ружжо́, -а́, мн. ру́жжы і (з ліч. 2, 3, 4) ружжы́, ру́жжаў, н.
Ручная агнястрэльная зброя з доўгім ненаразным ствалом.
Паляўнічае р.
Процітанкавае р.
Быць пад ружжом (перан.: быць на ваенным становішчы, у стане баявой гатоўнасці — пра армію). У р.! (каманда стаць у строй з вінтоўкамі). Паставіць пад р. (прызваць на ваенную службу).
|| памянш.ружэ́йца, -а, мн. -ы, -аў, н.
|| прым.ружэ́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Totus de capsula (Seneca)
Увесь са шкатулкі (аб франтах).
Весь из шкатулки (о щёголях).
бел. Прыбралася, як лялька. Прыбралася, як на вяселле. Прыбраўся, як поп на службу.
рус. Словно с иголочки. Одетый с иголочки.
фр. Être tiré à quatre épingles (Быть застёгнутым на четыре булавки).
англ. Dressed to kill (Разодет, чтобы всех поразить).
нем. Wie aus dem Ei gepellt (Как из яйца вылупленный).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
pełnić
незак.
1. выконваць;
pełnić służbę — несці службу; служыць;
pełnić wartę — стаяць на варце;
2.уст. здзяйсняць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
2. Узнагарода за працу, службу. [Багуцкі:] — Я прывык за добрую работу атрымліваць добрую плату.Лынькоў.Чым дакладней выходзіла работа, тым меншую плату назначаў Лапко.Колас.
3. Грашовая кампенсацыя за карыстанне чым‑н. Плата за кватэру.//перан. Тая або іншая ўзнагарода, аддача за што‑н. Гэта была шайка паліцаяў, якія, баючыся атрымаць належную плату за сваю службу немцам, цяпер туляліся па цёмных кутках.Васілевіч.
•••
Заработная плата — плата за работу па найму.
Рэальная заработная плата — пакупная здольнасць заработнай платы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Indíenststellung
f - тэх. зда́ча [пуск] у эксплуата́цыю
2) вайск. залічэ́нне на слу́жбу; уступле́нне ў строй (тэхнікі)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
éingezogen
a
1) само́тны, адасо́блены
2) сці́плы, устры́маны
3) канфіскава́ны
4) прызва́ны (на вайсковую службу)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
«За бездакорную службу» ва Узброеных Сілах СССР 1-й ступені (медаль) 7/575, 576—577 (укл.)
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
«За бездакорную службу» ва Узброеных Сілах СССР 2-й ступені (медаль) 7/575, 576—577 (укл.)
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
«За бездакорную службу» ва Узброеных сілах СССР 3-й ступені (медаль) 7/575, 576—577 (укл.)
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
поп, папа, м.
Разм. Свяшчэннік. Заборцаўскі поп накіраваўся на цвінтар, каб пачаць раннюю службу.Колас.Поп саграшыў, а дзяка вешаюць.Прыказка.
•••
На папа (ставіць, паставіць і пад.) — стаўма, вертыкальна.
Шалёны поп хрысціўкаго — пра неўраўнаважанага, схільнага да неабдуманых учынкаў чалавека.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)