варта 1, ‑ы, ДМ ‑рце, ж.
1. Група людзей, прызначаная ахоўваць каго‑, што‑н. На ўсіх дарогах, якія вялі ў атрад, была пастаўлена ўзмоцненая варта. Сіняўскі.
2. Вартаванне, абавязкі па ахове чаго‑н. Заступіць на варту. ▪ Набраў Іван цэлы жмут лучынак і пайшоў на варту. Якімовіч.
3. Месца, пункт вартавання; пост. Паставіць на варту.
•••
Ганаровая варта — воінскае падраздзяленне ці група асоб, выстраеныя для аддання пашаны (у гонар) каму‑н.
Быць (стаяць) на варце гл. быць.
Пасадзіць пад варту гл. пасадзіць.
Узяць пад варту гл. узяць.
варта 2, безас. у знач. вык.
1. з інф. Неабходна, трэба; мае сэнс; карысна. [Няслаўскі:] — Вам, малады чалавек, варта было адпачыць. Мурашка. Не варта абуджаць у сэрцы тое, што перагарэла, адышло і пакінула толькі пачуццё жалю аб незваротныя.. Дуброўскі.
2. каму. Па заслугах, так і трэба. Варта.. [Свеце], няхай не скача, што каза. Пташнікаў.
3. з інф. У саставе складаных сказаў абазначае ўмову хуткага з’яўлення наступных падзей. Варта, затаіўшыся, пастаяць адну хвілінку, каб адчуць, якім поўным жыццём жыве зімовая пушча. Краўчанка. Гэтаму.. вобразу маё ўяўленне надавала розныя формы і змест, варта было толькі затрымацца на іх.. даўжэй. Колас.
•••
Гэта нікуды не варта; куды гэта варта — вельмі кепска; непрыстойна.