золата1 назоўнік | ніякі род

  1. Высакародны метал жоўтага колеру, які ўжыв. як мера каштоўнасцей і ў каштоўных вырабах.

    • Чыстае з.
    • Не ўсё з., што блішчыць (прыказка).
    • Чырвонае з.
    • Чорнае з. (пра нафту).
    • Белае з. (пра бавоўну).
  2. зборны назоўнік: Манеты або вырабы з гэтага металу.

    • Купіць рэч за з.
    • Хадзіць у золаце.
    • Заваяваць з. на алімпіядзе (залаты медаль; размоўнае).
  3. Пазалочаныя шаўковыя ніткі.

    • Шыць золатам.
  4. пераноснае значэнне: Пра таго (тое), што вылучаецца добрай якасцю, вартасцю (ужыв. таксама як ласкальная форма зварот).

    • Чалавек ён — з.!
    • З. ты маё!

|| памяншальна-ласкальная форма: золатка і золатца.

|| прыметнік: залаты.

  • З. пясок.
  • З. запас.
  • З. прызёр (хто атрымаў залаты медаль).
  • Залатыя горы абяцаць каму-н. (абяцаць вялікія даброты, багацце).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)