раз’ю́шыць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; зак., каго.
Давесці да шаленства, ярасці. — Давай! Давай! — нецярпліва гулі людзі, каб нас больш раз’юшыць. Карпюк. Суд наклаў на яе сто рублёў штрафу. Гэта так раз’юшыла Марфу, што яна не памятала, як выскачыла на вуліцу. Сіняўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
размяня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; -я́ны; зак.
1. што. Абмяняць адны грашовыя купоны або манеты на больш дробныя ў адпаведнай колькасці.
Р. сто рублёў.
2. Пра гады.
Р. пяты дзясятак.
3. каго-што. Абмяняць каго-, што-н. на другое падобнае або на другога падобнага.
Р. кватэру.
Р. палонных.
|| незак. разме́ньваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. разме́н, -у, м.; прым. разме́нны, -ая, -ае.
Разменныя манеты.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ператра́ціць сов., в разн. знач. перетра́тить;
~ціў дзе́сяць ты́сяч рублёў — перетра́тил де́сять ты́сяч рубле́й;
усе́ гро́шы ~ціў — все де́ньги перетра́тил
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паадлі́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм.
1. што, чаго і без дап. Адлічыць, выдзеліць пэўную частку чаго‑н. усім, многім або на ўсё, многае. Паадлічваць грошы на пакупкі. Паадлічваць усім па пяць рублёў.
2. каго. Павыключаць усіх, многіх. Паадлічваць непаспяваючых з інстытута.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запрацава́ць 1, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; зак., што.
Разм. Зарабіць працай, атрымаць за працу. Летась у студзені.. [Тамара Тамашэвіч] запрацавала семсот рублёў. «Беларусь». [Міхал] будзе працаваць і запрацуе сабе хлеба, яго не трэба будзе карміць Костусевай сям’і. Васілевіч.
запрацава́ць 2, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; зак.
Пачаць працаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
згару́сціць, ‑рушчу, ‑русціш, ‑русціць; зак., што.
Разм. Зрабіць што‑н. на скорую руку, абы-як (з-за недахопу сродкаў, умення). Згарусціць хату. // Набыць, прыдбаць што‑н. з вялікай цяжкасцю. Колькі ж год яшчэ трэба працаваць, каб зноў згарусціць беднаму чалавеку сто рублёў. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напалі́ць, -палю́, -па́ліш, -па́ліць; -па́лены; зак.
1. што і ў чым. Нагрэць паленнем¹ (у 4 знач.).
Н. у хаце.
2. што. Нагрэць да вельмі высокай тэмпературы.
Н. жалеза.
3. чаго. Нагатаваць у нейкай колькасці шляхам перапальвання.
Н. вугалю з дрэва.
4. чаго. Расходаваць у нейкай колькасці (разм.).
Н. электрычнасці на сто рублёў.
|| незак. напа́льваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. напа́л, -у, м. і напа́льванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зба́віць¹, зба́ўлю, зба́віш, зба́віць; зба́ўлены; зак., што і чаго.
1. Адняць частку чаго-н. з мэтай змяншэння (цаны, колькасці і пад.); некалькі зменшыць, убавіць.
З. дзесяць рублёў з агульнай сумы.
З. крок (пайсці цішэй).
2. Пахудзець.
З. у вазе.
3. Зменшыць сілу чаго-н.
З. тон.
З. газ.
|| незак. збаўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. збаўле́нне, -я, н. і зба́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. (разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыба́віць, -а́ўлю, -а́віш, -а́віць; -а́ўлены; зак.
1. каго-што і чаго. Даць, пакласці, зрабіць, сказаць у дадатак да чаго-н.
П. дзвесце рублёў.
П. цукру ў ягады.
П. да сказанага.
2. чаго. Павялічыць памер, колькасць, хуткасць чаго-н.
П. грошай.
П. кроку.
◊
Прыбавіць у вазе (разм.) — патаўсцець, стаць цяжэйшым.
|| незак. прыбаўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. прыбаўле́нне, -я, н. і прыба́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пераплаці́ць, ‑плачу, ‑плаціш, ‑плаціць; зак., што.
1. і без дап. Заплаціць больш, чым трэба. Пераплаціць за пакупку. □ [Касірка:] — Каму я з вас, мужчыны, сто рублёў пераплаціла? Пальчэўскі.
2. і чаго. Разм. Заплаціць, выплаціць паступова за што‑н. вялікую колькасць (грошай). Колькі я грошай пераплаціла за кнігі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)