абу́чаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад абучыць.
2. у знач. прым. Які атрымаў пэўныя веды, навыкі. Абучаны салдат.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ландскне́хт, ‑а, М ‑хце, м.
Нямецкі наёмны салдат у Заходняй Еўропе ў 15–17 стст. // Аб прадажным ваяку. Вербаваць ландскнехтаў.
[Ням. Landsknecht.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наёмнік, ‑а, м.
1. Салдат або афіцэр, які служыць у наёмнай арміі. Армія з наёмнікаў.
2. Тое, што і найміт.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сіпа́й, ‑я, м.
Гіст. Наёмны салдат англійскага каланіяльнага войска ў Індыі, якое фарміравалася з мясцовых жыхароў у 18–20 стст.
[Ад перс. sepahi — салдат.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Башыбузу́к. Укр. башибузу́к. Запазычанне з рус. башибузу́к (раней ’салдат нерэгулярнага турэцкага войска’) < тур. başibozuk ’атрады нерэгулярнага войска’ (baş ’галава’, bozuk, buzuk ’шалёны, сапсаваны’). Адносна рус. слова гл. Фасмер, 1, 138; Шанскі, 1, Б, 62.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падхрабры́цца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; зак.
Паддаць сабе храбрасці, духу; падбадзёрыць. Салдат падхрабрыўся, падкруціў вусы і пачаў прабірацца бліжэй да палаца. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
служы́вы, ‑ага, м.
Абл. Салдат, ваеннаслужачы. — Сядай, служывы, пагрэемся, — запрасіў Язэпа чалавек. Асіпенка. — Куды ідзеш, служывы? — пытаецца поп у салдата. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Рэ́йтар ’наёмны салдат кавалерыі ў арміях Зах. Еўропы, Польшчы і ВКЛ у XVI–XVII стст.) (Булыка, СІС). Ст.-бел. райтаръ (рейтаръ) ’кавалерыст; разбойнік’ < ст.-польск. rajtar < ням. Reiter і непасрэдна з ням. (Булыка, Лекс. запазыч., 62).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
жанда́р
(фр. gendarme = паліцэйскі салдат)
паліцэйскі, які знаходзіўся на службе ў жандармерыі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Soldát
m -en, -en салда́т, жаўне́р
geméiner ~ — радавы́
gedíenter ~ — стараслу́жачы (у арміі)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)