вадазлі́ў, ‑ліва, м.
Спец. Адтуліна ў верхняй частцы плаціны для сцёку лішняй вады. Акрамя плаціны неабходна зрабіць вадазліў, паглыбіць дно, каб пры запаўненні сажалкі вадой глыбіня была не менш двух метраў. Рунец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спод м
1. (ніз) das Úntere -n, Únterteil m -(e)s; Bóden m -s, - (дно);
2. (адваротны бок) Kéhrseite f -, -n, Rückseite f
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
◎ Праздо́нніца ’бяздонне, бездань’ (Касп.). Да дно; утварэнне аналагічнае польск. przezden ’тс’, дзе, паводле Банькоўскага (2, 923), выступае przez ’без’, што ў такім значэнні лічыцца “выключна польскім”. Паланізм? Параўн. бездань, прадонне, праз (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
забутава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., што.
Напоўніўшы бутам, замацаваць; запоўніць, заваліць чым‑н. Забутаваць фундамент дома. □ Раж забутуюць каменнем і жвірам, і ён трывала стане на дно ракі ў аснову будучай перамычкі. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дрыгвяны́, ‑ая, ‑ое.
Тое, што і дрыгвяністы. Але зноў бяда: дно было такое дрыгвяное, што ісці па ім не было ніякай магчымасці. Маўр. Адступаць можна было цяпер толькі праз гнілое, дрыгвяное балота. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жамчу́жніца, ‑ы, ж.
Малюск, у ракавіне якога ўтвараецца жэмчуг. Калі ў ракавіну цёмную жамчужніцы Упадзе пясчынка хоць адна, — Жэмчугам патроху робіцца яна. Багдановіч. // Ракавіна малюска. Спусціўшыся на дно, ныральшчыкі збіралі ракавіны-жамчужніцы. Матрунёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заабе́нтас
(ад заа- + бентас)
сукупнасць жывёл, якія насяляюць дно марскіх і прэсных вадаёмаў. Паўн. Амерыцы; на Беларусі вельмі рэдкая, заносная.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Прыко́л ’паля, кол, убітыя ў зямлю (для прычалу, для прывязвання жывёлы і пад.)’ (ТСБМ, ТС), прыка́л ’тс’ (Ян.). Няясна. У якасці дэрывацыйнай крыніцы прапануецца прыкало́ць, гл. калоць (ССБМ, 281), што наўрад ці адпавядае семантычнаму развіццю. Магчыма, да кол (гл.) ці ад калаці́ць (гл.). Параўн. ст.-рус. приколъкъ ’калы, убітыя ў дно для ўмацавання рыбалоўных сетак, закол, забой’ (Сразн.), рус. дыял. прико́л ’калок, убіты ў дно ракі для затрымання сеткі ў неабходным становішчы падчас рыбнай лоўлі’; ’рыбалоўны закол’, укр. при́кол ’невялікі калок, убіты ў зямлю’, при́кі́лок ’калок’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
грунт, -у, М -нце, мн. грунты́, -о́ў, м.
1. Глеба, зямля.
Гліністы г.
2. Цвёрдае дно пад вадой.
Убіць па́лі ў г.
3. Слой рэчыва, якім пакрыта палатно ці дрэва, прызначаныя для жывапісу.
Нанесці г. на палатно.
4. перан. Тое галоўнае, на чым асноўваецца, грунтуецца што-н.
|| прым. грунтавы́, -а́я, -о́е (да 1 і 3 знач.).
Грунтавыя воды.
Грунтавая дарога (не брукаваная). Грунтавыя фарбы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
гле́істы, ‑ая, ‑ае.
1. Які змяшчае ў сабе многа глею; пакрыты глеем. Глеістая глеба. Глеістае дно ракі. □ Над вадою ў глеістых вірах Праплываюць карпы люстраныя. Караткевіч.
2. Абл. Вязкі. Былі гразкія, глеістыя дарогі. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)