ква́дра, ‑ы, ж.

Кожная з чатырох фаз Месяца (маладзік, сход, поўня, ветах). Неба ачысцілася ад хмар, выплыў месяц у другой квадры. Гарэцкі. Наста цвёрда вяла падлік святам і строга сачыла за квадрамі месяца. Колас. // перан. Стадыя, фаза, перыяд. Магдалена Прыбыткоўская ўбачыла, што вялікі клопат яе жыцця ўвайшоў у новую сваю квадру. Чорны.

[Ад лац. quadra — чатырохвугольнік.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эстра́дны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да эстрады (у 1 знач.). Адвакат толькі ўвайшоў у смак свайго красамоўства, як суддзя сухім скрыпучым голасам спыніў яго, строга напомніўшы, што ён у судзе, а не на эстраднай сцэне. Машара. // Які выступае на эстрадзе. Эстрадная спявачка. // Прызначаны для выканання на эстрадзе. Эстрадная песня. Эстрадны рэпертуар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Муштр, муштра́ ’ваеннае навучанне, заснаванае на механічнай дысцыпліне і завучванні прыёмаў ваеннай справы’, му́штры ’прыдзіркі, празмерныя патрабаванні’ (ТСБМ, Нас., Шат., Бяльк.), муштроўны ’задзірысты’ (дзятл.), муштроўна ’наўмысна’ (іўеў., Сл. ПЗБ), муштрава́ць, муштрува́ць ’выхоўваць, навучаць залішне строга’ (ТСБМ, Шат., Бяльк.), муштроўка ’працэс навучання маладога паляўнічага сабакі’ (Інстр. III). З польск. musztra, mustra, muster і musztrować ’тс’ (Чартко, Бел. лінгв. зб., 152; Кюнэ, Poln., 79; Мацкевіч, Сл. ПЗБ, 3, 91), якія з ням. Muster ’узор’, mustern ’рабіць агляд’ < італ. mostra < с.-лац. monstra ’паказ, дэманстрацыя’ (Праабражэнскі, 1, 573; Варш. сл., 2, 1075; Фасмер, 3, 21).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

tajny

tajn|y

тайны, таемны; патаемны;

głosowanie ~e — тайнае галасаванне;

~e służby — сакрэтныя службы;

ściśle ~e! — строга сакрэтна

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

бо́язна, прысл.

1. у знач. вык. Разм. Страшна. З гулам і свістам каменне ляцела ў адзін і другі бок. Боязна было трапіць пад камень, але затое і цікава, як на сапраўднай вайне. Лобан. Вярнуўшыся ад печы, Захарыха глянула зноў так строга, што Хадосьцы стала боязна. Мележ.

2. Са страхам, баючыся. Жанчыны боязна падышлі бліжэй. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шту́рман, ‑а, м.

1. Спецыяліст па ваджэнню ваенных надводных ці падводных караблёў і лятальных апаратаў. Штурман! Строга вытрымай кільватэр! Збочыш — міны ўдараць па бартах. Жычка. Маторы загулі на ўсю сваю моц, і самалёт рэзка пайшоў угору. Аб нечым перагаварваліся лётчык і штурман. Лынькоў.

2. У гандлёвым флоце — спецыяліст па ваджэнню судна і адначасова памочнік капітана.

[Гал. stuurman.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

select

[səˈlekt]

1.

v.t.

выбіра́ць

Select the book you want — Вы́беры сабе́ кні́гу, яку́ю хо́чаш

2.

adj.

1) адбо́рны, выда́тны

2) першара́дны, найле́пшы

3) вы́браны

a very select club — клюб для стро́га абра́ных

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

ВОГНЕПРАВО́ДНЫ ШНУР,

бікфордаў шнур, шнур для перадачы цеплавога імпульсу (пучка іскраў) капсулю-дэтанатару або зараду выбуховых рэчываў праз строга вызначаны прамежак часу з моманту падпальвання. Складаецца з асяродка са спрасаванага дымнага пораху і абалонкі (аплёткі) з некалькіх слаёў нітак, насычаных вільгацеізаляцыйным саставам. Дыяметр 6 мм, скорасць гарэння да 1 см/с (пад вадой на глыб. да 5 м гарыць з большай скорасцю). Выкарыстоўваецца ў ваен. справе і пры выбуховых работах.

т. 4, с. 246

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

джэнтльме́н

(англ. gentleman = літар. высакародны чалавек)

1) чалавек, які строга прытрымліваецца свецкіх правіл паводзін (у Вялікабрытаніі і іншых англамоўных краінах);

2) чалавек, які вызначаецца сваёй выхаванасцю ў паводзінах, далікатнасцю і зграбнасцю адзення.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

папіля́рны

(ад лац. papilla = сасок);

п-ныя лініі — рэльефныя лініі на далонях, падушачках пальцаў, падэшвах ног чалавека і малпаў; застаюцца нязменнымі на працягу ўсяго жыцця і строга індывідуальныя, на чым заснавана дактыласкапія.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)