спрынт

(англ. sprint)

спаборніцтва на кароткія дыстанцыі ў лёгкаатлетычным бегу, катанні на каньках, у веласіпедным спорце, плаванні і інш.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

прыме́тнік м., грам. и́мя прилага́тельное;

○ я́касныя ~кі — ка́чественные прилага́тельные;

адно́сныя ~кі — относи́тельные прилага́тельные;

прынале́жныя ~кі — притяжа́тельные прилага́тельные;

по́ўныя ~кі — по́лные прилага́тельные;

каро́ткія ~кі — кра́ткие прилага́тельные

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Прыко́зелкі (прыко́зэлкі) ’злучаныя парамі накрыж кароткія жэрдкі, якімі прыціскаюць салому ці кастрыцу на вільчыку’ (іван., пін., стол., Нар. сл.). Да ко́зелкі, памянш. ад казёл 3 ’умацаванне саламянай страхі’ (гл.) < прасл. *kozьlь са значэннем ’прыстасаванне (драўлянае) паводле падабенства да (рагоў) жывёлы’ (ЭССЯ, 12, 32–33).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

со́кат, ‑у, М ‑кане, м.

1. Крык некаторых птушак. Сокат курыцы. □ Сокат птушак замёр, Як бы поўнач была, Адно свісне тапор Ды зазвоне піла. Купала.

2. Рэзкія кароткія і частыя гукі, якія нагадваюць крык некаторых птушак (пра машыны, механізмы і пад.). Сокат камбайна. Сокат аўтамата.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тады́-сяды́, прысл.

Час ад часу, калі-нікалі, іншы раз. Высока ў сінім небе тады-сяды курлыкалі журавы — першыя выраі пакідалі ўжо родны абжыты кут. Машара. Да вайны Аляксандр служыў у Гатчыне, у кавалерыйскім палку, і тады-сяды палучаў ад бацькі кароткія пісьмы. Грахоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Квакта́ць ’ствараць кароткія адрывістыя гукі (пра курыц-квактух і некаторых іншых птушак)’ (ТСБМ, Нас., ДАБМ, Касп., ТС, Гарэц., Грыг., Сцяшк., Сл. паўн.-зах.). Укр. квактати ’выседжваць куранят’. Дзеяслоўныя формы на ‑ta‑, магчыма, узыходзяць да назоўнікаў тыпу тупат. Параўн. тупаць і таптаць. Тады квактаць < квокат < квока. Гл. квока.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бергштрыхі́

(ням. Bergstriche, ад Berg = гара + Strich = рыса)

кароткія рыскі на тапаграфічнай карце, якія праводзяцца перпендыкулярна да гарызанталяў і паказваюць напрамак уніз на схіле.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ча́сты, -ая, -ае.

1. Які складаецца з блізка размешчаных адзін каля аднаго аднародных прадметаў, частак; густы.

Ч. штыкетнік.

Ч. дождж.

2. Размешчаны на невялікай адлегласці адзін ад аднаго.

Частыя тралейбусныя прыпынкі.

3. Які складаецца з хуткіх рухаў, гукаў і пад., што ідуць адзін за адным.

Ч. пульс.

Чуліся частыя адрывістыя гукі.

4. Які паўтараецца праз кароткія прамежкі часу.

Частыя сустрэчы.

|| наз. частата́, -ы́, ДМ -таце́ (да 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

каро́ткі kurz;

каро́ткія хва́лі фіз. Kúrzwellen pl;

каро́ткае замыка́нне эл. Kúrzschluss m -es, -schlüsse;

на каро́ткі тэ́рмін für [auf] kúrze Zeit;

каро́ткая па́мяць kúrzes Gedächtnis, Vergésslichkeit f -;

◊

быць на каро́ткай назе́ з кім-н. mit j-m auf vertráutem Fuß(e) stehen*, j-n gut kénnen*;

у яго́ рукі каро́ткія so weit reicht séine Macht nicht;

каро́ткі ро́зум nicht sehr klug

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

кандэнса́цыя, ‑і, ж.

1. Згушчэнне, ушчыльненне. Кандэнсацыя малака. Рэакцыя кандэнсацыі. // Ператварэнне ў вадкасць пары або газу.

2. Накапленне. Кандэнсацыя энергіі.

3. перан. Пра сцісласць думкі, выказвання і пад. Ізноў кандэнсацыю ўсяго матэрыялу [лістоўкі] даём у рамцы: — Не зрываць тэрмінаў! Шынклер. Кароткія нататкі патрабуюць выключнай кандэнсацыі зместу. «Беларусь».

[Лац. condensatio.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)