золата1 назоўнік | ніякі род
-
Высакародны метал жоўтага колеру, які ўжыв. як мера каштоўнасцей і ў каштоўных вырабах.
- Чыстае з.
- Не ўсё з., што блішчыць (прыказка).
- Чырвонае з.
- Чорнае з. (пра нафту).
- Белае з. (пра бавоўну).
-
зборны назоўнік: Манеты або вырабы з гэтага металу.
- Купіць рэч за з.
- Хадзіць у золаце.
- Заваяваць з. на алімпіядзе (залаты медаль; размоўнае).
-
Пазалочаныя шаўковыя ніткі.
- Шыць золатам.
-
пераноснае значэнне: Пра таго (тое), што вылучаецца добрай якасцю, вартасцю (ужыв. таксама як ласкальная форма зварот).
- Чалавек ён — з.!
- З. ты маё!
|| памяншальна-ласкальная форма: золатка і золатца.
|| прыметнік: залаты.
- З. пясок.
- З. запас.
- З. прызёр (хто атрымаў залаты медаль).
- Залатыя горы абяцаць каму-н. (абяцаць вялікія даброты, багацце).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)