (кніжн.).

П. гора.

|| незак. пазнава́ць, -наю́, -нае́ш, -нае́; -наём, -наяце́, -наю́ць.

|| наз. пазна́нне, -я, н. (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Змо́ва ’тайны згавор’. Рус. уст. абл. смо́лва ’гутарка; угавор’, укр. змо́ва ’змова’, польск. zmowa ’тс’, славац. zmluva ’пагадненне’. Ст.-бел. змова (Александрыя), змовца (Гіст. лекс., 99). Прасл. дыял. sъml̥va — бяссуфіксны наз. ад дзеяслова sъ‑mъl‑ vjati з коранем mъlv‑ (гл. мова). Ст.-бел. змовца (XVII ст.) з польск. (Булыка, Запазыч., 123), хаця і суадносіцца са змова, якое можа быць і вынікам унутранага развіцця.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вы́браны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад выбраць.

2. у знач. прым. Адабраны да выдання. Выбраныя творы.

3. у знач. наз. вы́браныя, ‑ых. Людзі, якія вылучаюцца сярод іншых грамадскім становішчам, розумам, талентам. Сама Зока намякала на нешта большае, на тайны, якія могуць ведаць толькі выбраныя. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

канспіра́цыя, ‑і, ж.

Сістэма і метады, якія прымяняюцца падпольнай арганізацыяй для захоўвання ў тайне яе дзейнасці; захоўванне тайны. Мікола сам зразумеў, што не пасцярогся ў сварцы з солтысам, у гарачцы парушыў правілы канспірацыі. Сабаленка. Лабановіч, захоўваючы канспірацыю, нават Турсевічу не казаў, што едзе ў Мікуцічы. Колас.

[Ад лац. conspiratio — змова, загавор.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)