Tom, tom

[tɑ:m]

n.

1) кот (саме́ц)

2) саме́ц некато́рых жывёлаў

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

ты́кацца¹, -аюся, -аешся, -аецца; незак. (разм.).

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Стукацца, упірацца ў што-н.

Кот бегаў, тыкаўся мордай у плот.

2. Мітусліва рухацца, стараючыся пранікнуць куды-н.

Т. ва ўсе дзверы.

|| зак. ткну́цца, ткну́ся, ткне́шся, ткне́цца; ткнёмся, ткняце́ся, ткну́цца; ткні́ся.

|| наз. ты́канне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бяздо́мны, ‑ая, ‑ае.

Які не мае жылля; беспрытульны. Кім толькі не быў, якіх толькі прафесій не паспытаў Мікола за сваё бяздомнае, вандроўнае жыццё. Машара. // Пра жывёл — валачашчы. Бяздомны кот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ла́сы, -ая, -ае.

1. Вельмі смачны.

Л. кусок.

2. на што і да чаго. Які мае асаблівую цягу да чаго-н.; прагны; які выражае ахвоту, захапленне.

Л. да смятаны.

Паглядаць ласа (прысл.). Л. як кот на каўбасы (прымаўка). Л. на чужыя прыпасы (прымаўка).

|| наз. ла́сасць, -і, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

АМАФО́НЫ

[ад гама... + ...фон(ы)],

словы, аднолькавыя паводле гучання, але розныя па напісанні і значэнні. Параўн.: «грыб — грып», «род — рот», «везці — весці», «код — кот». Амафанія — звычайна вынік супадзення ў гучанні асобных формаў слова.

т. 1, с. 308

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

драцяны́, ‑ая, ‑ое.

Зроблены з дроту. Драцяная агароджа. Драцяная сетка. // перан. Пругкі, каляны, падобны на дрот. Каля.. [Аркадзя Цімафеевіча] круціўся, цёрся аб ногі вялікі сібірскі кот, шэры, з доўгімі драцянымі вусамі. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пазёўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Зяваць злёгку, час ад часу. Кот пачаў выгінацца ў дугу, пазёўваць, церціся галавой і хвастом каля ног ксяндза, пакідаючы на чорнай сутане белую поўсць. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

даўгаву́сы, ‑ая, ‑ае.

З доўгімі вусамі. Ля ракі, за квяцістаю пожняй, Даўгавусы ячмень прытуліўся. Журба. За дзяжурным столікам дз[ю]баў носам той самы гладкі з твару і даўгавусы, як кот, вахцёр. Адамчык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

sooty [ˈsʊti] adj.

1. заку́раны, закуро́дымлены, пакры́ты са́жаю;

sooty fog тума́н з пры́мессю куро́дыму

2. цёмны, сму́глы;

a sooty cat кот, чо́рны як са́жа

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

прыслепава́ты, ‑ая, ‑ае.

Разм. Падслепаваты. На гэты момант пад стол трапіў і наш прыслепаваты стары кот. Сабаленка. Вокны ў .. [хатцы] таксама былі маленькія, прыслепаватыя, і шыба ў адным з іх заткнёна анучаю. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)