адве́шваць несов.
1. отдёргивать; см. адве́сіць 1;
2. (губы) выпя́чивать, оттопы́ривать;
3. спец. (отвесом) отве́шивать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
абліза́цца, -ліжу́ся, -лі́жашся, -лі́жацца; -ліжы́ся; зак.
1. Аблізаць сабе губы.
2. перан. Выявіць пачуццё незадаволенай зайздрасці, не атрымаўшы таго, на што разлічваў.
3. Пра жывёлу: аблізаць на сабе поўсць.
|| незак. аблі́звацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| аднакр. аблізну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся (да 1 знач.; разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
стулі́цца, стулю́ся, сту́лішся, сту́ліцца; зак.
1. Скурчыцца; сагнуцца.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра губы, вочы і пад.: шчыльна сціснуцца, заплюшчыцца.
Вусны стуліліся ад злосці.
3. Схавацца дзе-н. за што-н. (разм.).
С. за кустом.
|| незак. сту́львацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. сту́льванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
адтапы́рыць áufstellen vt (вушы); áusstrecken vt, vórstrecken vt;
адтапы́рыць гу́бы die Líppen spítzen [vórstrecken, schürzen]
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
нафарбава́ць, ‑бую, ‑буеш, ‑буе; зак.
1. што. Намазаць касметычнай фарбай губы, шчокі і інш.
2. чаго. Выфарбаваць, афарбаваць якую‑н. колькасць чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Морзы ’твар, нос і губы’ (Нас.). Балтызм. Параўн. літ. mùrza ’рот’, ’твар’. Карэннае ‑о‑ пад уплывам семантычна блізкай лексемы морда.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абсе́сці сов.
1. обсе́сть;
дзе́ці абсе́лі ка́зачніка — де́ти обсе́ли ска́зочника;
2. разг. (о сыпи) обмета́ть;
баля́чкі гу́бы абсе́лі — гу́бы обмета́ло;
3. (опуститься вниз) осе́сть;
снег абсе́ў — снег осе́л;
а. ад стра́ху — осе́сть от стра́ха
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
еўрапео́ід
(ад лац. Europa = Еўропа + гр. eidos = выгляд)
прадстаўнік расы, для якой характэрна светлая скура, мяккія валасы, вузкі выступаючы нос, тонкія губы.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Лу́пы 1 ’вусны’, ’вялікія непрыгожыя губы’ (Касп., Шат., Сцяшк., Жд.; віц., мін., шчуч., навагр., КЭС; полацк., Нар. лекс.), польск. паўн.-усх. («z Litwy») łupy ’тс’, ’губы жывёл’. Да лупа 1 (гл.), якое, з’яўляючыся балтызмам, звязана з с.-н.-ням., н.-ням. lobbe, lubbe ’тоўстая, абвіслая губа’ (Слаўскі, 5, 347).
Лу́пы́ 2 мн. ’адходы пры шатраванні круп’ (стол., Выг. дыс.). Да лупа́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пу́львар ’пушок для здабывання агню крэсівам, наскубалі з вопраткі’ (навагр., Жыв. сл.), pülwer ’гаручы матэрыял для крэсіва, які вырабляецца з губы, што расце на бярозе (альбо з паленага палатна, якое ужываецца замест губы — на Мазоўшы)’ (Тарн.). З ням. Pulver, што ўзыходзіць да лац. pulvus (Р. скл. pul· veris) ’пыл, прах’, верагодней за ўсё праз польскую мову, гл. Глінка, Бел.-польск. ізал., 29.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)