za ~a króla Zygmunta — за каралём Жыгімонтам, у часы кіравання караля Жыгімонта
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
queen
[kwi:n]
n.
1)
а) карале́ва f.
б) жо́нка караля́
2) ма́тка f. (у пчо́лаў)
3) да́ма f. (ка́рта)
queen of hearts — чырво́вая да́ма
4) карале́ва f., ферзь -я́m. (у ша́хматах)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ГЕО́РГА ЗЯМЛЯ́,
востраў у архіпелагу Франца Іосіфа Зямля. Пл. больш за 2,7 тыс.км². Выш. да 416 м. На б. частцы тэр. покрыўныя ледавікі. Адкрыты ў 1880 англ. экспедыцыяй Лі Сміта. Названы ў гонар прынца Уэльскага Георга (у далейшым англ.караля Георга V).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
пампаду́р
(фр. Pompadour = прозвішча маркізы, фаварыткі фр.караля Людовіка XV)
1) адміністратар-самадур;
2) стыль мэблі, адзення, які нагадвае той, што быў пры двары Людовіка XV;
3) французскі танец 19 ст.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
пат1
(фр. pat, ад лац. pactum = умова, дагавор)
становішча ў шахматнай гульні, калі адзін з партнёраў не можа зрабіць чарговага ходу, не падставіўшы пад удар свайго караля (партыя лічыцца нічыйнай).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
ГЕ́РЦАГ
(ням. Herzog),
у старажытных германцаў выбарны правадыр племені; у Зах. Еўропе ў час ранняга сярэдневякоўя — племянны князь; у час феад. раздробленасці — буйнейшы тэрытарыяльны ўладальнік, які займаў 2-е месца пасля караля ў сістэме ваенна-леннай іерархіі; з ліквідацыяй феад. раздробленасці — адзін з вышэйшых дваранскіх тытулаў.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
sejm, ~u
м. сейм; сойм;
sejm ustawodawczy — заканадаўчы сейм;
zwołać sejm — склікаць (сазваць) сейм;
zerwać sejm — сарваць сейм;
sejm elekcyjny гіст. сейм, на якім выбіралі караля
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
АТО́Н IV
(Otto) Браўншвейгскі (каля 1176 або 1182 — 19.5.1218),
кароль з 1198, імператар з 1209 «Свяшчэннай Рымскай імперыі». Пляменнік англ.караляРычарда І Львінае Сэрца. Пры ім вялася барацьба Вельфаў, да якіх належаў Атон IV, і Штаўфенаў за герм. прастол. Пасля паражэння пры Бувіне (1214) фактычна страціў уладу.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
«ВЕ́ТРЫК»,
бел. народны танец. Муз. памер 2/4. Характэрна паступовае павелічэнне тэмпу да вельмі хуткага. Выканаўцы парамі трайным крокам рухаюцца па крузе, потым кружацца паасобку, то разыходзячыся, то збліжаючыся. Зафіксаваны пісьменнікам У.Караткевічам у Аршанскім і Рагачоўскім р-нах і падрабязна апісаны ім у рамане «Дзікае паляванне караля Стаха».
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БІРКЕБЕ́ЙНЕРЫ,
удзельнікі грамадз. войнаў (пераважна збяднелыя бонды) у Нарвегіі ў 2-й пал. 12 — пач. 13 ст. У 1177 рух узначаліў самазванец Сверыр, які ў 1184 разбіў ваен. сілы праціўнікаў біркебейнераў (буйных землеўладальнікаў, вышэйшага духавенства, караля Магнуса Эрлінгсана) і стаў каралём; многія біркебейнеры ператварыліся ў каралеўскіх служылых людзей.