публіцы́ст
(ад лац. publicus = грамадскі)
пісьменнік, які піша творы на грамадска-палітычныя тэмы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ра́бства, ‑а, н.
1. Грамадскі лад, заснаваны на рабаўладанні. Антычнае рабства. // Пра грамадскі лад, пры якім клас стваральнікаў асноўных матэрыяльных каштоўнасцей з’яўляецца бяспраўным, пазбаўленым уласнасці на сродкі вытворчасці. Прыгоннае рабства. Каланіяльнае рабства. Наёмнае рабства.
2. Стан, становішча раба (у 1 знач.). Аддаць у рабства. Вызваліцца ад рабства. // Палітычна залежнае становішча чалавека. І паралелі, і мерыдыяны Ім хочацца жалезнымі зрабіць, Каб шар зямны ў краты быў закован, І ў рабстве жыў пакораны народ. Панчанка.
3. перан. Поўнае падпарадкаванне чужой волі, уплыву. Сямейнае рабства.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
актыві́ст
(рус. активист, ад лац. activus = дзейны)
актыўны член якога-н. калектыву; грамадскі работнік.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
кнігано́ша, ‑ы, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑ы, Т ‑ай, ж.
1. Прадавец кніг уразнос.
2. Бібліятэкар або грамадскі распаўсюджвальнік, які разносіць кнігі па дамах. Кніганоша стаў жаданым госцем у кожнай хаце. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сквер, ‑а, м.
Невялікі гарадскі грамадскі сад. Белы дом стаіць пры шумным скверы Паміж ліп і клёнаў маладых. Непачаловіч. У родным Мінску, ў ціхім скверы, Пасля гульняў і прыгод, Сталі марыць піянеры Пра завоблачны палёт. Кірэенка.
[Англ. square.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трыбу́н
(лац. tribunus)
бліскучы прамоўца, публіцыст, грамадскі дзеяч.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
раско́л¹, -у, м.
1. гл. раскалоць.
2. Месца, па якім што-н. расколата або раскалолася; трэшчына.
3. перан. Раздзяленне каго-, чаго-н. на групы, часткі, абумоўленае наяўнасцю рознагалоссяў.
Р. у грамадстве.
4. Рэлігійна-грамадскі рух у Расіі, які ўзнік у сярэдзіне 17 ст., быў накіраваны супраць афіцыйнай царквы і закончыўся ўтварэннем стараверства.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
капіталі́зм
(ад лац. capitalis = галоўны)
грамадскі лад, пры якім асноўныя сродкі вытворчасці належаць класу капіталістаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
задзе́рці, ‑дзяру, ‑дзярэш, ‑дзярэ; ‑дзяром, ‑дзераце; пр. задзёр, ‑дзерла і ‑дзёрла; зак., каго-што.
Разм. Тое, што і задраць. З лавы падняўся Солтыс грамадскі, Клінам задзёр бараду. Танк. — Гэй, што нос задзёрла? Чаму не вітаешся? М. Ткачоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
opiekun
м.
1. абаронца; заступнік;
2. апякун;
opiekun społeczny — грамадскі апякун
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)