белы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае колер снегу, малака; проціл. чорны. Пад высокімі белымі хмаркамі кружыліся буслы. Брыль. Стаіць мой сад пад белым цветам. Цётка. А па вогнішчы імчыцца Белы конь. Чарот. / у знач. наз. белае, ‑ага, н. Дзяўчынка ў белым. ▪ Вішні ў белае беляцца І распускаюцца слівы. Калачынскі. [Старыя людзі] расказвалі, як адна рэч ператваралася часамі ў другую, белае рабілася чорным. Колас. // З моцна пасівелымі валасамі. Даглядаў пчол цэлы дзень Той, каго любяць дзеці, — Такі белы, белы дзед. Куляшоў. // Збляднелы. Не заплецены косы, Стан танклявай травінкі, Спахмурнелыя вочы, Белы твар, — ні крывіцкі. Броўка. [Ксёндз] увесь дрыжаў і быў белы, як палатно. Чарнышэвіч. // Дагледжаны, чысты, чыста памыты. Агранома хваляць не за белыя рукі. Прыказка. Тады сіраце нядзеля, як кашуля бела. Прыказка. // Які мае светлы колер. Белы хлеб. Белы пясок.
2. Светлы, ясны. Ды хіба ў памяці сатрэцца Той белы ранак, і сяло. Гілевіч. У акно пазірае белая месячная ноч. Мележ.
3. У спалучэнні з некаторымі назоўнікамі ўжываецца ў значэнні: контррэвалюцыйны, варожы Савецкай уладзе; проціл. чырвоны. Белая армія. Белая гвардыя. Белы тэрор. Белая банда. Белыя генералы. / у знач. наз. белыя, ‑ых; адз. белы, ‑ага, м. І ўсё ж цікавей было слухаць, як білі Чырвоныя коннікі полчышчы белых. Панчанка.
4. у знач. наз. белыя, ‑ых. Светлыя фігуры ў шахматах і шашках. Ход белых. Белыя пачынаюць і робяць нічыю.
5. Які мае белы колер скуры (пра расу). Да яго, чорнага хлопчыка, ніколі не адносіліся так сардэчна белыя людзі. Бяганская. / у знач. наз. белыя, ‑ых; адз. белы, ‑ага, м. Прыйшлі белыя, заваявалі гэту зямлю, зрабілі неграў рабамі. Шамякін.
6. Як састаўная частка некаторых заалагічных, батанічных, хімічных і інш. назваў. Белы мядзведзь. Белы лебедзь. Белая акацыя. Белы грыб. Белая гліна.
•••
Белае мяса гл. мяса.
Белая гарачка гл. гарачка.
Белая пляма гл. пляма.
Белая раса гл. раса.
Белы білет гл. білет.
Белы верш гл. верш.
Белы вугаль гл. вугаль.
Белы свет гл. свет.
Белыя ночы гл. ноч.
Белая косць (костка) гл. косць.
Белым днём гл. дзень.
Зрабіць белае чорным гл. зрабіць.
Казка пра белага бычка гл. казка.
Пайсці (падацца) у белы свет гл. пайсці.
Пусціць па белым свеце гл. пусціць.
Свету белага не бачыць гл. бачыць.
Свету белага не відаць гл. відаць.
Сярод белага дня гл. дзень.
У белы свет як у капейку гл. свет.
Чорным па беламу напісана гл. напісаны.
Шыта белымі віткамі гл. шыты.
Як дзень белы гл. дзень.