заня́ць, займу́, зо́ймеш, зо́йме; займі́; заня́ты; зак.

1. што. Запоўніць сабой якую-н. прастору, прамежак часу. Кнігі занялі ўсю паліцу. Гэта работа зойме ў нас дні два.

2. што. Размясціцца дзе-н.; уступіць куды-н., авалодаўшы чым-н. З. месца ў вагоне. З. кватэру. Полк штурмам заняў варожы гарнізон. З. крэпасць.

3. перан., каго (што). Зацікавіць, цалкам захапіць. Мяне заняла гэта работа.

4. каго (што). Даць работу, занятак каму-н. З. на ўроку ўсіх вучняў. З. гасцей размовамі.

5. што. У спалучэнні з некаторымі назоўнікамі: заняць пасаду. З. вакансію. З. месца малодшага навуковага супрацоўніка. З. кафедру ў інстытуце.

6. каго-што. Захапіць, збіраючы ў адно месца і гонячы куды-н. (пра жывёлу). З. статак і гнаць дадому.

7. што. Распачаць. З. шырокі пракос.

Дух заняло (разм.) — стала цяжка дыхаць ад чаго-н. (хвалявання, хуткага руху і пад.).

Мову заняло каму — страціў здольнасць гаварыць.

|| незак. займа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1—5 і 7 знач.).

|| наз. заня́цце, -я, н. (да 2 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)