fajczyć
незак. паліць; курыць; файкаваць; дыміць;
fajczyć nałogowo — быць заядлым курцом
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
цыбу́к, ‑а, м.
1. Трубкападобны стрыжань курыльнай люлькі, праз які курэц уцягвае дым тытуню. Дзядзька не выпускаў з рота цыбука люлькі. Сачанка.
2. Сцябло. Цётка Проска паліць у печы, парыць у вядзёрным чыгуне тытуневыя цыбукі. Васілевіч.
3. Спец. Вінаградны чаранок.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Палі́та, полі́та ’гліняны паліваны гаршчок для масла’ (Сл. Брэс.; З нар. сл., палес.). Субстантываваная форма залежнага дзеепрыметніка на ‑т‑ ад паліць ’паглузараваць’ < ліць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прызнія́ць ’прыгарэць’ (Касп.). Прэфіксальнае ўтварэнне ад незафіксаванага *знія́ць ’гарэць’ з коранем зн(і/о)‑ < прасл. znʼ‑, які рэалізуецца ў назоўніку *znoj і дзеяслове *zněti (< *znoįti) ’гарэць’ (гл. зніч, зно́іць), параўн. чэш. zněť, zňat ’тлець; паліць’, рус. знеть, зне́ять ’тлець, распаляцца’. Відаць, у сувязі з наяўнасцю пры‑знія́ць можна прапанаваць магчымы карэлят для *zněti, а менавіта *zniti/*znijati. Аб сувязях з прасл. *gnětiti ’распальваць, запальваць, паліць’ гл. Анікін, Этимология, 431–433.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падпалі́ць, -палю́, -па́ліш, -па́ліць; -па́лены; зак., што.
1. Паднёсшы агонь, запаліць.
П. дровы.
2. Наўмысна, са злосным намерам учыніць пажар дзе-н.
П. хату.
3. Даць падгарэць чаму-н.
П. пірог.
4. і у чым. Раскласці агонь у печы, каб згатаваць ежу, ацяпліць памяшканне.
П. печ або ў печы.
|| незак. падпа́льваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. падпа́льванне, -я, н. і падпа́л, -у, м. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
напалі́ць, -палю́, -па́ліш, -па́ліць; -па́лены; зак.
1. што і ў чым. Нагрэць паленнем¹ (у 4 знач.).
Н. у хаце.
2. што. Нагрэць да вельмі высокай тэмпературы.
Н. жалеза.
3. чаго. Нагатаваць у нейкай колькасці шляхам перапальвання.
Н. вугалю з дрэва.
4. чаго. Расходаваць у нейкай колькасці (разм.).
Н. электрычнасці на сто рублёў.
|| незак. напа́льваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. напа́л, -у, м. і напа́льванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Вы́пал ’выстрал; паленне (у печы)’ (Нас.). Рус. вы́пал ’дзеянне па дзеяслову выпаливать’, ’выстрал’, польск. wypał, в.-луж. wupał ’тс’. Аддзеяслоўнае ўтварэнне ад выпаліць (гл. паліць).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Па́лкі ’прасякнуты моцным пачуццём, уздымам, натхненнем; вельмі страсны, гарачы’ (ТСБМ), ’палкі, гаручы’ (Бяльк., ТС, Сл. ПЗБ), ’горкі’ (Мат. Гом.). Да пала́ць, палі́ць з суф. ‑к‑.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Палю́шка 1 ’віка’ (Сл. ПЗБ). Ад поле з суф. -ушка па месцу вырастання.
◎ Палю́шка 2 ’булка’ (Мат. Гом.), палюшка, полюшка ’праснак’ (ТС). Да паліць (гл. паляніца).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паця́гваць разм
1. (піць) trínken* vt; schlürfen vt;
2. (паліць) ráuchen vt;
паця́гваць з лю́лькі ab und zu éinen Zug aus der Pféile tun*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)