грамада́, -ы́, ДМ -дзе́, ж.
1. Група людзей, натоўп.
2. Пазямельная абшчына ў Беларусі і Украіне да рэвалюцыі 1917 г., а таксама сход членаў гэтай абшчыны.
3. Аб’яднанне, арганізацыя людзей, якія маюць агульныя мэты, звычайна палітычныя.
Беларуская сацыялістычная г.
Беларуская сацыял-дэмакратычная г.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
асацыя́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.
1. Аб’яднанне асоб або ўстаноў аднаго роду дзейнасці.
Навуковая а.
2. Заснаваная на нервова-псіхічных працэсах сувязь паміж асобнымі ўяўленнямі, думкамі і пачуццямі, пры якой адно выклікае другое.
А. па падабенстве.
|| прым. асацыяцы́йны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
атра́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
1. Аб’яднанне, падраздзяленне ўзброеных сіл, спецыяльная вайсковая група.
А. маракоў.
2. Група людзей, аб’яднаных для сумеснай дзейнасці.
Санітарны а.
3. У сістэматыцы жывёл: падраздзел класа.
А. грызуноў.
|| прым. атра́дны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Unión
f -, -en саю́з, у́нія, згуртава́нне, аб’ядна́нне
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Fáchverband
m -(e)s, -bände галіно́вае аб’ядна́нне
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
кангрэга́цыя, ‑і, ж.
1. Аб’яднанне царкоўных, у прыватнасці манаскіх, абшчын аднаго ордэна ў рымска-каталіцкай царкве. Кангрэгацыя езуітаў.
2. Адміністрацыйны орган пры рымскім папе, які ведае пэўным колам пытанняў.
[Лац. congregatio.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
калектывіза́цыя, ‑і, ж.
Аб’яднанне дробных сялянскіх гаспадарак у буйныя сацыялістычныя гаспадаркі — калгасы. — Правільная палітыка нашай камуністычнай партыі, — гаварыў Кастусь, — палітыка .. развіцця індустрыі і калектывізацыі сельскай гаспадаркі — апраўдала сябе выдатна. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дружы́на, -ы, мн. -ы, -жы́н, ж.
1. Узброены атрад пры князі ў Старажытнай Русі.
Княжацкая д.
2. Добраахвотнае аб’яднанне людзей, створанае з якой-н. мэтай.
Піянерская д.
Пажарная д.
○
Народная дружына — добраахвотная арганізацыя ў СССР, якая дапамагала міліцыі ў ахове грамадскага парадку.
|| прым. дружы́нны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Паля́не ’ўсходнеславянскае племянное аб’яднанне’ (ТСБМ). Рус. поля́не, ст.-рус. полянинъ, мн. л. поляне, польск. polanie — назва племені ў Вялікапольшчы. Ад pole з суф. ‑an‑in‑ (параўн. SP, 1, 130) (гл. Фасмер, 3, 322).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кансаліда́цыя ж Konsolidíerung f -, Konsolidatión f -en, Féstigung f -, -en; Ver¦éinigung f -, -en (аб’яднанне)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)