Выгро́зы ’прачуханка’, рус. ’пристрастка’ (Байк. і Некр.), выгро́за ’староннасць, прадузятасць’ (Бяльк.). Да выгража́ць ’пагражаць, палохаць’; параўн. польск. wygrażać ’тс’, што ўтворана ад гразіць ’пагражаць’ (гл.); не зусім яснае семантычнае развіццё, калі прыняць, што ў Бялькевіча правільна вызначана значэнне слова; параўн. таксама чэш. vyhrůzka ’пагроза’, рус. ’острастка’ і vyhrožovati ’пагражаць, палохаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прытама́нныя (прытама́нные) ’радня’ (ТС). Укр. притама́нний ’сапраўдны, уласны; родны’, рус. притама́нний, притома́нный ’выразны, дакладны’, дыял. таксама ’сапраўдны; тутэйшы, карэнны’. Слова ўзыходзіць да тур. tamam ’поўнасцю, цалкам, правільна, дакладна’; гл. Корш, AfslPh, 9, 672; Фасмер, 3, 367. У беларускай мове можа быць з украінскай, улічваючы арэал распаўсюджання (гл. ЕСУМ, 4, 580).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пры́тычкам ’вельмі рана, да ўсходу сонца’ (чэрв., Жд. 3); зыходзячы з ілюстрацыі: я ўнучцы і гавару, каб ўстала ды пры́тычкам і папалола, пакуль сонца не узышло, значэнне вызначана недакладна; правільна, відаць, ’хутка, за кароткі час; адным намаганнем’, параўн. прытычкамі ’ўрыўкамі’ (Шат.). Першапачаткова Тв. скл. назоўніка пры́тычкі, які да прытыка́цца < тыкаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
спра́ўдзіць
1. (здзейсніць, выканаць) verwírklichen vt, dúrchführen vt, áusführen vt, in die Wírklichkeit [Tat] úmsetzen;
2. (правільна прадказаць) die Wáhrheit ságen;
спра́ўдзіць спадзява́нні die Hóffnungen erfüllen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
алексікалі́зм
(ад а- + гр. leksikon = слоўнік)
род афазіі, якая праяўляецца ў семантычна-лексічных парушэннях мовы хворага, галоўным чынам у няздольнасці правільна называць прадметы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
ацані́ць, ацаню́, ацэ́ніш, ацэ́ніць; ацэ́нены; зак.
1. каго-што. Вызначыць цану каго-, чаго-н.
А. каня.
А. хату.
2. што. Устанавіць узровень, ступень падрыхтаванасці.
А. веды школьнікаў.
3. перан., каго-што. Выказаць думку, меркаванне аб значэнні або каштоўнасці каго-, чаго-н.
Правільна а. учынак палявода.
|| незак. ацэ́ньваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. ацэ́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.; прым. ацэ́начны, -ая, -ае (паводле 1 знач.).
Ацэначная камісія.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
слых, -у, м.
1. Адно з пяці знешніх пачуццяў, якое дае магчымасць успрымаць гукі.
Органы слыху.
2. Здольнасць правільна ўспрымаць і аднаўляць музычныя гукі.
Абсалютны с.
Падбіраць музыку на слых.
3. Вестка, гаворка пра каго-н., звычайна нічым яшчэ не падмацаваная.
Сярод людзей пра гэта пайшоў нядобры с.
◊
Ні слыху ні дыху (разм.) — няма ніякіх вестак.
|| прым. слыхавы́, -а́я, -о́е (да 1 і 2 знач.).
Слыхавыя органы.
С. апарат.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
penetrating
[ˈpenətreɪtɪŋ]
adj.
1) во́стры; прані́зьлівы (по́зірк, хо́лад)
2) прані́клівы
а) пі́льны (пра во́чы, по́гляд)
б) які́ глыбо́ка і пра́вільна разуме́е
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
truly
[ˈtru:li]
adv.
1) праўдзі́ва; дакла́дна; пра́вільна
2) сапраўды́, у сапра́ўднасьці
it was truly a beautiful day — Быў сапраўды́ цудо́ўны дзень
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
аператы́ўны
(лац. operativus = дзейсны)
1) здольны хутка і правільна выканаць практычныя задачы, дзейсны (напр. а. работнік);
2) звязаны з ажыццяўленнем пэўнай аперацыі (напр. а. прастор, а-ая група).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)