самасу́д, ‑у, М ‑дзе, м.

Самачыннае, без ведама ўлад і суда пакаранне чалавека, якога западозрылі ці абвінавацілі ў злачынстве. [Грышка:] — Пакуль не позна — не дайце рабіць самасуду пад сялянамі. Віламі і тапарамі абаран[і]це заўтра тых, каго жандары павесіць захочуць. Мы вам паможам... Чарот. Каб Лясніцкі спазніўся на адну хвілінку, усё было б скончана. Суду не было б чаго рабіць. Але камісар сурова спыніў самасуд. Шамякін. // Асуджэнне самім якіх‑н. сваіх учынкаў, дзеянняў. Як вядома, здольнасць да самага, глыбокага самасуду — яшчэ не прыкмета, глыбокай маральнасці. «ЛіМ».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

поми́мо предлог с род.

1. апрача́, апро́ч, акрамя́ (каго, чаго);

поми́мо всего́ про́чего апрача́ (апро́ч, акрамя́) усяго́ і́ншага;

2. (минуя) без (каго, чаго);

э́то соверши́лось поми́мо меня́ гэ́та зрабі́лася без мяне́ (без майго́ ве́дама, удзе́лу).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ЗВЫШУРО́ЧНАЯ РАБО́ТА,

работа, якая выконваецца па распараджэнню або з ведама наймальніка звыш устаноўленай працягласці рабочага часу. З.р., як правіла, не дапускаецца. Працоўнае заканадаўства Рэспублікі Беларусь абмяжоўвае яе і ўстанаўлівае вычарпальны пералік выключных выпадкаў, калі З.р. могуць быць дазволены. Прыцягненне да З.р. дапускаецца толькі са згоды работніка, за выключэннем выпадкаў, прадугледжаных законам або калектыўным дагаворам, пагадненнем. З.р. без згоды работніка дапускаюцца: пры правядзенні работ для прадухілення грамадскага або стыхійнага бедства, вытв. аварыі і неадкладнай ліквідацыі іх вынікаў, папярэджання няшчасных выпадкаў, аказання экстраннай мед. дапамогі работнікамі ўстаноў аховы здароўя, пры правядзенні грамадска неабходных работ па забеспячэнні насельніцтва вадой, асвятленнем, ацяпленнем. сувяззю і да т.п. Пэўныя катэгорыі работнікаў (цяжарныя жанчыны, жанчыны, якія маюць малых дзяцей, непаўналетнія, інваліды, хворыя) да З.р. не дапускаюцца. Працягласць З.р. таксама абмежавана.

Ю.Я.Савельеў.

т. 7, с. 42

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

wiadomość

wiadomoś|ć

ж.

1. паведамленне; вестка;

ostatnie ~ci — апошнія паведамленні;

~ci radiowe — паведамленні па радыё;

do ~ci — да ведама;

2. ~ci мн. веды;

źródło ~ci — крыніца ведаў

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

daylight

[ˈdeɪlaɪt]

n.

1) дзённае сьвятло́

2) зо́лак -у і зо́лку, до́сьвітак -ку m.

He was up at daylight — Ён уста́ў на до́сьвітку

3) Figur. шыро́кая вядо́масьць, выкрыцьцё n.

to bring into daylight — пада́ць да агу́льнага ве́дама, апублікава́ць, насьвятлі́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

падзіві́цца, ‑дзіўлюся, ‑дзівішся, ‑дзівіцца; зак.

1. з каго-чаго, каму-чаму і без дап. Прыйсці ў здзіўленне, здзівіцца. Міколка падзівіўся з дзеда, з яго незвычайнай спрытнасці. Лынькоў. Косця зірнуў у той бок, дзе працавала Марынка, і падзівіўся яе смеласці. Шыцік. — А братка ж ты мой! — ціха падзівіўся нехта. Чорны.

2. на каго-што, з дадан. сказам і без дап. Паглядзець са здзіўленнем, захапленнем або з цікавасцю. Суседзі не раз прыходзілі падзівіцца на такі незвычайны ўраджай. Новікаў. Выйду я на ўзгорак, Стану, падзіўлюся, Песняю зальюся. Трус. Пры беразе тоўпілася нямала народу, былі тут дарослыя і дзеці — ведама, каму не цікава падзівіцца, як рака.. скідвае з сябе ледзяное покрыва. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

przyjąć

зак. прыняць;

przyjąć do wiadomości — прыняць да ведама;

przyjąć kogo gorąco — цёпла сустрэць каго;

przyjąć funkcje — прыняць абавязкі;

przyjąć za syna — усынавіць;

przyjąć za dobrą monetę — прыняць за чыстую манету

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

advertise

[ˈædvərtaɪz]

v.t.

1) рэклямава́ць

Manufacturers advertise their products widely — Вытво́рцы рэкляму́юць свае́ тава́ры

2) паведамля́ць, інфармава́ць, падава́ць да ве́дама

3) абвяшча́ць, дава́ць абве́стку

to advertise in the newspaper — абвяшча́ць у газэ́це

He advertised for a job — Ён даў абве́стку пра по́шукі пра́цы

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

абвяшча́ць

1. erklären vt;

абвяшча́ць несапра́ўдным (für A) úngültig erklären;

абвяшча́ць вае́ннае стано́вішча (у го́радзе) den Áusnahmezustand verhängen (über die Stadt);

абвяшча́ць забасто́ўку éinen Streik áusrufen*;

абвяшча́ць падзя́ку den Dank áussprechen*;

2. (давесці да ведама) bekánnt máchen vt, bekánnt geben*; verláutbaren vt (дзяржаву, лозунгі і г. д.);

абвяшча́ць прыгаво́р das Úrteil verkünden

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ушчамі́цца, ушчамлюся, ушчэмішся, ушчэміцца; зак.

1. Аказацца заціснутым, сціснутым з двух бакоў; зашчаміцца. [Свіння] то ўшчэміцца ў плот, то ўлезе ў шкоду, то раптам выпрастаецца на дарозе і імчыцца нема-ведама куды. Чарнышэвіч. Левая нага мая ушчамілася паміж бярозак. Жычка. // Уціснуцца, усунуцца; прымасціцца дзе‑н. [Ірма:] — Ведаю, цябе зноў цягне мора. Але сёння пасля шторму, там [на пляжы] з лежаком не ўшчэмішся. Карамазаў. Ніхто ў цягніку не спаў. Нават тых, каму пашэнціла ўшчаміцца і расцягнуцца на верхніх паліцах, не браў сон. Грахоўскі.

2. Трапіць куды‑н., апынуцца ў цяжкім становішчы. [Шабета:] — К[о]жны, як толькі ў пастку ўшчэміцца, авечкай стаць хоча... Мележ. // перан. Уладкавацца на работу. — Хваліўся [Покат] мне, — падхапіў Галаўня, — што быў на Урале, у шахце. І адтуль, відаць, выкурылі. Цяпер да нас хацеў ушчаміцца. Гроднеў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)