аператы́ўнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць аператыўнага. Аператыўнасць у рабоце. Аператыўнасць кіраўніцтва. □ Для большай аператыўнасці, рухавасці атрада была выдзелена група партызан пад камандай Фёдара Іларыёнавіча Паўлоўскага. Чорны. Гонар міліцыі быў закрануты, і яна праявіла незвычайную аператыўнасць. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

канда́к

(гр. kontakion)

кароткая хвалебная песня ў гонар Хрыста, божай маці, святога або царкоўнага свята.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

dishonor

[dɪsˈɑ:nər]

1.

n.

зьнява́га f.; га́ньба, нясла́ва f.

2.

v.t.

зьнява́жыць го́нар, нясла́віць, зьнеслаўля́ць, га́ньбіць, ганьбава́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

о́да, ‑ы, ДМ одзе, ж.

1. Верш, напісаны ва ўрачыстым стылі ў гонар якой‑н. значнай падзеі або асобы. Оды Ламаносава.

2. Спец. Вакальны або сімфанічны твор урачыстага характару, прысвечаны якой‑н. значнай падзеі або подзвігу.

[Грэч. ōdē — песня.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тарата́йка, ‑і, ДМ ‑тайцы; Р мн. ‑таек; ж.

Разм. Лёгкая на двух колах павозка. Цяжка сказаць, што бацька любіў больш: грошы, якіх у яго на пачатку было, відаць, ніштавата, ці гонар — запрэжаную паркай рысорную таратайку. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

duma

I dum|a

I ж.

1. гонар, гордасць;

mieć poczucie ~y — мець пачуццё гонару;

~a ze zwycięstwa — гонар з-за перамогі;

2. пыха; фанабэрыя;

~a kogo rozpiera — пыха каго распірае;

3. гонар; слава

II ж. літ.

дума

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

ака́фіст, ‑а, М ‑сце, м.

У хрысціянскай набажэнскай літаратуры — асобны від малітоўна-хвалебных песень у гонар Хрыста, багародзіцы і святых. Чытаць акафіст. □ Айцец Варлам хвіліны чхнуць не мае, — Малебны, служыць дзень у дзень, Заказы на акафісты прымае. Корбан.

[Грэч. akathistos — літаральна такі, у час якога не сядзяць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Пачэ́сны ’ганаровы, які карыстаецца пашанай’, ’які робіць гонар каму-н.’ (ТСБМ; КЭС, лаг.; Нас.). Укр. поче́сний, поче́стний, рус. поче́стно́й, польск. poczesny, н.-луж. pocny, в.-луж. počestny, чэш., славац. počesthú, серб.-харв. по̏часни. Варыянт (магчыма, праславянскі) да прасл. čьstьnъjь < čьstь > чэсць, чэсны (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бенефі́с

(фр. bénéfice = прыбытак, карысць)

спектакль у гонар або на карысць аднаго з яго ўдзельнікаў.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

гімн

(лац. hymnus, ад гр. hymnos)

1) урачыстая хвалебная песня ў гонар багоў і герояў у Стараж. Грэцыі;

2) урачыстая песня як сімвал дзяржавы;

3) увогуле хвалебная песня або музычны твор у гонар чаго-н. (напр. г. чалавеку працы, г. жыццю).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)