reduce

[rɪˈdu:s]

v.t.

1) зьніжа́ць; зьмянша́ць

to reduce expenses — зьме́ншыць расхо́ды

to reduce one’s weight — зьме́ншыць сваю́ вагу́, схудне́ць

2) разво́дзіць, рабі́ць слабе́йшым

3) паніжа́ць, даво́дзіць

to reduce to begging — даве́сьці да жабра́цтва

4) Math. скарача́ць

•

- reduce speed

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

ДАГАВО́Р ПАСТА́ЎКІ,

пагадненне, у адпаведнасці з якім арганізацыя-пастаўшчык абавязваецца паставіць арганізацыі-пакупніку прадукцыю (тавары) ва ўстаноўлены тэрмін, па ўзгодненай цане і ў адпаведнасці з узгодненымі тэхн. патрабаваннямі. У дагаворы пастаўкі вызначаецца наменклатура (асартымент), колькасць і якасць прадукцыі (тавараў), тэрміны пастаўкі і цана, а ў доўгатэрміновым дагаворы па працяглых прамых гасп. сувязях — найменне, групавая наменклатура (асартымент) і колькасць прадукцыі, парадак і тэрмін узгаднення і прадастаўлення спецыфікацый. Пры адсутнасці гэтых умоў дагавор пастаўкі лічыцца незаключаным. За парушэнне абавязкаў дагавора пастаўкі плаціцца няўстойка (штраф, пеня) і кампенсуюцца страты (панесеныя расходы і неатрыманы прыбытак).

т. 5, с. 571

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

whittle [ˈwɪtl] v.

1. габлява́ць;

whittle a pencil завастры́ць ало́вак

2. памянша́ць; зво́дзіць на нішто́

whittle away [ˌwɪtləˈweɪ] phr. v. зве́сці на нішто́;

whittle away a fortune прамата́ць маёмасць

whittle down [ˌwɪtlˈdaʊn] phr. v. зрэ́заць, пазраза́ць;

whittle down expenses зні́зіць расхо́ды, выда́ткі

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

уче́сть сов.

1. улічы́ць; прыня́ць пад ува́гу;

я учёл его́ замеча́ние я ўлічы́ў яго́ заўва́гу;

2. (подсчитать) улічы́ць, падлічы́ць;

уче́сть расхо́ды улічы́ць (падлічы́ць) выда́ткі;

3. (вексель) фин. дыскантава́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

камандзіро́вачны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да камандзіроўкі (у 2, 3 знач.). Камандзіровачнае пасведчанне.

2. у знач. наз. камандзіро́вачны, ‑ага, м.; камандзіро́вачная, ‑ай, ж. Той (тая), хто знаходзіцца ў камандзіроўцы. Пасажырамі былі найбольш .. інтэлігенты або прадстаўнікі той шырокай, універсальнай цяпер прафесіі, што называюцца камандзіровачнымі. Скрыган.

3. у знач. наз. камандзіро́вачныя, ‑ых, мн. Разм. Грошы, якія выдаюцца на расходы па камандзіроўцы. Студэнты сабраліся па камандзіровачныя, і кожнаму хацелася атрымаць іх хутчэй. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тра́та ж.

1. (действие) тра́та, -ты ж.; (напрасная) марнава́нне, -ння ср. (чаго); см. тра́тить;

2. (издержки) тра́та, -ты ж., выда́ткі, -каў ед. нет, расхо́ды, -даў, ед. расхо́д, -ду м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адчува́льны прям., перен. чувстви́тельный, ощути́тельный, ощути́мый; (заметный — ещё) осяза́емый;

а. ўдар — чувстви́тельный (ощути́тельный, ощути́мый) уда́р;

гэ́та ве́льмі ~ныя выда́ткі — э́то весьма́ чувстви́тельные (ощути́тельные, ощути́мые) расхо́ды;

~ныя вы́нікі дзе́йнасці — ощути́мые (осяза́емые) результа́ты де́ятельности

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

БЮДЖЭ́ТНАЕ АБСЛЕ́ДАВАННЕ,

выбарачнае статыст. вывучэнне сямейных бюджэтаў для атрымання звестак пра жыццёвы ўзровень розных сац. груп насельніцтва. Пры бюджэтным абследаванні выбіраюць розныя па матэрыяльнай забяспечанасці тыпы сем’яў (па іх згодзе) і сістэматычна абследуюць на працягу года ці некалькіх гадоў: робяць апытанні дарослых членаў, выкарыстоўваюць іх запісы пра свае даходы і расходы, а таксама некаторыя дакументы (разліковыя ведамасці, пенсіённыя кніжкі і г.д.). Потым з генеральнай сукупнасці сем’яў выбіраюць найб. тыповыя і атрымліваюць звесткі пра аб’ёмы і структуру даходаў і расходаў гэтых сем’яў у розных сац. групах. Першае на Беларусі абследаванне бюджэтаў рабочых і служачых праведзена ў 1921, бюджэтаў сялян — у 1922, пазней бюджэтнае абследаванне сталі сістэматычныя.

т. 3, с. 388

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

урэ́заць сов.

1. прям., перен. уре́зать;

у. крысо́ — уре́зать полу́;

у. расхо́ды — уре́зать расхо́ды;

2. вре́зать, вста́вить;

у. замо́к у дзве́ры — вре́зать (вста́вить) замо́к в дверь;

3. разг. наре́зать; отре́зать (немного);

у. хле́ба — отре́зать хлеба;

4. разг. (о музыке) гря́нуть;

у. по́льку — гря́нуть по́льку;

5. прост. (сделать или сказать что-л. неожиданное) отколо́ть;

6. прост. груб. сма́зать, уда́рить;

у. па тва́ры — сма́зать (уда́рить) по лицу́;

◊ у. шту́ку — отколо́ть но́мер; отмочи́ть шту́ку

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перавы́сіць, ‑вышу, ‑высіш, ‑высіць; зак.

1. што. Перасягнуць які‑н. рубеж. Прадукцыя прамысловасці перавысіла даваенны ўзровень. □ Вада перавысіла плаціну і .. цякла цераз масток. Чорны. // Стаць большым за што‑н. Даходы перавысілі расходы. У воз тавараў перавысіў вываз. // Зрабіць больш, чым меркавалася, чым было прадугледжана. Перавысіць план. □ Прарыў у кавальскім цэху знішчылі. Нават перавысілі лічбы вытворчасці. Чорны.

2. што. Выйсці за вызначаныя або агульнапрынятыя нормы, межы чаго‑н. Перавысіць свае паўнамоцтвы. Перавысіць хуткасць руху.

3. каго. Выявіць перавагу над кім‑, чым‑н. Перавысіць усіх сваёй спрытнасцю.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)