Баго́н ’высокае месца’ (мінск. абл.; Талстой, Геогр., 155). Талстой (там жа, 155–156) лічыць, што тут вынік семантычнага працэсу развіцця па прынцыпу «верх» ⟷ «ніз», г. зн. «багна» → «ўзгорак». Гл. яшчэ (Талстой, там жа, 98–103, 161) рад падобных семантычных паралелей на прыкладзе іншых тэрмінаў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
габо́й
(ням. Hoboe, ад фр. hautbois = высокае дрэва)
1) духавы язычковы музычны інструмент, па вышыні гуку сярэдні паміж кларнетам і флейтай;
2) арганны рэгістр язычковай групы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
узмасці́цца, ‑машчуся, ‑мосцішся, ‑мосціцца; зак.
Разм. Узабрацца на што‑н. высокае або на верх чаго‑н. Узмасціцца на дах.// Заняць пэўнае месца, пасаду. Не пераварот у царскім палацы, не змова свіцкіх генералаў з наследнікам, якому да свербу карціць самому ўзмасціцца на трон, — помста ад імя народа.Мехаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
piastować
незак.
1. няньчыць;
2. займаць;
piastować wysoki urząd (godność) — займаць высокую пасаду (высокае становішча)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
майстэ́рстван.
1. (рамяство) Hándwerk n -(e)s, -e, Gewérbe n -s, -;
2. (уменне) Können n -s; méisterhafte Behérrschung (G);
высо́кае майстэ́рства Méisterschaft f -; Glánzleistung f -
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Відо́ка ’віднае з усіх бакоў, адкрытае, высокае месца’ (слаўг., Яшк.), драг.выдо́ка, на выдо́цэ ’асветленае, адкрытае месца’ (Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.). Да відок1 (гл.). У сувязі з тым, што суфікс ‑ок (< окъ) з’яўляецца суфіксам Nomina agentis, а лексема відок — Nomen acti, на беларускай глебе атрымала канчатак ‑а.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Feriunt summos fulgura montes
Маланкі б’юць у высокія горы.
Молнии ударяют в высокие горы.
бел. Маланка б’е ў высокае дрэва.
рус. Гроза бьёт по высокому дереву. Кому много дано, с то го много и спросится.
фр. La noblesse oblige (Положение обязывает).
англ. Huge winds blow on high hills (На высоких холмах дуют сильные ветры).
нем. Hoher Baum fängt viel Wind (Ветер задевает высокие деревья). Das Wetter schlägt gern in die hohen Türme (Гроза бьёт по высоким башням).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Мі́сія ’заданне, даручэнне’, ’высокае прызначэнне’, ’дыпламатычнае прадстаўніцтва’, ’місіянерская арганізацыя’ (ТСБМ). Паводле Крукоўскага (Уплыў, 77), запазычана з рус. мовы. Аднак яшчэ ст.-бел.миссия ’дэлегацыя, пасланая ў іншую краіну са спецыяльнай мэтай’ (XVII ст.) са ст.-польск.misyja, missyja, якое з с.-лац.missio ’адпраўленне’ < лац.mittere ’пасылаць’ (Булыка, Лекс. запазыч., 32).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
інду́ктар
(лац. inductor = які ўводзіць, пабуджае)
1) электрамагніт, які ўтварае магнітнае поле ў генератары пастаяннага току;
2) электрычная машына з ручным прыводам, якая выпрацоўвае высокае напружанне (напр. тэлефонны і.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
wyrosły
wyrosł|y
які вырас; высокі;
~e drzewo — высокае дрэва;
przyciąć ~e gałęzie — падрэзаць адрослыя галіны
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)