Verbum

анлайнавы слоўнік

уда́рный^II в разн. знач. (связанный с ударом) уда́рны;

уда́рная волна́ уда́рная хва́ля;

уда́рное буре́ние уда́рнае бурэ́нне;

уда́рная войско́вая гру́ппа уда́рная вайско́вая гру́па;

уда́рные музыка́льные инструме́нты уда́рныя музы́чныя інструме́нты.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

canteen

[kænˈti:n]

1) бікла́га, пля́шка f.

2) вайско́вая кра́ма

3) жаўне́рскі клюб

4) стало́ўка f., буфэ́т -у m. (у шко́ле, на фа́брыцы)

5) пахо́дная скры́ня з кухо́нным по́судам

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

полк, палка, м.

1. Самастойная вайсковая адзінка, якая звычайна ўваходзіць у склад дывізіі або брыгады. Стралковы полк. □ Задача ўзвода, як і ўсяго палка, была — заняць рэйхстаг... Хомчанка. Праходзяць за ротаю рота гвардзейскія нашы палкі. Аўрамчык.

2. перан.; чаго. Вялікая колькасць, мноства. [Камендант:] — За ім [Шэметам], відаць, полк падшыванцаў стаіць. Бажко. Стаяць палкі баравікоў; дрыжыць басок чмяліны. Вялюгін.

•••

Кавалергардскі полк — першы полк гвардзейскай цяжкай кавалерыі, які ахоўваў асоб царскай фаміліі.

У нашым палку прыбыло гл. прыбыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бальніца, больніца / спецыяльная: лячэбніца / дзе вядзецца навуковая і навучальная работа: клініка / вайсковая: шпіталь, лазарэт

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

злучэ́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. злучаць ¹ — злучыць ¹ і злучацца — злучыцца.

2. Тое, што злучае што‑н.; месца, дзе злучана што‑н. — Па сцежках і па дарозе пастаўлены дазоры .. На злучэнні дарог, у даліне, — ручны кулямёт. Самуйлёнак.

3. Вялікая вайсковая адзінка (брыгада, дывізія, корпус і пад.). Танкавыя злучэнні. Партызанскае злучэнне.

4. Рэчыва, малекула якога складаецца з атамаў некалькіх элементаў. Хімічнае злучэнне. Кіслароднае злучэнне.

5. Спосаб сувязі самастойных раўнапраўных слоў або сказаў. Сказы звязваюцца па спосабу злучэння і падпарадкавання.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уда́рны I в разн. знач. уда́рный;

~ная брыга́да — уда́рная брига́да;

ва ўда́рным пара́дку — в уда́рном поря́дке

уда́рны II в разн. знач. уда́рный;

~ная вайско́вая гру́па — уда́рная войскова́я гру́ппа;

~ныя музы́чныя інструме́нты — уда́рные музыка́льные инструме́нты;

у. механі́зм — уда́рный механи́зм

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Полк ’вайсковая адзінка’ (ТСБМ), ’род, племя’ (Бяльк.), ’вельмі многа’ (шчуч., Сл. ПЗБ). Укр. полк, рус. полк, польск. pułk, ст.-польск. pełk (імя ўласнае Świętopełk), в.-луж. połk, чэш., славац. pluk, серб.-харв. пук ’народ, тлум’, балг. пълк, ст.-слав. плъкъ. Прасл. *pьlkь. Адзінай думкі наконт паходжання гэтага слова няма. Найбольш верагодным лічыцца праславянскае запазычанне гоцкага *fulk(s) ’вайсковы атрад’, параўн. ст.-в.-ням. folc (суч. Volk) — ’народ’, войска’, але гэта не бясспрэчна (Чарных, 2, 53). Векслер (Гіст., 125) тлумачыць адсутнасць пераходу л > ў аднаўленнем л пад уплывам рус. полк. Банькоўскі (2, 526) параўноўвае з лат. palks, літ. pulkas ’мноства, тлум, статак; войска’, pulkáuti ’збірацца ў статак (пра птушак)’, санскр. pr̥nakti ’злучаць’, што сумнеўна (гл. Фасмер, 3, 311). Гл. таксама пулк.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

БЕЛАРУ́СКАЯ РА́ДА,

пашыраная ў гіст. л-ры агульная назва цэнтр. і рэгіянальных асяроддзяў бел. нац.-вызв. руху і дзярж.-паліт. устаноў Беларускай Народнай Рэспублікі (БНР). У 1917 дзейнічалі Цэнтральная рада беларускіх арганізацый (пазней Вялікая беларуская рада), Цэнтральная беларуская вайсковая рада; на Усебел. з’ездзе 1917 выбрана Рада, якая 18.3.1918 пераўтворана ў Раду Беларускай Народнай Рэспублікі. У 1918—20 на Віленшчыне і Гродзеншчыне дзейнічалі Віленская беларуская рада, Цэнтральная беларуская рада Віленшчыны і Гродзеншчыны і інш. У снеж. 1919 Рада БНР раскалолася на Народную раду Беларускай Народнай Рэспублікі і Найвышэйшую раду Беларускай Народнай Рэспублікі.

С.С.Рудовіч.

т. 2, с. 422

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

разве́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. разведаць (у 1 знач.).

2. Дзеянне паводле дзеясл. разведаць (у 2 знач.); абследаванне з мэтай збору спецыяльных звестак, даных. Разведка карысных выкапняў.

3. Вайсковая група, падраздзяленне і пад., якім даручаецца збор звестак аб праціўніку. Разведка і сапёры прабраліся ў размяшчэнне праціўніка ўдала, без аднаго стрэлу. Мележ. Разведка данесла, што ў вёску.. прыбылі немцы. Брыль.

4. Здабыванне звестак аб эканамічным і палітычным становішчы іншых дзяржаў і аб стане іх узброеных сіл; арганізацыя, група асоб, занятая здабываннем такіх звестак. Агентурная разведка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

service

[ˈsɜ:rvəs]

1) слу́жба f.

to go into service — паступа́ць на слу́жбу

to be in someone’s service — быць на слу́жбе ў каго́

2) дапамо́га, паслу́га f.

the services of a doctor — ле́карская дапамо́га

3) вайско́вая слу́жба

active service — абавязко́вая вайско́вая слу́жба

4) прыбо́р -у m.

a tea service — гарба́тны прыбо́р

5) пада́ча (у тэ́нісе)

adj.

службо́вы

service uniform — службо́вая фо́рма

•

- at your service

- church service

- of service

- services

- the civil service

- the services

- be of service

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)