Нарок ’прадвызначэнне, наканаванне’ (Гарэц.), ’прызначэнне, лёс’ (Др.), а таксама нарокам ’спецыяльна, наўмысна’ (Чач., Нас., Гарэц., Бяльк.), ’жартам’ (Чач., Нас., Яруш.), наракава́ць ’прадвызначыць лёсам’ (Нас.); рус. нарок ’зарок, клятва; намер, мэта’, ’паклёп, нагавор; няпраўда, ілжа; хвароба ад дрэнных вачэй’, польск. narok ’бачнасць’, ’намер’, ’абавязак пэўных паслуг для сярэднявечнага горада’, чэш. nárok ’прэтэнзія (юрыдычны тэрмін)’, славац. ’намер’, славен. nárok ’тэрмін, вызначаны дзень’, серб.-харв. на́рок ’прызначэнне, пастанова’, ’шчасце’, балг. дыял. на́рок ’прадузятасць; наўмысна ствараемы настрой супраць каго-небудзь’, нароча ’наўмысна абвінаваціць’, ст.-слав. нарокъ ’голас (за або супраць)’, нарокомь ’па імені’. З *na і *rokъ (ад *rekti ’сказаць’), гл. рэкнуць (Міклашыч, 274; Фасмер, 3, 45; Махэк₂, 300; Бязлай, 2, 215; Скок, 3, 120).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
meta
met|a
ж.
1. фініш;
2. уст. мэта;
stanąć u ~y — дасягнуць мэты;
na daleką ~e — з далёкім разлікам;
z ~y разм. хутка; не марудзячы; не адкладваючы
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
зада́ча, ‑ы, ж.
1. Тое, што неабходна выканаць, вырашыць. Паставіць перад сабой задачу. Вырашыць задачу. Першачарговая задача. □ Усе бліжэйшыя задачы прадуманы і абмеркаваны, і цяпер старшыня са спакойнай душой ішоў дадому. Васілевіч. // Мэта, да якой імкнуцца, якой хочуць дасягнуць. Задачай бальшавіцкай агітацыі было дабіцца, каб салдаты выбіралі на з’езд рэвалюцыйна настроеных дэлегатаў. «Весці». // Пра цяжкасці, якія патрэбна пераадолець. — Вось задача, дык задача: Дзе і як знайсці яды? Колас.
2. Пытанне (звычайна матэматычнае), якое рашаецца шляхам вылічэнняў з захаваннем пэўных умоў. Арыфметычная задача. Рашыць задачу. // Практыкаванне, якое выконваецца шляхам лагічных разважанняў, разумовых заключэнняў і пад. Шахматная задача.
•••
Задаць задачу гл. задаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сце́жар, стэ́жар ’укапаны высокі шост, вакол якога кладуць стог’ (Сцяшк., Янк. Мат., Сл. Брэс., Сл. ПЗБ), ’падсціл пад стог’ (Сержп. Прымхі, Сл. ПЗБ, ДАБМ, Сл. Брэс.), сцежаро́к ’тс’ (ТС), ст.-бел. стежеры, стожары ’насціл пад стог’ (Ст.-бел. лексікон). Параўн. укр. сте́жар ’тс’, сте́жір ’месца, дзе стаяць стагі’, рус. сте́жер ’жардзіна ў стозе’ (у СРНГ адсутнічае), стараж.-рус. стежеръ ’слуп’, ’мэта’ (?), в.-луж. sćežor ’мачта’, н.-луж. sćažor ’жардзіна ў стозе’, славен. stežer ’крук’, харв. дыял. stežȃr ’кол, да якога прывязваюць коней на таку пры малацьбе’, балг. сте́жер ’тс’, макед. стежер ’тс’, ст.-слав. стежеръ ’слуп, апора’. Прасл. *stežerъ звязана са *stogъ, гл. стажар (Шустар-Шэўц, 1275; Бязлай, 3, 317; Фасмер, 3, 752).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
intent
I [ɪnˈtent]n.
1) наме́р -у m.
to (for) all intents and purposes — факты́чна, у і́снасьці, на са́май спра́ве
2) значэ́ньне n.
3) мэ́та f.
II [ɪnˈtent]adj.
1) пі́льны, ува́жлівы (по́зірк); засяро́джаны, сканцэнтрава́ны (ува́га, пра́ца)
2) напо́рысты
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
прызначэ́нне н
1. (устанаўленне) Bestímmung f -, -en, Féstsetzung f -, -en, Fixíerung f -, -eh;
прызначэ́нне тэ́рміну die Féstsetzung des Termíns;
2. (на пасаду) Ernénnung f -, -en, Bestímmung f; Nominíerung f -, -en; Éinsetzung f -, -en;
3. (лячэбнае) Vórschrift f -, -en;
4. (мэта) Bestímmung f; Zweck m -(e)s, -e; Zwéckbestimmung f
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
цель
1. (мишень) цэль, род. цэ́лі ж., мн. цэ́лі, -ляў;
стрельба́ по закры́тым це́лям стральба́ па закры́тых цэ́лях;
2. перен. мэ́та, -ты ж.;
име́ть це́лью мець на мэ́це;
ста́вить себе́ (задава́ться) це́лью ста́віць сабе́ за мэ́ту;
с це́лью з мэ́тай;
в це́лях у мэ́тах (для таго́, каб).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
purpose
[ˈpɜ:rpəs]1.n.
1) мэ́та f.; плян, наме́р -у m.
His purpose was to pass his exams — Яго́най мэ́тай было́ здаць экза́мены
2) прызначэ́ньне n.
2.v.i.
мець на мэ́це, мець наме́р
•
- on purpose
- to good purpose
- to little purpose
- to no purpose
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
target
[ˈtɑ:rgət]n.
1) мішэ́нь, мэ́та, цэль f.
target practice — страля́ньне ў цэль
2) Figur. мішэ́нь f., прадме́т -у m. (кпі́наў, жа́ртаў і пад.)
His crazy ideas made him the target of jokes — Яго́ныя вар’я́цкія заду́мы зрабілі яго́ прадме́там жа́ртаў
3) сыгна́льны дыск (на чыгу́нцы)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
назначэ́нне н разм
1. (вызначэнне) Bestímmung -, -en, Féstsetzung f -, -en;
назначэ́нне тэ́рміну die Féstsetzung des Termíns;
назначэ́нне вы́бараў die Áusschreibung [die Ánsetzung] der Wáhlen;
2. (на пасаду) Ernénnung f -, -en, Bestímmung f -, -en, Nominíerung f -, -en; Berúfung f -;
3. (прадпісанне доктара) Vórschrift -, -en, Verórdnung f -, -en;
4. (мэта прызначэння) Bestímmung f -, -en, Zweck m -(e)s, -e; гл прызначэнне
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)