напераве́с, прысл.
Трымаючы (стрэльбу, вінтоўку, піку і пад.) перад сабой, з нахілам уверх. — Стой! Страляць буду! — і Станіслаў узяў вінтоўку наперавес. Мікуліч. Поўны гневу, .. [Міхал] бег з аўтаматам наперавес і ва ўпор расстрэльваў гітлераўцаў. Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дысгармо́нія, ‑і, ж.
1. Парушэнне або адсутнасць гармоніі, бязладнае гучанне; немілагучнасць.
2. перан. Разлад, няўзгодненасць, разыходжанне чаго‑н. з чым‑н. На белым кані, малады і радасны, Станіслаў Югкевіч уносіў дысгармонію ў абставіны. Мікуліч.
[Ад грэч. dys і harmonia— сугучнасць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
іна́чыцца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; незак.
Абл. Рабіцца інакшым, другім; змяняцца. Гэта не той быў Станіслаў, што тады ў парку. Той быў мяккі, ласкавы, лагодны. А гэты — нейкі афіцыйны, надзьмуты, як індык. Хіба можа так чалавек іначыцца? Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кабура́, ‑ы, ж.
1. Футляр для пісталета або рэвальвера. Сцёпка раз-пораз на бягу папраўляў кабуру з наганам. Хомчанка. Станіслаў расшпільвае шынель, вымае з кабуры браўнінг, настаўляе яго на фурмапа. Мікуліч.
2. Скураная сумка збоку кавалерыйскага сядла.
[Ад цюрк. кубур — калчан.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
няўме́ка, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑мецы, Т ‑ай (‑аю), ж.
Разм. Няўмелы, няздатны да работы чалавек. У няўмекі [інструмент] будзе ў непарадку і без догляду. У здатнага — у пашане і спраўнасці. Шкраба. [Механік] зразумеў, што Станіслаў Вярбіцкі знарок прыкідваецца няўмекам. Чарнышэвіч. У няўмекі рукі калекі. Прыказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трыумфава́ць, ‑фую, ‑фуеш, ‑фуе; незак.
Разм.
1. над кім-чым і без дап. Атрымліваць перамогу, браць верх. Над краем шыбеніц, астрогаў Трыумфаваў каронны кат. Купала.
2. без дап. Радавацца, весяліцца з прычыны перамогі над кім‑н., з поваду поспеху ў чым‑н. Станіслаў трыумфаваў, смакуючы наперад выйгрыш закладу. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абра́зіць, ‑ражу, ‑разіш, ‑разіць; заг. абразь; зак., каго-што.
Пакрыўдзіць каго‑н. якім‑н. зняважлівым словам або дзеяннем. У голасе прагучала іронія, і Станіслаў праз сілу стрымаў сябе, каб не абразіць новага свайго знаёмага. Мікуліч. // Выклікаць непрыемнае ўражанне. Прафесар нічога не кінуў у шапку скрыпачу. Ён не зрабіў гэтага, бо выгляд скрыпача абразіў яго. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мізарне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
1. Худнець, чэзнуць; траціць належны выгляд. Вельмі ж ужо гаравала дачка. На вачах мізарнела і сохла. Сачанка. Станіслаў не прыязджаў у лес, і Галя.. неяк мізарнела. Сабаленка.
2. Разм. Рабіцца меншым, менш значным. Шынка найболей прыйшлася даспадобы «валачобнікам» і на вачах мізарнела ў сваіх памерах. Колас.
3. перан. Станавіцца нікчэмным, пустым.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чужа́к, ‑а, м.
Разм.
1. Тое, што і чужынец. І на душы лёгка: нездарма ён, капітан, арыштаваў прышэльцаў-чужакоў, нездарма ішоў на рызыку, падпаўзаючы да дарогі. Ваданосаў. Станіслаў не разумеў, навошта гэта яму, вярнуўшыся на сваю радзіму, быць як бы чужаком у ёй. Сабаленка.
2. Не родны чалавек, не сваяк. Жонку Макар болей не чапаў. Жыў чужаком у сваёй хаце. Асіпенка. [Іван:] — А можа антыпатыя да .. [дырэктара] ў цябе [Надзя] ад рэўнасці, што ён, чужак, робіцца дарагі тваёй дачцэ? Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ГАЛУ́ЗА Станіслаў Рыгоравіч
(н. 29.4.1936, г. Магнітагорск, Расія),
вучоны-эканаміст. Д-р эканам. н. (1974), праф. (1980). Скончыў Харкаўскі ун-т (1959). У 1981—89 дырэктар Ін-та эканомікі АН Беларусі. Навук. працы ў галіне эканомікі і арганізацыі прамысл. вытв-сці.
Тв.:
Производственные фонды и освоение капитальных вложений в машиностроении. Киев, 1971;
Экономические проблемы управления научно-техническим прогрессом. Киев, 1976 (разам з С.М.Ямпольскім).
т. 4, с. 473
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)